У Польшчы змянілася ўлада. Вось чаго чакаюць ад новай рэлаканты

У Польшчы, хай і з затрымкай, — новы прэм’ер-міністр, праеўрапейскі палітык Дональд Туск, і новы ўрад.

Кансерватыўная партыя PiS, якая прайграла на кастрычніцкіх выбарах, адцягвала перадачу ўлады як магла (праз законныя механізмы). Прэзідэнт Анджэй Дуда даручыў фармаванне новага ўрада «пісаўскаму» прэм’еру Матэвушу Маравецкаму. Але нічога не выйшла, Сейм вынес ураду Маравецкага вотум недаверу, пасля чаго пачаўся другі канстытуцыйны этап, калі ініцыятыву бярэ на сябе Сейм. Кандыдатуру новага прэм’ера ў гэтым выпадку маюць вылучыць не менш за 46 дэпутатаў, а прагаласаваць за яго — абсалютная большасць.

Менавіта так і абралі Дональда Туска 11 снежня. За яго прагаласавалі 248 дэпутатаў, супраць — 201. На другі дзень ён прапанаваў новы склад урада, за які Сейм таксама прагаласаваў абсалютнай большасцю. А 13 снежня Дуда прыняў у Туска прысягу. Так што пераход улады ў Польшчы можна лічыць канчаткова здзейсненым.

Многія рэлаканты з Беларусі з хваляваннем назіралі за палітычнымі зменамі ў Польшчы. З вынікам выбараў некаторыя звязвалі свае планы на будучыню: заставацца ў краіне ці ехаць далей. Спыталі ў айцішнікаў, якія сочаць за палітыкай, чаго яны чакаюць ад новай улады. 

«Чакаю, што дазволяць аборты і знізяць памер адлічэнняў у ZUS»

Сочым за навінамі. Дагэтуль у Польшчы мы бачылі, па сутнасці, два мінусы: PiS і забарона абортаў. Цяпер PiSa няма, і гэта мегаўцешна. Яны тут шмат чаго паспелі сапсаваць, улезлі ў розныя сферы значна глыбей і згубней, чым можна было падумаць. Але цяпер усё.

Чакаем, што дазволяць аборты. Што праўда, у падкастах на onet.pl многія, нават лібералы, кажуць, што «забарона абортаў — гэта пытанне светапогляду». Вось гэта мяне бянтэжыць вельмі моцна. Але ўсё ж спадзяюся, што права на аборт тут будзе такім жа, як і ўсюды ў цывілізаваным свеце: да 12 тыдняў — на жаданне, а паводле медпаказанняў і на пазнейшых тэрмінах.

Нуй калі памер адлічэнняў у ZUS (фонд сацстрахавання. — dev.by) для ІП знізяць, будзе добра, а то плаціць 2 тыс. злотых кожны месяц — занадта тлуста. Гэты збор таксама PiS падняў, таму чакаю, што знізяць.

Гучалі асцярогі, што з прыходам апазіцыі ўзмоцніцца міграцыйная палітыка. Але не думаю: мігранты ў Польшчы — гэта ў асноўным беларусы і ўкраінцы, новы ўрад у большай частцы ліберальны, таму моцнага пагаршэння я не чакаю. Пад пытаннем толькі сітуацыя з візамі, але наўрад ці яна вырашыцца: як было складана выехаць з РБ, так і будзе.

«Зніжэння колькасці праверак хаця б для беларускіх ІП»

Чакаем перамен у лепшы бок і тры-чатыры дзясяткі гучных пасадак. Па пунктах:

1. Зніжэння ўзроўню карупцыі.

Шарага, якая выдае візы беларусам (вось літаральна пару месяцаў таму скандал быў), як працавала, так і працуе. Пры гэтым яны лічыце што манапалісты, гандлююць паслугамі Х5-10 ад звычайнага кошту.

2. Паскарэння разгляду запытаў на гуманітарныя візы, ДНЖ і ПМЖ.

Пастанову ўнеслі ў парламент ці то сёння, ці то ўчора. Праблема ў неабгрунтаваных затрымках тэрмінаў разгляду.

3. Змены кіраўнікоў на адміністрацыйных пасадах.

(Год рамантуюць мост у Кракаве, праз што зранку і ўвечары — заторы па 2-3 гадзіны, пры гэтым аб’язныя шляхі не былі зробленыя, а бюджэт на іх вылучаўся. Новую трамвайную лінію падключылі, яна прапрацавала гадзіну, будавалі яе 1,5 года і выдаткавалі Х3 ад першапачатковага бюджэту).

4. Скасавання забароны на аборты.

5. Больш лаяльнага стаўлення да ўцекачоў.

6. Зніжэння колькасці праверак.

