Юрыдычная асоба — ва Ўзбекістане, замоўца — у ЕС, супрацоўнікі — у Беларусі. +1 спосаб працаваць на Захад у 2025
Гісторыя пра тое, як беларускі бізнес захоўвае замоўцаў на Захадзе, а беларускія айцішнікі — працу на заходніх праектах.
Мы шукалі (і ўсё яшчэ шукаем!) айцішнікаў, якія ў 2025-м развіваюць заходнюю ІТ-кар’еру, застаючыся пры гэтым у Беларусі. Адгукнуўся распрацоўшчык, чый кейс у строгім сэнсе не пра кар’еру на Захадзе, але пра захаванне працы на еўрапейскім праекце. Тым не менш ён падаўся нам цікавым — юрыдычнай лакацыяй і тэхнічнымі нюансамі.
Чаму Узбекістан
— Я працую ў аўтсорс-кампаніі з беларускімі каранямі, якая аформлена ва ўзбекскім ІТ-парку, — распавёў наш чытач. — Замоўца — невялікі нямецкі распрацоўшчык софта. Яны бралі распрацоўшчыкаў на аўтсорс у беларускай кампаніі яшчэ да 2022 года, і паміж кампаніямі склаліся добрыя адносіны.
Калі ўвялі санкцыі, кампаніі не сталі разрываць адносіны, і тут вялікае значэнне меў менавіта памер замоўцы: з аднаго боку, да невялікай кампаніі няма такой пільнай увагі, з другога — у бізнесу няма лішніх грошай, ім важна, каб распрацоўшчыкі былі прафесійнымі і недарагімі, таму беларускія супрацоўнікі больш пажаданыя за нямецкіх.
Рашэнне было знойдзена з дапамогай юрасобы ва Ўзбекістане: яна з’яўляецца пастаўшчыком софта на экспарт у Германію, у штат аформлены супрацоўнікі з Беларусі і іншых краін. Усё цалкам легальна. З замоўцам працягваецца праца, часам (хоць і не вельмі часта) адкрываюцца новыя праекты і наймаюцца новыя супрацоўнікі.
Мы ўдакладнілі дэталі і высветлілі, што наш чытач аформлены не як самазаняты з выплатай ППП, а як супрацоўнік узбекскай кампаніі. Для працаўладкавання нават давялося лятаць у Ташкент.
«Прысутнасць была патрэбна толькі для таго, каб атрымаць ПІНФЛ (персанальны ідэнтыфікацыйны нумар фізічнай асобы) ва ўзбекскім цэнтры дзяржпаслуг, там здымаюць біяметрыю. Кажуць, ПІНФЛ можна атрымаць і па даверанасці, але, як гэта працуе, я не ведаю.
Ад кароткай паездкі ў Ташкент уражанні такія:
- Людзі ветлівыя (і на вуліцах, і ў цэнтры дзяржпаслуг, і ў банках), цэны нармальныя, прадукты харчавання добрыя, горад выглядае бяспечным;
- Смог у горадзе зімой;
- Што з медыцынай — невядома».
Рэлакацыю супрацоўнікаў кампанія не прапаноўвала. Але ці не трэба для працы ва Ўзбекістане там знаходзіцца/мець ВНЖ? Наш чытач кажа, што працаўладкаванне нерэзідэнтаў — спецыяльнае права кампаній-удзельнікаў ІТ-парка, сярод прэферэнцый таксама нізкі падаходны падатак — 7,5%.
Магчыма, таму опцыя з ППП нават не абмяркоўвалася.
— У працадаўцы была абкатаная працэдура працаўладкавання па працоўнаму дагавору, а для работнікаў так, вядома, менш валакіты, — кажа айцішнік.
Якія нюансы ў Беларусі
Тым не менш дадатковая арганізацыйная і фінансавая нагрузка на супрацоўнікаў у Беларусі ўсё ж кладзецца. Так, з’яўляючыся рэзідэнтам РБ, наш чытач раз на год плаціць розніцу ў стаўках падаходнага падатку (13% мінус ужо выплачаная за мяжой стаўка).
— Я плачу 7,5% падаходнага падатку ва Ўзбекістане і раз на год даплачваю 5,5% у Беларусі — па пагадненні аб пазбяганні двайнога падаткаабкладання, — удакладняе ён.
Акрамя таго, айцішнік заключыў дагавор з ФСЗН і самастойна выплачвае пенсійныя адлічэнні — гэта ратуе яго ад статусу «дармаеда» на радзіме. Сам па сабе працоўны дагавор ва Ўзбекістане такога вызвалення не дае, бо краіна не ў ЕАЭС.
— Калі я прыйшоў у раённы аддзел ФСЗН з запытам стаць на добраахвотны ўлік, першыя сустрэтыя супрацоўніцы сказалі, што ўпершыню аб такім чуюць, — дзеліцца распрацоўшчык досведам зносін з фондам. — І толькі калі я дабраўся да патрэбнага спецыяліста, мне за пяць хвілін усё аформілі.
Плачу 29% ад мінімальнай зарплаты, гэта значыць каля 211 BYN у месяц. За гэта мне ідзе страхавы пенсійны стаж. 6% сацстраху не плачу, таму на бальнічныя не маю права.
Каб зняцца з уліку, па ідэі, я павінен прынесці ў ФСЗН загад на звальненне. Або дачакацца, калі скончыцца тэрмін працоўнага дагавора — тады абавязак здымецца аўтаматычна. Але, мяркую, што калі перастану выплачваць узносы, то патраплю ў спіс «дармаедаў» з таго квартала, у якім нічога не выплаціў.
Ці падабаецца нашаму чытачу тое, як ён уладкаваўся? У цяперашняй кампаніі яго ўсё задавальняе. Айцішнік пагаджаецца, што гэта нельга лічыць пабудовай заходняй кар’еры, і ўсё ж гэта добрая опцыя для Беларусі-2025.
— Вядома, вельмі цяжка развіваць заходнюю кар’еру, застаючыся ў Беларусі, — кажа ён. — Іншых вакансій з такімі магчымасцямі за апошнія два гады мне не траплялася. Але ў дадзеным выпадку мяне задавальняюць і замоўца, і праект, і калектыў. Наўрад ці факт працы з нямецкім замоўцам павялічыць мае шанцы пры пошуку наступнай працы, затое дасць веды, навыкі і кантэкст, якія павінны гэтыя шанцы павялічыць.
Читать на dev.by