«Рассталася з хлопцам, не хацела сустракаць Новы год адна». Як айцішнікі нестандартна цешаць іншых у святы

«І на пенсіі буду гэта рабіць. Гэта пытанне майго асабістага навагодняга настрою»

Сяргей — распрацоўшчык і кіраўнік праекта ў ІТ, а яшчэ Дзед Мароз. Кожны год у снежні Сяргей дастае з шафы расшытую сняжынкамі шубу і выпраўляецца дарыць людзям свята. Праўда цяпер — ужо не каб падзарабіць, як было ў мінулым, а «проста з любові да мастацтва». 

Адну сям’ю Сяргей віншуе з першага года, як стаў дзедмарозіць — ужо 20+ гадоў. 

— Кажу ім: «У вас ужо і старэйшая дачка вырасла, і малодшы сын, якога я памятаю яшчэ немаўляткам». А яны адказваюць: «Не, прыязджай! Без цябе няма свята». 

У мінулым годзе Сяргей таксама надзяваў шубу Дзеда Мароза і сустракаўся з дарагімі яму людзьмі (а яшчэ катаўся ў такім выглядзе на катку каля Палаца спорту на праспекце Пераможцаў). І ў гэтым збіраецца. Яшчэ ні разу не прапусціў: «Не, я гэта люблю. Я і на пенсіі буду гэта рабіць».

«Хто грошы пакінуў, хто пару мандарынаў і шакаладку. Адзін чалавек — шампанскае»

Распрацоўшчык Аляксандр Акімаў расказваў devby, як кожны новы год сустракаў за стырном. У ноч з 31 снежня на 1 студзеня ён кружыў па вуліцах Мінска і бясплатна падвозіў людзей, якія галасавалі, куды папросяць. «Гэта мой спосаб святкаваць!» — казаў малады чалавек.

Зараз Аляксандр ужо так не ездзіць — ён змяніў некалькі краін і жыве без машыны. Затое ездзіць Ірына*. Дзяўчына расказала нам, што натхніў яе на гэта як раз артыкул на devby. 

— Гэта было пару гадоў таму: я рассталася з хлопцам напярэдадні свят, да бацькоў (яны жывуць у глыбінцы) ехаць не хацелася, і атрымлівалася, што Новы год мне давядзецца сустракаць у самоце. А яшчэ я нядаўна здала на правы — і мне трэба было практыкавацца ў кіраванні. Я падзялілася ўсім гэтым з калегам, а ён расказаў у адказ, што працаваў некалі з хлопцам, які ў святочную ноч развозіў выпадковых мінакоў.

Ён сказаў: «Пра яго яшчэ артыкул на devby быў». Я знайшла, пачытала і вырашыла: «А чаму б і не…» 31 снежня выехала ў 21:00. Спачатку проста кружыла амаль гадзіну. Потым убачыла, людзі руку трымаюць, спынілася. Высветлілася, што яны збіраліся спыніць маршрутку, але я сказала: «Гэта бясплатна!» Селі. 

Рабяты прызналіся, калі б на маім месцы быў мужчына, яны б не сталі рызыкаваць, а так — дзяўчына, гэта іх супакоіла. Я яшчэ адразу сказала, што толькі здала на правы, і мне патрэбна практыка, аднак хутка ехаць не змагу. Ім нават «стала мяне трохі шкада» — сказалі, што адчувалі сябе так, быццам не я ім, а яны мне дапамагаюць.

Потым яшчэ некалькі чалавек было. Людзі казалі, хацелі выклікаць таксі, але аплікацыя пісала, што машын няма.

Што мне гэта ўсё дало — адчуванне, што ў свеце шмат дабра. Чужыя для мяне людзі зрабілі маю навагоднюю ноч, вярнулі мне адчуванне свята. Я ні кроплі не пашкадавала, што села за стырно і правяла ноч менавіта так. У наступным годзе я зноў ездзіла. А вось ці паеду ў новым — яшчэ не вырашыла. У мяне з’явіўся малады чалавек, калі ён згодзіцца, то магчыма.

«Каб аддзячыць [ментару], я павінен зрабіць нешта значнае»

Кірыл* ужо трэці раз напачатку года бясплатна бярэ аднаго менці. Вось такую гісторыю ён нам расказаў.

— У 2020 годзе я звольніўся з дзяржпрадпрыемства і скончыў курсы па Java — але працу адразу знайсці не змог. На сумоўях казалі: трэба тое падцягнуць, і гэта. Я вучыўся сам. А потым убачыў у LinkedIn аб’яву: распрацоўшчык бязвыплатна прапанаваў дапамогу навічку (з-за загружанасці ён мог узяць толькі аднаго чалавека). Я яму напісаў, паабяцаў працаваць хоць дзень і ноч — і ён выбраў мяне. 