З боку ZUS, напрыклад: толькі за гэтую восень ужо тройчы пісалі і звалі да сябе на размовы.

7. Скасавання негандлёвай нядзелі.

«Можна сказаць, што стаўка згуляла»

У Польшчы ўжо тры гады: купілі кватэру, дзіця ходзіць у школу. За палітычным жыццём сачыў і сачу.

Змены ва ўладзе адназначна трактую станоўча, рады такім вынікам выбараў. Для мяне такі своеасаблівы паказчык слушнага выбару краіны для эміграцыі, адаптацыі, вывучэння мовы, куплі нерухомасці. Можна сказаць, стаўка згуляла.

Чаго чакаю:

• больш шчыльнага ўзаемадзеяння польскіх уладаў з Цэнтральнай і Заходняй Еўропай;
• дрэйфавання ў бок больш дэмакратычных і ліберальных законаў і рэформаў;
• павышэння ўзроўню талерантнасці дзяржавы да меншасцяў;
• публікацыі і расследавання злачынстваў сяброў мінулага ўрада і іншых дзяржаўных органаў;
• рэгулявання бягучай праўладнай прапаганды (ТБ і газеты) і дэмакратызацыі СМІ.

Заяўленае ўзмацненне жорсткасці міграцыйнай палітыкі мяне не палохае. Суадносіны станоўчых і адмоўных бакоў заяў і планаў новай улады мяне больш як задавальняе.

«Хачу сеймфлікс як альтэрнатыву нэтфліксу»

Галоўны вынік гэтых выбараў для мяне ў тым, што Польшча спыніла рух да аўтарытарызму, які абавязкова б укараніўся, каб засталася PiS на трэці тэрмін. Таму я аптымістычна настроены незалежна ад таго, наколькі новай уладзе ўдасца аздаравіць эканоміку. Вось якія ў мяне ідэалістычныя чаканні.

1. Я спадзяюся, што новы ўрад зможа хаця б часткова паправіць інстытуты ўлады, якія старая ўлада пачала ламаць. Напрыклад, адкаціць назад судовыя рэформы, якія пазбавілі суд незалежнасці.

2. Вернуць празрыстасць Сейму, каб нішто з таго, што адбываецца там, не замяталася пад дыван. Хачу «сеймфлікс» як альтэрнатыву нэтфліксу — жывыя трансляцыі з парламента 24/7. Але гэта якраз тое, што мы бачым ужо ў гэтыя дні.

3. Прагоняць некампетэнтных прапагандыстаў з ТБ і вернуць туды нармальных журналістаў.

4. Вінаватых у карупцыйных справах прымусяць пакрыць шкоду. 

5. Правядуць лібералізацыю заканадаўства аб абортах.

6. Нармалізуюцца стасункі з Брусэлем, ЕС размарозіць грошы, якія былі замарожаныя праз дрэнныя дзеянні PiS, і яны пойдуць на развіццё краіны. 

7. Бізнэс ажывіцца, эканоміка аздаровіцца. З Еўропы пойдуць новыя інвестыцыі. 

8. Касцёльныя фонды ліквідуюць, бюджэт стане максімальна празрыстым.

Негатыўныя чаканні ў мяне таксама ёсць. У асноўным яны звязаныя з папулісцкімі прыёмамі, якія апазіцыя выкарыстала дзеля перамогі на выбарах. Адныя толькі размовы аб іпатэчным крэдытаванні пад 0% узнялі цэны на жытло. Лічу, што за льготы, якія падораць частцы насельніцтва, будзе плаціць уся астатняя Польшча. 

Папулісцкія праекты будуць вісець гірамі на эканоміцы. Завышаных чаканняў у сферы эканомікі няма яшчэ і таму, што за час праўлення PiS укаранілася шмат карупцыйных штук і каламутных схем. Рэшткі PiSa ва ўладзе напэўна будуць тармазіць спробы новага ўрада ўвесці празрыстасць.

Што ж да візавага скандалу і антымігранцкай рыторыкі, то не думаю, што гэта напрамую закране беларусаў. Усё ж рэпутацыя беларускіх мігрантаў даволі добрая: гэта працаздольнае насельніцтва, якое добра інтэгруецца.

dev.by, як і іншым сумленным медыя, сёння вельмі складана: рэдакцыя працуе па-за межамі краіны, а нашыя рэкламныя даходы скараціліся ў некалькі разоў. Але мы даем рады — з вашай дапамогай. Гэта вы дзеліцеся з намі інфанагодамі, думкамі, досведам, часам, увагай і данатамі.

Праз Patreon. 

З Беларусі — праз Donorbox.

І яшчэ крыптой, тут кашалькі.

Дзякуй, што прачыталі гэтае паведамленне.