«Імавернасць — 49% арол і 51% рэшка». Як матэматык робіць слот-гульні і не пераймаецца этыкай
devby.io пагутарыў з Андрэем пра яго кар’ерны шлях і даведаўся, чаму тэарэтычная матэматыка (у адрозненне ад прыкладной) не прыносіць грошай, ці рэальна абыграць казіно, чым яму цікавая сфера гэмблінгу, наколькі камфортна ў ёй з этычнага пункта гледжання і не толькі.
«Ёсць дзве матэматыкі: прыкладная (прыносіць грошы) і тэарэтычная (прыносіць веды)»
— Я нарадзіўся ў Віцебску ў сям'і выкладчыкаў, школу скончыў у там жа. Цікавасць да матэматыкі з’явілася праз сябра. Ён вучыўся ў лепшай школе, яму распавядалі там цікавейшыя рэчы. Ён удзельнічаў у алімпіядах — і я ўдзельнічаў у алімпіядах. Такая канкурэнцыя на спрэчку — хто лепшы, хто далей пройдзе? — спарадзіла цікавасць. Сябар выйграў. У 11 класе мы сустрэліся на рэспубліканскай алімпіядзе — ён быў першым, я дзесьці пятым з канца.
Потым я паступіў у Мінскі дзяржаўны абласны ліцэй, у фізіка-матэматычны клас. І там ужо пачаў займацца паглыблена з вельмі добрым выкладчыкам.
Мае аднакласнікі займаліся праграмаваннем, частка з іх выходзіла на рэспубліканскія алімпіяды па інфарматыцы. А мне хацелася займацца фундаментальнай матэматыкай, тэарэтычнай.
Ёсць дзве матэматыкі: прыкладная і тэарэтычная. Прыкладная прыносіць грошы, а тэарэтычная, хутчэй, прыносіць веды. На ёй у Беларусі дакладна не заробіш. Але я пра гэта тады не ведаў — мне было цікава. Таму, адвучыўшыся два гады ў ліцэі, пайшоў на мехмат БДУ, спецыяльнасць «Навукова-вытворчая дзейнасць» (цяпер «Матэматыка і камп’ютарныя навукі»). Там мне далі нядрэнныя асновы.
«Адная справа выкладаць матэматыку, іншая справа яе прымяняць»
На трэцім курсе мяне папрасілі падмяніць настаўніцу матэматыкі, якая зламала ключыцу, у адной са школ Заводскага раёна Мінска. Дагэтуль займаўся алімпіяднымі задачамі з дзецьмі, нейкія лайфхакі даваў. А ў школе цікава было паглядзець, што там ды як.
Мне далі 6-8 класы. Палова дзяцей была з нешчаслівых сем’яў, працаваць з імі было цяжкавата. У адным класе было 30 чалавек. Пачынаць урок там было вельмі складана, асабліва першым часам. Вядома ж, дзеці мала чаго хацелі, не разумелі, навошта патрэбная матэматыка. Але неяк мы з імі пасябравалі. Акрамя таго я вёў факультатывы.
Адзін хлопец выйшаў на гарадскі этап алімпіяды — я гэта лічыў асабістай перамогай.
Прапрацаваў там дзве чвэрці. Сышоў, бо было цікава паглядзець, дзе матэматыка рэальна прымяняецца. Адная справа выкладаць матэматыку — іншая справа яе прымяняць. Хацелася неяк дайсці да кампаніі, дзе матэматыка прыносіць карысць бізнэсу.
«У слот-гульнях працуе закон вялікіх лікаў з тэорыі імавернасці»
Пасля школы некаторы час папрацаваў на прадпрыемстве праграмістам, потым паступіў у магістратуру і ўладкаваўся ў адную з мінскіх ВНУ асістэнтам выкладчыка.
У 2023 годзе пачаў працаваць матэматыкам у ІТ. У той час я цікавіўся вакансіямі, праходзіў сумоўі ў розныя кампаніі. З чагосьці трэба было стартаваць. Стартавых пазіцый было вельмі шмат: ад звычайных праграмістаў да спецыялістаў, якія займаюцца мадэляваннем матэматычны працэсаў, фізічных працэсаў.
