Айцішнікі расказалі, як інфляцыя ў Беларусі змяняе іх лад жыцця

Гадавая інфляцыя ў Беларусі па-ранейшаму трымаецца на ўзроўні 18%, а заробак у IT-спецыялістаў падае колькі месяцаў запар. dev.by спытаўся, ці змяніліся выдаткі ў беларускіх айцішнікаў за апошнія паўгода, ці давялося ім уціскаць сябе ў тратах і пераглядаць прадуктовы кошык.

Іван, front-end распрацоўшчык: «Купляем тое, што сапраўды трэба»

— Змяненне цэн адразу адчуў у сферы абслугоўвання, здаецца, яна хутчэй за ўсіх зрэагавала. Мы — гультаяватыя, таму часта карыстаемся дастаўкай ежы. Раней, паўгода таму, заказ стандартнага набору для абеду ў Mcdonald’s на пару калегаў абыходзіўся нам у 50 рублёў, цяпер такі ж каштуе 70 рублёў. Аднойчы нават заўважыў, што за ноч кошт гамбургера змяніўся на 50 капеек. І ўжо, дарэчы, не знайсці бясплатнай дастаўкі нават на буйныя сумы заказаў. 

Адчувальна выраслі цэны і ва ўстановах. Але акрамя росту цэн змены закранулі і склад страў або тых жа алкагольных кактэйляў. Прыходзіш у бар, а ўлюбёны кактэйль «Негроні» ўжо не робяць паводле класічнага рэцэпта, бо праблемы з пастаўкамі інгрэдыентаў. Прыходзіцца змяняць рэцэпты і прыдумляць штосьці іншае, але ж прывыклі да добрага жыцця.

У краме стаў заўважаць на пэўных відах тавараў налепкі аб тым, што на іх не павышаюць цэны. Ха, ну можа, і не павышаюць, затое па старой добрай традыцыі памяншаюць аб’ём і вагу тавару пры захаванні цаны. Галоўнае, што па ўпакоўцы візуальна не заўважыш, што нешта змянілася, пакуль не пачытаеш этыкетку.

Малочка наогул прыкметна падаражэла. Дрэнная навіна заключаецца і ў тым, што выраслі цэны на глазураваныя сыркі, якія мы так любім: былі па 50 капеек, цяпер — 70.

Раней я проста браў прадукты ў кошык, не асоба звяртаючы ўвагі, што колькі каштуе. А цяпер, гледзячы на кошт агуркоў, я ад іх не адмаўляюся, а проста вырашаю, што паем іх наступным разам, не сёння. Пэўна, пакуль не прывык да новай рэальнасці. Купляем тое, што сапраўды трэба. 

У нехарчовыя крамы мы з жонкай ходзім проста пасмяяцца, бо працуе беларускі маркетынг: старыя цэны ператварыліся ў супер-акцыйныя, а новыя — павялічыліся ў два разы. Музычная калонка, якія мяне цікавіла, каштуе на акцыі цяпер столькі, колькі каштавала без яе пару месяцаў таму — 900 рублёў. Цяпер яе новая цана без акцыі — 2000 рублёў.

То-бок хто не паспеў купіць тэхніку і зрабіць рамонт да 24 лютага, ужо не зробіць гэтага нармальна, без стрэсу ад цэн. Цяпер не толькі апошні айфон, а добрая духавая шафа каштуе касмічных грошай, не кажучы ўжо пра кухонную тэхніку нестандартных памераў.

Заўважыў яшчэ, што скараціўся асартымент і пры выбары адзення. У мяне ёсць правіла, што красоўкі не павінныя каштаваць больш за 100 долараў, бо я іх нашу роўна адзін сезон. Цяпер за 100 долараў я магу купіць красоўкі старой мадэлі выпадкова на акцыі. Усе прадаюць аднолькавае, базавае, а цэны — ляцяць у космас.

У адпачынак не ляталі сёлета: па-першае, няма куды, а калі машынай, то стаяць суткамі на мяжы — таксама не варыянт адпачынку. Грузія па цане Іспаніі не ўражвае. 

Яшчэ нядаўна звярнуў увагу, што плацім за бензін мы ўжо долар. Еўропа! А ў жыроўках з’явіліся цікавыя пункты, якія раней не заўважаў: напрыклад, «прыбіранне лісця», замена лямпачак у пад’ездзе. Да агульнага кошту заўжды дадаюцца сумы за дадатковыя паслугі ў 6-10 рублёў. Можа, гэта толькі ў нашым доме такое. 

