Маштабнае даследаванне амерыканскіх навукоўцаў паказала, што храналагічная стужка сацсетак не ўплывае на палітычныя погляды карыстальнікаў. Але з высновамі даследчыкаў згодныя не ўсе.
Маштабнае даследаванне амерыканскіх навукоўцаў паказала, што храналагічная стужка сацсетак не ўплывае на палітычныя погляды карыстальнікаў. Але з высновамі даследчыкаў згодныя не ўсе.
Алгарытмы Meta часта абвінавачваюць у распаўсюдзе дэзынфармацыі і ўзмацненні палітычнай палярызацыі. У 2020 годзе кампанія вырашыла запусціць некалькі даследчых праектаў, якія мусілі выявіць уплыў алгарытмаў на карыстальніцкі досвед. Для гэтага Meta прыцягнула навукоўцаў з Тэхаскага і Нью-Ёркскага ўніверсітэтаў і дала ім доступ да агрэгаваных звестак пра 208 мільёнаў амерыканскіх карыстальнікаў Facebook і Instagram. Свае вынікі даследчыкі апублікавалі ў часопісах Nature і Science (1, 2, 3).
Навукоўцы спрабавалі высветліць, як алгарытмы сацсетак уплываюць на паводзіны выбаршчыкаў і іх стаўленне да кандыдатаў. Паколькі алгарытмы Facebook і іншых кампаній, як правіла, ранжыруюць кантэнт, падобны да таго, з чым чалавек узаемадзейнічаў у мінулым, разумна выказаць здагадку, што яны могуць уплываць на карыстальнікаў і паглыбляць іх існыя палітычныя перакананні. Таксама алгарытмы здольныя вылучаць тую інфармацыю, якая можа заахвоціць людзей больш удзельнічаць у палітычных падзеях.
У рамках чатырох праектаў даследчыкі вывучылі публікацыі карыстальнікаў, правялі глыбінныя інтэрв’ю і эксперыменты. У адным выпадку яны назіралі за 7200 карыстальнікамі ў Facebook і 8800 карыстальнікамі ў Instagram, якія бачылі толькі храналагічную стужку праграм ад верасня да снежня 2020 года. У іншым эксперыменце 9 тысячам карыстальнікаў адключылі функцыю паўторнай публікацыі ў Facebook, якая дазваляе карыстальнікам хутка дзяліцца віруснымі паведамленнямі.
Instagram адмовіўся ад храналагічнай стужкі ў 2016 годзе. Змену патлумачылі тым, што храналагічныя стужкі ператвараюцца ў «бясплодную пустыню», калі карыстальнікі не публікуюць пастоў доўгі час, або наадварот стужка становіцца беспамернай, калі карыстальнік падпісаны на мноства акаўнтаў. Пераход на алгарытмічную стужку Instagram апраўдваў статыстыкай: карыстальнікі прапускаюць каля 70% новага кантэнту, а той, што яны бачаць, часта не цікавы. Зрэшты, сацсетка, як і Facebook, вярнулася да храналагічнай стужкі летась.
«Гэтыя вынікі кідаюць выклік папулярным уяўленням, якія вінавацяць рэха-камеры сацыяльных сетак у праблемах сучаснай амерыканскай дэмакратыі», — пішуць аўтары аднаго з артыкулаў. Даследчыкі паказваюць на папулярнае ўяўленне аб інфармацыйных бурбалках, якія з’яўляюцца ў сацсетках, калі карыстальнікі бачаць толькі кантэнт, які адпавядае іхняму светапогляду.
Навукоўцы сцвярджаюць, што Meta не кантралявала іх высноў. Таксама даследчыкі наўмысна адмовіліся ад узнагароды кампаніі, каб выканаць этычныя стандарты. Аднак яны прызнаюць некаторыя абмежаванні сваёй працы: даследаванне ахапіла толькі некалькі месяцаў падчас выбараў, таму немагчыма ацаніць доўгатэрміновы ўплыў, які аказалі алгарытмы.
Вакол публікацый паўстала дыскусія аб карэктнасці высноў навукоўцаў. З аднаго боку, даследаванні паказваюць іншую ролю сацсетак у дэмакратычных працэсах — і прадстаўнікі Meta паспяшаліся заявіць, што гэты ўплыў перабольшаны. З іншага, крытыкі лічаць, што вынікі не даюць сацсеткам права самаўхіліцца ад барацьбы з дэзынфармацыяй.
«Даследаванні, якія падтрымлівае Meta і якія здаюцца фрагментарнымі на невялікіх выбарачных перыядах, не мусяць служыць апраўданнем для распаўсюджвання хлусні. Платформы сацыяльных сетак мусяць быць актыўнейшымі перад выбарамі, а не прыдумляць новыя схемы, каб пазбегнуць адказнасці», — пракаментаваў публікацыі Нора Бенавідэс, дарадца групы абароны правоў чалавека ў лічбавым свеце Free Press.
Былая супрацоўніца Facebook Фрэнсіс Хаўген, якая стала ініцыятарам скандальных выкрыванняў платформы, крытычна паставілася да высноў даследчыкаў. Аналіз публікацый адбыўся пасля таго, як Meta прыняла стражэйшыя меры па абароне выбараў для ліквідацыі дэзынфармацыі. Хаўген заўважыла, што многія карыстальнікі да пачатку даследавання ўжо знаходзіліся ў групах з сумніўным кантэнтам.
Рэлацыраваліся? Цяпер вы можаце каментаваць без верыфікацыі акаўнта.
Да потому что "фактчекинг" очень быстро стал фИговым листком для прикрытия откровенной политической цензуры.
В итоге точно так же быстро выработался подход: раз "фактчекают" значит высока вероятность что там было что то, что политиканам надо было замять и скрыть. Следовательно надо обратить внимание и разобраться самостоятельно.