Бязвізавая для беларусаў Сербія (пакуль што) прайграе ў папулярнасці Грузіі. Але мяккі клімат і зручнае размяшчэнне вабяць, і ўсё больш беларусаў прыязджае ў гэтую краіну на ПМЖ. Што варта ведаць перад рэлакейтам у Сербію?
Публікуем вытрымку гіда, падрыхтаванага беларускай дыяспарай у Сербіі, падрабязней тут.
Калі вы маеце досвед жыцця ў гэтай краіне — дапаўняйце ў каментарах.
Бязвізавая для беларусаў Сербія (пакуль што) прайграе ў папулярнасці Грузіі. Але мяккі клімат і зручнае размяшчэнне вабяць, і ўсё больш беларусаў прыязджае ў гэтую краіну на ПМЖ. Што варта ведаць перад рэлакейтам у Сербію?
Публікуем вытрымку гіда, падрыхтаванага беларускай дыяспарай у Сербіі, падрабязней тут.
Калі вы маеце досвед жыцця ў гэтай краіне — дапаўняйце ў каментарах.
Сербія — краіна ў Паўднёва-Усходняй Еўропе. Насельніцтва каля 7 млн чалавек (без тэрыторый, якія з’яўляюцца прадметам тэрытарыяльнай спрэчкі паміж часткова прызнанай Рэспублікай Косава з насельніцтвам каля 2 млн чалавек і Сербіяй). Найбуйнейшыя гарады — Бялград (сталіца), Нові Сад, Ніш, Краегувац.
Няма выхаду да мора, затое шмат прыгожых гор і рэк.
Афіцыйная мова — сербская.
Асноўныя аператары: Yettel і MTS. Сім-карта прадаецца ў любым кіёску без пашпарта. «Турыстычны» перадаплачаны тарыф ад Yettel 5G на 7 дзён каштуе 400 дынараў (каля 3,8 еўра). У MTS умовы такія ж.
Улічыце, што гэта толькі перадаплачаныя тарыфы з абмежаваным тэрмінам дзеяння. Самыя папулярныя інтэрнэт-правайдары:
Адзначаюць, што інтэрнэт у Сербіі даражэйшы, чым у Беларусі. Звычайна правайдара выбіраюць так: хто даступны па вашым адрасе, таго і падлучаеце.
Грамадзяне Беларусі могуць знаходзіцца ў Сербіі без візы пераз 30 дзён.
Потым ёсць два шляхі: або адкрываць від на жыхарства, або рабіць візаран (напрыклад, праз Чарнагорыю) і жыць у краіне яшчэ 30 дзён. Але так можна зрабіць толькі двойчы на год.
Трапіць у Сербію можна з перасадкай у Стамбуле або даехаць на машыне, калі ў вы маеце Шэнген візу (яшчэ ёсць простыя рэйсы з Масквы і Санкт-Пецярбурга). Улічыце, што на авіярэйсы вельмі вялікі попыт.
Аднак калі хочаце заставацца ў краіне пастаянна, то варта атрымаць від на жыхарства. Адкрыць яго зусім нескладана. Вось самыя папулярныя прычыны:
Абавязковы для ўсіх спіс дакументаў уключае:
На сайце сербскага МУС можна падрабязней азнаёміцца з неабходнымі дакументамі.
У Сербіі актыўна развіваецца ІТ-рынак, у першую чаргу гэта тычыцца лакальных кампаній. Пакуль што ў краіне няма лакальных гігантаў, аднак нядрэнна пачуваюцца стартапы, нягледзячы на даволі высокія падаткі. Што праўда, для працы на мясцовую кампанію хутчэй за ўсё спатрэбіцца мова, каб камунікаваць з калегамі.
Ёсць офісы карпарацый, напрыклад, Microsoft або EPAM. Падраздзяленне ў Бялградзе адкрыў Wargaming, там будуць размешчаныя ключавыя сэрвісы, падтрымка, а ў перспектыве і распрацоўка новых прадуктаў. У сербскі офіс рэлакуе супрацоўнікаў расійскі «Яндэкс».
Вакансіі тут:
Як варыянт можна працягваць працаваць на сваёй звычайнай аддаленай працы. Для гэтага вам спатрэбіцца адкрыць ІП.
Гэта нескладана і хутка: трэба запоўніць заяву, аплаціць рэгістрацыю, прынесці дакументы — і ўжо праз дзень-два ўсё будзе гатова.