Вераніка, QA Engineer: «Сталі больш гатаваць дома»

— Змяненне цэн я адчула ўжо даўно і ва ўсім. Калі гаворым пра прадукты, то больш за ўсё цэны падскочылі на тавары, якія імпартуюцца ў Беларусь. Напрыклад, гранола каштавала 8 рублёў, цяпер — 14 рублёў. Цэны на ёгурт падскочылі на 40 капеек, што значна з улікам агульнага кошту ёгурту. Зразумела, што я працягваю купляць гэтыя тавары нават пасля падаражэння і не адмаўляюся ад улюбёнай ежы, але задумваюся пра пошук таннейшай альтэрнатывы. 

Прыкметна падскочылі цэны на адзенне: калі майка ў Bershka каштуе 80 рублёў, ужо не хочацца так купляць адзенне, як раней, ідзеш шукаць рэчы ў іншых крамах.

А яшчэ я маю сабаку, і цана на корм Hills для яго вырасла на 60%.

Усе б’юці-працэдуры я працягваю рабіць, нягледзячы не змяненне цэн, бо цана за працу асабліва не вырасла — толькі за матэрыялы. 

Што сапраўды хвалюе: некаторыя пазіцыі з меню ва ўлюбёных месцах зніклі, бо спыніўся імпарт інгрэдыентаў. Гэта сумна. Цэны змяніліся таксама, але цяпер проста зменшылася колькасць паходаў па кавярнях, сталі больш гатаваць дома. Улетку гэтыя выдаткі былі нашмат большымі, таму што больш гулялі. Выбіраеш таннейшыя стравы, каб улезці ў звыкла камфортную суму. 

Выраслі цэны на забавы і адпачынак. Каб зняць домік і адпачыць на выходных, трэба заплаціць больш, чым у Еўропе: глядзелі нядаўна арэнду дома ў Наносах, дык за выходныя трэба было заплаціць 600 рублёў разам з экскурсіяй (год таму гэта каштавала 480 рублёў). Ад такога адпачынку адмовіліся, выбраўшы проста дзённы тур з экскурсіяй. Вядома, каб моцна захацелі, дык заплацілі, але ўжо не так моцна і хочацца.

Аднак у адпачынку я сябе ўсё ж не абмяжоўваю: паеду ў кастрычніку, не буду сабе ні ў чым там адмаўляць. 

Таксама Вераніка, UI/UX Designer, заўважыла рост у першую чаргу на касметыку і базавыя прадукты:

— Летась квіткі ў Турцыю былі каля 900 долараў, а цяпер 1600. Дакладна такая ж сітуацыя адбываецца і па іншых папулярных напрамках — Дубай, Тбілісі, Батумі. 

У паўсядзённых выдатках на прадукты я заўважыла, што падраслі цэны на нешта базавае. Так як я кураед, то для мяне вельмі прыкметна вырасла цана на грудку куры і індычку. І цана на зерневую каву. Звычайны Jacobs цяпер каштуе столькі, колькі раней каштавала Lavazza. Але гэты пункт выдаткаў прыбраць я не магу. Проста прыйшлося з Lavazza перайсці на іншую каву. 

Касметыка, паводле маіх назіранняў, падаражэла на 20%. На некаторую прадукцыю цэны выраслі яшчэ больш прыкметна. Напрыклад: туш Tarte, якая каштавала каля 40-45 долараў, цяпер ад 65 долараў. 

Мікіта, QA Engineer: «Праблемы ў абслугоўванні аўтамабіля: запчасткі сталі каштаваць неадэкватных грошай»

— У нас у сям’і выдаткі на прадукты займаюць самую маленькую частку ад усіх трат. Як на мяне, моцна кідаецца ў вочы змяненне ў выбары прадуктаў. Напрыклад, няма нідзе пастэрызаванага малака.

Самы вялікі артыкул выдаткаў у нас — непрадбачаныя, на гэта сыходзіць вялікая частка грошай у сям’і з двума дзецьмі. Калі на ежы я асабліва не заўважыў павышэння цэн, то вось кошт медыцынскіх паслуг мяне дзівіць. Зрабіць прышчэпкі дваім дзецям і адвесці да доктара — і вось ужо няма 500 рублёў. 

Дзіцячая адзенне стала даражэйшым. Кладзеш у кошык на Вайлдберыз дзіцячы камбінезон за 85 рублёў, а назаўтра ён каштуе ўжо 150 рублёў. Мы не асабліва прыдзірлівыя ў адзенні, але выбару стала прыкметна менш. Раней ратаваў HM — цяпер і яго няма. Незразумела, хто гэта можа сабе дазволіць з сярэднім заробкам 1000 рублёў. 

Нягледзячы на гэта, Мікіта не выключае, што возьме крэдыт, каб палепшыць жыллёвыя ўмовы — купіць кватэру пабольш.