Яшчэ мінус 10 пазіцый: Беларусь працягвае шматгадовае падзенне ў рэйтынгу свабоды прэсы
Беларусь стала яшчэ бліжэйшай да дна глабальнага індэкса свабоды прэсы, які штогод абнаўляюць «Рэпарцёры без межаў». У свежай версіі нашая краіна займае 167 месца са 180 — паміж Саудаўскай Аравіяй і Кубай. У 2023 годзе было 157-е, годам раней — 153-е.
У рэйтынгу за 2024 год Беларусь набрала 26,8 бала са 100 і засталася ў найгоршай групе краін, дзе ўмовы для працы журналістаў ацэньваюцца як «вельмі цяжкія». Менавіта тут сітуацыя ідзе сумней за ўсё на ўсёй постсавецкай прасторы, лепш за ўсё — у краінах Балтыі: Эстонія заняла 6 радок, Латвія і Літва — 12 і 13 адпаведна. Расія знаходзіцца на 162 пазіцыі (+2), Украіна — на 61-й (+18). Грузія на фоне пратэстаў супраць разгляданага закона аб замежных агентах страціла 26 радкоў і размясцілася на 103 месцы.
Першае месца ў індэксе ўжо 8 гадоў запар займае Нарвегія. Замыкае спіс Эрытрэя.
У картцы Беларусі аўтары рэйтынгу адзначаюць, што яшчэ да ўварвання Расіі ва Украіну яна была «самай небяспечнай краінай для журналістаў у Еўропе», а таксама што мясцовыя ўлады працягваюць рэпрэсіі незалежных выданняў у маштабах, якіх краіна не ведала да прэзідэнцкіх выбараў 2020 года. Іх пазбаўляюць статусу СМІ, блакуюць, уносяць у спісы «экстрэмістаў», праводзяць ператрусы і заводзяць крымінальныя справы — стабільна працягвае працаваць толькі рассаднік дзяржпрапаганды «Белтэлерадыёкампанія», апісваюць стан рэчаў у Беларусі «Рэпарцёры без межаў».
Для падаўлення супрацоўнікаў незалежных СМІ ўлады практыкуюць цэнзуру, гвалт, масавыя арышты і скаардынаваныя рэйды да іх дадому і ў офісы, адзначаюць «Рэпарцёры». Для зручнасці нападак на медыя ў краіне перапісваюцца законы, а судовая сістэма знаходзіцца цалкам пад кантролем уладаў.
Пераважная большасць незалежных беларускіх выданняў працуе з-за мяжы або закрылася. Каля 400 прадстаўнікоў прафесіі былі вымушаныя пакінуць краіну, а большасць з тых, хто застаўся і працягвае працаваць тут, хаваюць гэта. Ад пачатку года ў Беларусі было затрымана 38 журналістаў і 5 іншых работнікаў медыясферы.
Читать на dev.by