Працу знайшоў на rabota.by. Назваць кампанію не магу — NDA, але я займаюся распрацоўкай слот-гульняў.
Гэта ў пэўным сэнсе падобна да працы фінансавага матэматыка. Мы прадумваем і балансуем механіку гульняў з матэматычнага пункта гледжання: складаем матмадэлі, глядзім, каб не было варыянтаў гульню абыграць, але пры гэтым была магчымасць у гульні выйграць.
У слоты рэальна выйграць нават вялікія грошы. Залежыць ад стаўкі, якую зробіць гулец. Але калі ён будзе гуляць у гэтую гульню вельмі шмат разоў — тысячу, дзесяць тысяч — то выконваецца цэнтральная гранічная тэарэма і закон вялікіх лікаў з тэорыі імавернасці.
У кожнай слот-гульні ёсць такая метка, як RTP — return to player. Гэта працэнт вяртання сродкаў гульцу. І ён заўсёды меншы за 100%: напрыклад, 97%. То-бок калі вы, напрыклад, робіце 100 ставак па $1, то ў сярэднім пасля 100 ставак гулец выйграе $97 долараў, а $3 пойдуць у казіно.
Па сутнасці мы займаемся тым, каб частка грошай вярталася гульцу, а нейкі працэнт сыходзіў казіно — досыць маленькі працэнт, вядома ж.
Па статыстыцы 13% усіх гульцоў казіно выйграюць больш за тую суму, якую яны патрацілі (паводле даных даследавання Wall Street Journal, якое часопіс апублікаваў у 2017 годзе, 13,5% гульцоў аднаго з казіно на паўночным захадзе ЗША зараблялі на стаўках. — devby.io). Астатнія, хутчэй, акупляюць выйгрыш тых 13%. Калі вы гуляеце ў слот-гульні, можна параіць вось што: рабіце 100-150 ставак, і калі не выйграяце, то лепш далей у іх не гуляць.
З пункта гледжання казіно імавернасць таго, што гулец прайграе, такая ж выпадковая, як і імавернасць выйгрышу. Матэматычныя алгарытмы ніяк не ўплываюць на шанцаванне гульца. Слоты даюць магчымасць гульцу пагуляцца з выпадковай велічынёй, якую прыдумляюць матэматыкі.
Падкідванне манеткі — гэта тая ж самая выпадковая велічыня. Стандартна мяркуецца, што ў 50% выпадзе арол, у 50% рэшка. А матэматыкі ў казіно займаюцца тым, што робяць гэты працэнт крыху большым ці меншым. Напрыклад, з імавернасцю 49% арол і 51% рэшка. І вось у вас ужо гатовая азартная гульня.
«Этычнае пытанне не моцна кранае»
Спецыялістаў-матэматыкаў, якія працуюць у казіно, досыць мала.
Першае пытанне, з якім сутыкаюцца матэматыкі пры выбары працы, — этычнае. Казіно як быццам бы нажываецца на тым, што гульцы прайграюць. Збольшага гэта так. Але існуюць жа гульцы, якія выйграюць.
Мяне гэтае этычнае пытанне не моцна кранае, я больш звяртаю ўвагу на матэматыку. І тыя веды, якія я атрымаў у ВНУ, я ўжываю, каб прыносіць нейкую карысць грамадству. Хоць дзіўна называць працу казіно карысцю для грамадства… Аднак так, гэта адзін з кірункаў, дзе матэматыка карысная.
Мне падабаецца тое, чым я займаюся. Прыдумлянне матэматычных алгарытмаў, іх прадумванне патрабуе сур’ёзнай матэматычнай базы. Калі я даведваюся дадатковую інфармацыю, мне гэта прыносіць задавальненне. Задавальненне ад таго, як матэматыка праяўляе свае грані.