Я вельмі ўдзячны свайму ментару: ён не толькі падцягнуў мае хард-скілы, але таксама дапамог палепшыць рэзюмэ і зарэфераліў у кампанію, дзе працаваў сам. 

У наступным годзе нават пост рабіць не давялося — мой менці прывёў сябра. Падапечны на будучы год таксама ўжо знайшоўся па «сарафанным радыё».

Мы спыталі Кірыла, што гэта яму дае. Ён сказаў, што свайму ментару ён не можа вярнуць удзячнасць.

— Словы і падарункі — гэта добра, але каб цалкам аддзячыць яму, я павінен зрабіць нешта значнае. І я вырашыў, што гэта дапамога іншаму. Для мяне гэта таксама важна: так я сам пастаянна вучуся чамусьці і расту.

«Прыдумаць 14 урокаў так, каб яны маглі чамусьці  навучыць — гэта задача з зорачкай» 

Соф’я у вольны час распрацоўвае матэрыялы для вывучэння праграмавання. У мінулым годзе яна зрабіла бясплатны перадкалядны марафон — 14 урокаў па асновах вёрсткі і распрацоўкі на JS.

— Я падумала, будзе лагічна зрабіць нешта такое, каб зацікавіла людзей вывучаць новую тэхналогію. Яшчэ была думка, што ў некаторых бывае запыт на «закрыццё гештальтаў» бліжэй да канца года, і можа хто-небудзь паглядзеў бы марафон пасля — і адкрыў для сябе такі фармат вывучэння.

Соф’я кажа, што да марафону далучылася каля дваццаці чалавек, але да канца дайшлі чатыры. 

Што гэта дало нашай суразмоўцы — «нямала стрэсу», кажа яна (і гэта тая прычына, па якой Соф’я не паўтарае марафон у гэтым годзе, плюс раней у яе і вольнага часу было больш). 

— Але ў цэлым, гэта дало мне станоўчыя эмоцыі. Мне падабаецца, што тыя падпісчыкі, што далучыліся, змаглі зрабіць усё амаль так, як было задумана, — а ж гэта не былі лекцыі ці што-небудзь падобнае.

Пэўна, ёсць адчуванне выкананага чэленджа, таму што прыдумаць 14 аб’яднаных адной тэмай урокаў так, каб яны маглі чамусьці сапраўды навучыць, а не проста «глядзі, як я раблю, і паўтарай» — гэта задача з зорачкай. Пад канец я папракала сябе, маўляў, фармат здае, але насамрэч гэта больш быў эфект самазванца.

Соф’я кажа, што магчыма паўторыць свой марафон. У яе «нават быў гатовы канцэпт на гэты год», і ёй хацелася б зрабіць сайт з чэленджам, але яна «позна пра гэта падумала». 

— Было б цудоўна зрабіць якую-небудзь пляцоўку для такіх чэленджаў — і дадаваць іх туды, не малюючы кожны раз нанова. У цэлым, у мяне ўжо нават ёсць структура такога праекта, але, як заўсёды, не хапае ключавога — часу.

«У дэкрэце кожны дзень падобны на папярэдні, а тут разнастайнасць»

Юлія* — тэсціроўшчыца, зараз у дэкрэце. Яна расказвае, што ў мінулым годзе ўпершыню паспрабавала гульню: яна напякла пячэння з дзірачкамі для вяровачак, прывязала да іх стужкі — і развесіла, пакуль гуляла з дзіцем, на дрэвах. 

— Спачатку была ідэя ўпрыгожыць ёлачкі, што нам з малым сустрэнуцца па дарозе, але елка — не самае папулярнае дрэва, як высветлілася пазней. Так што мы ўпрыгожвалі ўсё, што траплялася.

Дзіцяці гэта так спадабалася, што ён стаў прасіць мяне што-небудзь яшчэ развесіць на дрэвы. І мы стварылі свой «адвент-каляндар»: кожны дзень мы што-небудзь рабілі і пакідалі ў самых нечаканых месцах. Валялі ёлачныя шарыкі з воўны, ляпілі сям’ю качачак з салёнага цеста, клеілі домікі з кардону, шылі анёлаў з анучак, пісалі цыдулкі з пажаданнямі… 

Што гэта дало мне: я развеялася — у дэкрэце кожны дзень падобны на папярэдні, а тут нейкая разнастайнасць. Мы з дзіцем акунуліся ў атмасферу творчасці. Плюс гэта стварыла чароўны перадкалядны настрой, а гэта вельмі каштоўна.

* Імёны спікераў зменены на іх просьбу.