Стаміліся ад дрэнных навін? Вось 9 добрых гісторый ад беларускага ІТ

У 2021 годзе настаўніца інфарматыкі з вёскі Негарэлае Людміла Рыбчынская выйграла грант ад Google на 3500 еўра. На гэтыя грошы яна купіла робанаборы LEGO, бо вельмі хацела, каб дзеці ў яе школе вучыліся праграмаваць з цікавасцю. Каб абсталяваць увесь клас, грошай не хапіла. Недахват Людміла вырашыла накраўдфандзіць. Дзякуючы намаганням настаўніцы «праграмістаў у школе шмат»: робяць ботаў, збіраюць «разумны дом» на Arduino, распрацоўваюць мабільныя сэрвісы і гульні накшталт «Хто хоча стаць мільянерам» на Delphi.

У 2017 годзе Ілля расказваў dev.by, як працуе над унікальнай платформай распазнавання жэстаў. Стартап памёр, але Ілля прапанаваў Мельнічку і Аўсіевічу новую ідэю — у 2019-м мы ўжо пісалі пра «мабільны Галівуд», новы AI-рэдактар Vochi. У 2021-м шорт-ліст гучных экзітаў праектаў з беларускімі каранямі папоўніўся: Vochi цяпер галівудзяць у Pinterest.

Першае інтэрв’ю заснавальнікаў праекта Вячаслава Мазая і Усевалада Геніна. Праграміст Мазай першы дрон сабраў на другім курсе БДУІР, каб «лятаць і падаць». У 2016 яго фотаздымак з беспілотніка выйграў конкурс National Geographic. Так захапіўся аэрафотаздымкай, што вырашыў рабіць «карыснейшыя рэчы» — у сельскай гаспадарцы. На выставе «Белагра» пазнаёміўся з географам Усеваладам Геніным, які «з дзяцінства корпаўся ў зямлі», з трэцяга курса «цалкам сышоў» у сельскую гаспадарку, стажыраваўся ў В’етнаме, Славакіі, Германіі. Праз паўгода пасля знаёмства ў Мазая і Геніна — першы палёт над кукурузным полем. Так пачынаўся OneSoil.

Наталля Бузулукова — навуковы супрацоўнік NASA. Яна вырасла ў Мінску ў сям'і інжынераў, у 2007 годзе пераехала ў ЗША і цяпер займаецца шырокім кругам тэм: ад будовы магнітасферы Зямлі да праяў экстрэмальнага касмічнага надвор’я. dev.by паразмаўляў з ёй пра тое, чаму зямлянам трэба ведаць, што адбываецца над галавой, як на нас уплываюць геамагнітныя буры і як выкіды на Сонцы могуць пакінуць людзей на час без электрычнасці. Але гэта ўсё адно не стане канцом свету (верагодна).

Другакласнік Лёня з сярэдняй школы ў вёсцы «Рассвет» адправіў лісты ў ІТ-кампаніі, каб папрасіць робатаў для сябе і аднакласнікаў. СЕО кампаній дапамаглі — даслалі. А кампанія Vizor Games адкрыла ў школе STEM-цэнтр, каб праграмаванне і робататэхніку вывучаў не толькі Лёня, але і ўсе 85 вучняў школы.

Ён сам кажа, што быў праграмістам заўжды. І ў 70-я, калі працаваў на абаронную прамысловасць і вырошчваў бэз у гаражы. І ў 80-я, калі пісаў карціны і лічыў на машыне ЕС-1845. І ў 90-я, калі гандляваў цыгарэтамі і страляў з пнеўматычнага пісталета па рабаўніках. Цяпер Уладзіміру Іванавічу Прусаву 66 гадоў, і ён праграміст у холдынгу POLYComp. Пра сваё прыгодніцкае жыццё расказвае тут.

Айцішнік-званар, менеджар і кіраўнік бэкэнд-распрацоўкі SoftTeco Віктар Пятроў кожную нядзельную раніцу праводзіць у храме — на званіцы. Звоніць да ранішняй службы. А яшчэ зрабіў і вядзе сайт, на якім званары могуць знайсці спецыялізаваную літаратуру, запісы перазвонаў, праграмы фестываляў. Да званоў у Віктара нейкі час была свая «мірская» справа — ён прадаваў менструальныя чашы. Але ўжо закрыў гэты бізнэс.

Наглядчык музея МВАВТ Пётр Шыдловіч расказвае пра ЭВМ серыі «Мінск». Пачалі выпускаць у 60-х. Пастаўлялі па ўсім Саюзе: яны і месяцаходамі кіравалі, і даныя са спадарожнікаў збіралі, і адбіткі пальцаў распазнавалі, і былі самымі запатрабаванымі камп’ютарамі. А потым апараты спісалі, а сёе-тое, кажуць, наогул расцягнулі на каштоўныя металы. Нават у музеі ў Пятра Пятровіча не засталося ніводнай працоўнай машыны — толькі макеты. І гонар за мінулае.

Міхаіл Дубакоў — стваральнік самай нетрывіяльнай прадуктовай кампаніі ў беларускім ІТ, якая люстравала асобу заснавальніка. У 2005 годзе ён сабраў разумных людзей на адным паверсе і не перашкаджаў 13 гадоў (да прыходу буйнога інвестара), а мы шмат пісалі пра гэтую дзіўную бізнэс-з’яву. Гэта гісторыя пра бізнэс без эйчараў і менеджараў, празрысты для супрацоўнікаў, і буйны экзіт у фінале. Цяпер Fibery, новы прадукт Дубакова, «выпраўляе некаторыя фундаментальныя памылкі Targetprocess» — ужо на Кіпры.

Пачытайце, як Дубакоў размаўляў з супрацоўнікамі пра ўсё па шчырасці ў фатэлях-мяшках пад Мінскам — гэта чыстая настальгія і добры прыклад празрыстасці.

12 гадоў мы збіраем гісторыі людзей у ІТ-галіне і расказваем іх вам. Сёння нам патрэбная дапамога, каб працаваць далей. Падтрымаць dev.by можна на Patreon.