Тэорыя імавернасці была пабудаваная на азартных гульнях ад самага свайго пачатку, і, мне здаецца, гэтая вобласць матэматыкі яшчэ шмат чаго [для мяне] раскрые. І гульнявыя алгарытмы могуць даць мне новыя веды. Дарэчы, амаль не знойдзеце ў інтэрнэце бясплатнай літаратуры, якая магла б цалкам раскрыць матэматычныя алгарытмы ў гульнях. Гэта такая адкрытая [для вывучэння] вобласць.
Колькі зарабляе матэматык у гэмблінгу?
Гэта залежыць ад рынку. У Амерыцы гэта каля $100K брута на год, у краінах СНД, як правіла, раз у 4-8 менш па нета. Залежыць ад пазіцыі. У параўнанні [з праграмістамі], калі шчыра, не ведаю.
Вы пішаце формулы або код?
Пішу код. Звычайна матэматыкі працуюць у ехсel з такімі задачамі. Можна знайсці тэставыя заданні, дзе менавіта ў ехсel просяць рабіць разлікі, але калі механікі ў гульнях арыгінальныя, то даводзіцца пісаць код і, як правіла, на нізкаўзроўневых мовах або чымсьці накшталт NumPy бібліятэкі ў пітоне.
З кім узаемадзейнічаеце ў камандзе?
Матэматыкі звязваюць геймдызайнераў і распрацоўшчыкаў. Бо ў дызайнераў часам бываюць вельмі крутыя ідэі, якія немагчыма падмацаваць логікай, задача матэматыка — фармалізаваць тое, што хочуць дызайнеры. Ну, а ў бок распрацоўшчыкаў мы пастаўляем логіку гульняў і алгарытмы механік.
Куды матэматыку расці з пункта гледжання кар’еры?
Ёсць лід-пазіцыі, звычайна гэтую пазіцыю даюць дасведчаным матэматыкам.
Ці гуляеце?
Гуляю, калі тэсціруем гульні. Вельмі важнае ўражанне ад гульні, каб гульня «заносіла» вялікія выйгрышы гульцу і пры гэтым не вельмі рэдка.
Ці дапамагае матэматыка ў звычайным жыцці?
Матэматык прымяняе матэматыку не задумваючыся, так уладкаваны наш мозг. Уявіце, вы купляеце два аднолькавыя тавары, а вам ставяць у рахунку няцотную цану. Калі два аднолькавыя тавары, значыць цана мае быць аднолькавая — значыць цотная. Калі вы гэта ведаеце, то адразу зразумееце, што вас дзесьці падманваюць.
Ці, напрыклад, калі вы ў метро, па гадзінніку з часам пасля ўбыцця цягніка можаце выказаць здагадку, колькі вам трэба чакаць наступны цягнік. Чалавек, які ведае тэорыю імавернасці, разумее, што ў сярэднім яму трэба пачакаць на прыпынку палову прамежку часу, які праходзіць паміж прыбыццём цягнікоў.
Ці, напрыклад, калі ідзяце па пешаходным пераходзе, па часе зялёнага святла на святлафоры можаце вызначыць, з якой хуткасцю вам трэба ісці. Калі мала часу — ідзяце хутчэй, шмат часу — можаце не спяшацца. Гэта таксама ў пэўным сэнсе прымяненне матэматыкі ў рэальным жыцці.
Планаванне сямейнага бюджэту — гэта проста банальны прыклад. Але калі вы ведаеце звычайную лінейную рэгрэсію, а гэта ўжо ўніверсітэцкая матэматыка, вы можаце прадказваць курс долара. Разумеючы трэнд і ведаючы, што ў людзей заробкі, як правіла, прыходзяць на пачатку месяца і што ў гэты час долар падскоквае, а пры канцы месяца памяншаецца, вы можаце зразумець, калі больш выгадна мяняць грошы.
dev.by, як і іншым сумленным медыя, сёння вельмі складана: рэдакцыя працуе па-за межамі краіны, а нашыя рэкламныя даходы скараціліся ў некалькі разоў. Але мы даем рады — з вашай дапамогай. Гэта вы дзеліцеся з намі інфанагодамі, думкамі, досведам, часам, увагай і данатамі.
І яшчэ крыптой, тут кашалькі.
Дзякуй, што прачыталі гэтае паведамленне.
Читать на dev.by