Як у Польшчы аплачваюць звышурочныя

Што прапісана ў польскім заканадаўстве пра авертаймы, расказаў Dzik Pic.

Колькі гадзін трэба адпрацаваць па ПК?

Працоўны час людзей з працоўнай дамовай не мае перавышаць 8 гадзін на дзень і 40 гадзін пры 5-дзённым працоўным тыдні. 

Вызначэнне звышурочнай працы дадзенае ў арт. 151 ПК Польшчы. Згодна з рэгламентам, можна заклікаць працаўніка адпрацаваць гадзіны па-за межамі яго звычайнага працоўнага графіка, калі:

— неабходна прыняць меры, каб выратаваць чыёсьці жыццё або здароўе; маёмасць або навакольнае асяроддзе; ліквідаваць няспраўнасць;

— на патрабаванне працадаўцы (хітра, так).

Прасцей кажучы, звышурочная праца — гэта нешта нечаканае, чаго нельга запланаваць загадзя. Так што калі ў вашай дамове прапісаныя абавязковыя перапрацоўкі, мы як мінімум раім прыгледзецца.

Ці можна ўзяць не грашыма, а адгуламі?

Так. Памер адгулу за перапрацоўкі залежыць ад таго, хто прапаноўвае ўзяць часам, а не грашыма: працаўнік ці працадаўца.

Калі гэта:

— працаўнік, то адгул даецца ў тым жа аб’ёме, што і звышурочныя гадзіны (то-бок 1:1);

— працадаўца, то суадносіны адпрацаваных гадзін і колькасці адгулаў ідуць па формуле 1:1½.

А калі працаўнік хоча ўзяць грашыма?

Калі звышурочная праца не можа быць кампенсаваная адгулам, працаўніку трэба заплаціць за перапрацоўку.

Як сказана ўсё ў тым жа 151-м артыкуле, у памеры 100% даплаты — за звышурочную працу:

— у начны час;

— у нядзелю і святочны дзень, які не з’яўляецца для супрацоўнікаў рабочым;

— у выходны дзень, які далі працаўніку ў абмен на адпрацоўку ў нядзелю або святочны дзень.

У памеры 50% даплаты — за звышурочную працу ва ўсіх астатніх выпадках.

Каго няможна  прыцягваць да звышурочнай працы?

Непаўналетніх, цяжарных і людзей з інваліднасцю.

Яшчэ ёсць група людзей, якія могуць адмовіцца ад перапрацоўкі, хоць і не абавязаныя гэтага рабіць. Гэта бацькі, якія выхоўваюць дзяцей да 4 гадоў, і працаўнікі на шкодных вытворчасцях.

Важна: працоўны час з улікам звышурочнай працы не можа перавышаць 13 гадзін на дзень.