Адкрыць ІП можна самастойна, а можна звярнуцца да пасярэднікаў — гэты варыянт зручнейшы, бо за вас запоўняць усе дакументы на сербскай.
Падаткі для ІП двух тыпаў:
Падрабязней пра падаткі чытайце тут.
Калі перабраць ліміт у $58 тысяч, то падатак павялічваецца. Паслугі бухгалтара каштуюць каля $50 на месяц.
Замежнікам, у тым ліку тым, якія адкрылі ІП, патрэбны дазвол на працу. Калі вы працуеце на мясцовую кампанію, то яна сама будзе займацца ўсёй папяровай цяганінай. Калі ж вырашыцеся атрымліваць неабходныя дакументы самастойна, то парадак такі:
Каб адкрыць рахунак у банку, неабходны від на жыхарства, копія пашпарта і выпіска з рэестра ІП.
Банкаў у Сербіі шмат, іх праца вымушае жадаць лепшага — шмат камісій на роўным месцы і нярэдка хамаваты сэрвіс.
Мясцовыя беларусы раяць для ІП завесці рахунак у AIK Banka Serbia. Сярод іншых папулярных банкаў — OTPBanka, Raiffeisen і UniCredit, яны даюць добры сэрвіс, але збіраюць кучу камісій.
Калі вы зарабляеце не ў сербскіх дынараў, звяртайце ўвагу на курс канвертацыі валюты — курсавая розніца ад банка да банка пры вялікіх сумах можа вагацца на $200.
Вайна ва Украіне і вялікі наплыў расійцаў паўплывалі на сітуацыю з жытлом у Сербіі. Асабліва моцна сітуацыя закранула найбуйнейшыя гарады: Бялград і Нові Сад. Цэны выраслі практычна ўдвая. Цяпер кошт кватэры стартуе ад $500 на месяц, двухпакаёвая кватэра можа каштаваць каля $1000. Пры засяленні трэба будзе пакінуць заклад — звычайна ў памеры месячнай платы.
У цэлым замежнікам знайсці жытло не цяжка (але могуць здаваць даражэй, чым мясцовым). Калі вы маеце жывёл, то будзе складаней.
Добрыя раёны для жыцця ў Бялградзе — Novi Beograd, Rakovica, Savski Venac, Stari Grad, Vracar.
Лепш за ўсё шукаць кватэру вось тут або тут.
У асноўным у Сербіі аддаюць перавагу здачы жытла праз рыэлтараў, таму прыгатуйцеся аддаць дадатковыя грошы за кошт камісіі.
У Сербіі ёсць дзяржаўная і прыватная медыцына.
Доступ да дзяржаўнай маюць усе, хто працуе і плаціць адлічэнні ў мясцовы ФСАН (у тым ліку і ІП) — сума роўная прыкладна аднаму паходу да прыватнага доктара. Як водзіцца, дзяржаўная медыцына горш за прыватную. Сваіх партнёраў можна прыпісаць да страхоўкі.
Таксама ёсць мноства прыватных кабінетаў, асабліва стаматалагічных. Прыём у доктара першага кантакту (педыятр, ЛОР, тэрапеўт) каштуе каля 30-40 долараў. На стаматалогію цэны прыкладна як у РБ.
Ёсць і пункты неадкладнай дапамогі, якія працуюць 24/7 і аказваюць дапамогу замежнікам. Хуткую дапамогу ў Сербіі выклікаць складана — прыйдзецца ехаць у бальніцу самастойна.
У Бялградзе працуюць дзве рускамоўныя школы, але яны прыватныя і зусім не танныя. Ёсць таксама англамоўныя школы — каля $4000 на год.
Каб пайсці вучыцца ў мясцовую школу, неабходна спачатку паразмаўляць з школьным псіхолагам, потым прынесці дакументы дзіцяці ў школу (пашпарт, рэгістрацыю і від на жыхарства — дарэчы, вучоба ў школе з’яўляецца падставай для віду на жыхарства, і потым бацькі могуць уз’яднацца з дзіцем).
Калі дзіця працягвае вучобу, то неабходна звярнуцца ў Міністэрства адукацыі для зверкі праграм. Калі ж пачынае вучобу, то прайсці медкамісію і тэст на логіку. А школьны псіхолаг вызначыць узровень мовы і гатоўнасць вучыцца. Інтэграцыйных класаў няма, таму лепш вывучыць моўныя асновы загадзя.
