«ІТ-бум, як у нас да 2020». Джун не знайшоў працу ў Мінску, а ў Ташкенце з рукамі адарвалі
Распрацоўшчык Аляксей пераехаў у Ташкент толькі ў пачатку 2025 года, калі рэлакацыйная хваля, здавалася б, ужо вычарпалася. Гісторыя простая, але нестандартная: хлопец проста не змог знайсці працу ў Мінску, у той час як эйчары з Узбекістана самі знайшлі яго і прапанавалі офер. Мы пагаварылі з Аляксеем — пра ўзбекскі ІТ-рынак, атмасферу ў кампаніі і ўражанні ад новай краіны.
Як пераехаў
— У канцы 2024 года я знаходзіўся ў пошуку працы. Шукаў па ўсёй Беларусі — безпаспяхова. Да гэтага часу я паспеў папрацаваць 2,5 гады — у невялікім стартапе, які распрацоўваў унутраны прадукт, так што лічыўся Strong Junior, або Middle -.
Эйчар узбекскай прадуктавай кампаніі сама напісала мне ў Linkedin і прапанавала паспрабаваць сябе на вакансію распрацоўшчыка. Прайсці сумоўі было няцяжка, лягчэй, чым у беларускіх кампаніях, дзе часта ўключаюць калі не live coding, то алгарытмічную секцыю. А тут схема была простая: спачатку тэорыя, потым практыка. Інтэрв’ю праводзілі лід распрацоўкі і эйчар. Мне далі пару невялікіх задач — я іх вырашыў. У канцы снежня сказалі: «Прыязджай, мы цябе чакаем».
Наважыцца на пераезд у Ташкент было няцяжка: я адзін, сям'і няма, у Беларусі толькі бацькі — чаму б і не паехаць? Да таго ж офер быў прывабны — плюс 80% да той зарплаты, што ў мяне была ў Беларусі, і частковая кампенсацыя выдаткаў на жыллё. Так у пачатку 2025 года я сеў у самалёт і прыляцеў у Ташкент.
Кватэру знайшоў з дапамогай рыэлтара яшчэ ў Мінску. Нармальная аднушка, не разбітая, у сярэднім стане, тут каштуе 400 даляраў. Раней было танней, але зараз шмат прыезджых, таму цэны выраслі.
Пасля трох месяцаў выпрабавальнага тэрміну мяне перавялі на пастаянны працоўны кантракт, які пралангуецца кожны год. Так што зараз я адчуваю сябе цалкам упэўнена.
Кампанія робіць сэрвіс растэрміновак. Паколькі мы маем справу з фінансамі, то працаваць можна толькі з офіса. У нашым дэпартаменце — каля 50 чалавек, больш за палову з іх — мясцовыя, прычым не толькі этнічныя ўзбекі, але таксама рускія, карэйцы, людзі іншых нацыянальнасцяў (Узбекістан — шматнацыянальная краіна). Шмат прыезджых з Казахстана. Беларусаў — трое: акрамя мяне, яшчэ адзін распрацоўшчык і адзін сісадмін.
Уся праца і дакументацыя вядзецца на рускай мове. Мясцовыя супрацоўнікі могуць паміж сабой размаўляць на ўзбекскай, але калі падыходзіш да іх і штосьці пытаешся, яны адразу пераходзяць на рускую.
Узбекістанскі ІТ-бум
Можна сказаць, што зараз у Узбекістане бум ІТ: пасля таго, як змяніўся прэзідэнт і краіна стала больш адкрытай, тут усё пачало хутка развівацца — банкаўскія праграмы, плацежныя і іншыя сэрвісы. Не, гэта не беларуская гісторыя, дзе ІТ-галіна пачыналася з аўтсорсу, які абслугоўваў заходнія кампаніі. Тут ІТ — гэта мясцовыя прадуктавыя кампаніі, якія робяць сэрвісы для ўнутранага рынку.
У сувязі з бурным ростам ІТ-сектара кампаніі шукаюць спецыялістаў за мяжой. У асноўным на постсавецкай прасторы, так як абавязковая ўмова — добрая руская мова. Але не толькі: наша кампанія, напрыклад, зараз шукае кадры нават у Сербіі. Гэта значыць, рынак жывы, і калі я раптам страчу цяперашнюю працу, то змагу знайсці тут новую. Прычым паміж мясцовым спецыялістам і экспатам выберуць экспата.
Зразумела, што ў 2022 годзе сюды прыехала шмат расіян і беларусаў (перш за ўсё супрацоўнікаў EPAM), але з той хвалі большая частка ўжо з’ехала. Проста многія выкарыстоўваюць Узбекістан як месца для «перасядзець» перад дарогай на Захад. Напрыклад, на Кіпр. Чаму туды? Таму што гэта ЕС, без пяці хвілін шэнгенская зона, і там шмат рускамоўных кампаній. Яны разважаюць так: вось мы змянілі лакацыю, яна ўжо не РФ і не РБ, і значыць, можна рухацца далей.
Асабіста мяне пакуль усё задавальняе, а далей буду глядзець. Магчыма, таксама захачу пераехаць на Кіпр.
Асядаюць у Узбекістане хіба што тыя, хто набыў тут сем'і. Такія прыклады ёсць.