Калі ў вас дашкольнік, то ў Сербіі бываюць прыватныя і дзяржаўныя дзіцячыя садкі. Плаціць трэба ўсюды, але прыватныя ў 2-2,5 разоў даражэйшыя. У дзяржаўных практычна ніколі няма месцаў. У Бялградзе прыватны садок каштуе каля $300, прычым цана аднолькавая як і для садкоў на сербскай, так і на англійскай або нават рускай.
Экспаты кажуць, што не варта пераймацца, калі ваш малы не размаўляе па-сербску: дашкольнікі вельмі хутка вучацца ў асяроддзі.
Маладыя сербы часта вельмі добра гавораць па-англійску, а старэйшае пакаленне памятае рускую мову. Афіцыйная мова — сербская, адносіцца да паўднёваславянскай моўнай групы, слоўнік падобны да беларускай, але граматыка даволі моцна адрозніваецца. Як паказвае досвед, асвоіць асновы сербскай не надта складана, ужо прыкладна праз паўгода экспаты пачынаюць размаўляць на бытавыя тэмы.
У Сербіі карыстаюцца і кірыліцай, і лацінкай. Прычым прыкладна ў роўных прапорцыях. Не здзіўляйцеся, калі ўбачыце на адным будынку шыльды ў дзвюх версіях.
Валюта — сербскі дынар. У кожным больш-менш буйным горадзе вельмі шмат абменнікаў. Долары і еўра памяняеце без якіхсьці праблем.
Карткі Visa і MasterCard несанкцыйных беларускіх банкаў працуюць.
Экалогія ў Сербіі вымушае жадаць лепшага. Гаворка вядзецца як пра якасць паветра (Бялград рэгулярна ўваходзіць у топ самых забруджаных гарадоў Еўропы), так і пра актыўную распрацоўку руд, якая не заўсёды праходзіць у належных умовах. Напрыклад, цяпер разгараецца скандал з літыевымі рудамі.
Рэлацыраваліся? Цяпер вы можаце каментаваць без верыфікацыі акаўнта.
Кто не работает, тот ест! Учись, студент.
Одни работают, другие на их налоги жируют. Viva socialism!
46% или 460 фиксированых. Все правильно делают - каждый должен финансировать государственные расходы, и если мало зарабатываешь то и процент финансирования выше. государство из-за того, что кто-то плохо работает меньше тратить не будет
Сербия? Это та, которая проводит митинги в поддержку путина?
Воистину эллорусы — младшие братья (по разуму) puсских.
ну за дешевый газ, РБ за это вообще независимость отдает
ну не такой уж он и дешевый, спекулянты на востоке по 120 долл за 1тыс.куб.м. покупают и перепродают предприятиям по 250. просто до них рука КГК еще не дотянулась
Карыстальнік адрэдагаваў каментарый 17 кастрычніка 2022, 15:37
Чей Крым в Сербии спрашивать бессмысленно, собственно как и ехать в эту Сербию
По поводу школы: если ребенок уже учился, то нужно перевести его личное дело на сербский. Так же в Сербии вам потребуется отдать личное дело и анкету (заполняется либо на месте либо онлайн) на процедуру нострификации. Обычно ребенка оставляют в том же класс, в котором он учился в РБ. После подачи вам дадут временное подтверждение, которое и нужно нести в школу для зачисления.
п.с. по поводу психолога - не везде ребенку нужно проходить психолога. Это сугубо на усмотрение самой школы.
Паушальный лимит не "$58 тысяч", а 6 миллионов динаров, что по текущему курсу уже чуть менее, чем 50$ тысяч.
Место для ценителей :)
ценителей чего?
Карыстальнік адрэдагаваў каментарый 17 кастрычніка 2022, 17:45
Это был сарказм :)
Уж лучше бы в Черногорию перевозили офисы, там хоть море и экология. Да и курс страны пока понятен. Но тоже есть риски, для сербов Черногория как Крым для россии.
вы с Косово не перепутали ?
У Сербии, как и Венгрии и у России, есть обиды и территориальные претензии ко всем окружающим странам. Но, к счастью, у них нет ядерного оружия, поэтому, скорее всего, всё ограничится пьяным нытьём в кабаках.
Места много не бывает — восточный сосед не даст соврать :)
Хейтят эту страну за политическую позицию... Как бы не осталась эта страна единственной где нас примут. Ибо, все эти замечательные тонкости, вроде БЧБ us КЗ, большинству в Европе и мире до барабана.