Адносіны ў кампаніі
Узбекістан — патрыярхальная краіна, але не магу сказаць, што адчуваю нейкія гнятлівыя ўстоі ў кампаніі. Усё-такі гэта айцішка, больш дэмакратычнае асяроддзе, тут няма строгай іерархіі і абавязку падпарадкоўвацца вышэйшаму супрацоўніку. Калі ў цябе ёсць нейкае пытанне, можаш спакойна падысці і спытаць. Таксама ў сувязі з нашым фінтэх-даменам нам даводзіцца зносіцца з дзяржорганамі, і таксама няма ніякіх праблем — чыноўнікі нам нармальна адказваюць.
Кар’ерны рост у кампаніі таксама магчымы. Рэгулярна праводзяць асэсмент, і, наколькі я разумею, можна дарасці не толькі да сеньёра, але і да ліда. Вось наконт СТО я не ўпэўнены.
Кумаўство? Ну так, ёсць такое. Калі нехта дасягнуў высокай пасады, ён можа прывесці ў кампанію свайго сваяка — на пасаду, дзе можна нічога не рабіць, але добра атрымліваць. Ну, так гэта і ў Беларусі паўсюль, у тым ліку ў ІТ.
Якога-небудзь перадузятага стаўлення да прыезджых я на працы не адчуваю. Магчыма, яно ёсць у тых кампаніях, дзе ў асноўным мясцовыя і ўсяго пара чалавек прыезджых. А там, дзе палова іншаземцаў, такі нумар не пройдзе.
Звыклыя для ІТ-кампаніі актыўнасці тут таксама ёсць: курсы англійскай, два разы на год — карпаратывы, а яшчэ нас рэгулярна возяць на экскурсіі і на прагулкі ў горы.
Зносіны я ў асноўным з калегамі. На выходных часта ходзім у кіно, на фестывалі, ездзім па краіне (былі ў Хіве і Самаркандзе).
Уражанні ад Ташкента
Мне падабаецца. Ціха-спакойна. Так як гэта мусульманская краіна, то на вуліцы няма п’яных. Для мяне гэта важкі плюс. Алкаголь тут не забаронены, але ў звычайных крамах стоек з «алкашкай» няма — за віном трэба ісці ў спецыялізаваную краму. Свежыя фрукты — круглы год, танная, якасная сувязь — не параўнаць з Мінскам. Вельмі танны праезд у грамадскім транспарце і таксі, адкрытыя межы.
Так, горача, але ў Ташкенце спёка пераносіцца значна лепш, чым у Беларусі, так як паветра тут сухое. Гэта не як у нас, дзе ў +27 з цябе сем патоў сыходзіць. У чыллю я вялікага дыскамфорту не адчуваў: нават мясцовыя хаваліся, а я ў +44 хадзіў па вуліцах, і было нармальна.
З незвычайнага — землятрусы. Я іх тут перажыў ужо тры. Адчуванні прыблізна як на пароме Рыга-Стакгольм: ты ляжыш, а цябе пакалыхвае. І яшчэ птушкі пачынаюць галасіць.
Легалізацыя
Пры зарплаце пэўнага ўзроўню можна атрымаць ІТ-візу. Калі збіраешся жыць у краіне доўга, то можна прэтэндаваць на ВНЖ, а потым на грамадзянства, але гэтая сістэма даволі непаваротлівая.
Так, напрыклад, ІТ-віза выдаецца ўсяго на паўгода, пасля чаго трэба ісці ў міграцыйку з новым пакетам дакументаў.
Банкі праводзяць розную палітыку ў адносінах да нерэзідэнтаў: адны больш строгія, іншыя — больш лаяльныя, у другіх для адкрыцця рахунку патрэбна толькі часовая рэгістрацыя, ідэнтыфікацыйны нумар і сім-карта. Самыя лаяльныя пры табе надрукуюць банкаўскую карту і аддадуць. Іншыя выдадуць карту толькі праз 2-3 дні.
А што з асабістым жыццём?
У патрыярхальнай краіне, як водзіцца, мясцовыя дзяўчаты аддаюць перавагу зносінам з мясцовымі хлопцамі. Гэта значыць сустракацца з узбечкай у вас наўрад ці атрымаецца. Але, з іншага боку, у Ташкенце шмат прыезджых дзяўчат — з Расіі, Казахстана. Tinder і Badoo тут працуюць, так што са спатканнямі ніякіх праблем.
Стаўленне іншых беларусаў
Сваякі спачатку мяне не зразумелі: куды ты едзеш? Яны думалі, што Ташкент — гэта такі вялікі аул. Але калі летам я прыехаў у адпачынак дадому і паказаў ім фатаграфіі, яны змянілі стаўленне: спадабалася.
Хоць наогул зацягнуць у Узбекістан іншых беларусаў не вельмі проста. Усіх палохае адлегласць: дзе Беларусь, а дзе Узбекістан — 4 тысячы км!
Я сам клікаў таварыша з Беларусі. Ён пасля паўгода рэлакацыі ў Грузіі вярнуўся ў Мінск, працуе ў нейкай шарашкінай канторы, а нармальнай працы знайсці не можа. Я казаў яму: «Прыязджай да нас!», і ён быў не супраць. Але хатнія, пабадзяўшыся ў Грузіі, цвёрда заявілі, што наўгад больш нікуды не паедуць.
Читать на dev.by