Долар у Польшчы ўпаў да 4 злотых. Як рэагуюць рэлаканты

Польскі злоты вось ужо некалькі месяцаў адваёўвае пазіцыі, страчаныя летась. Увосень 2022 года долар пераадолеў столь у 5 злотых, і, здавалася, гэта назаўжды. Айцішнікі-рэлаканты, якія перайшлі на кантракты ў польскай валюце, тады вельмі тужылі.

Цяпер долар апусціўся амаль да 4 злотых, і няма ніякай упэўненасці, што заўтра на табло абменнікаў першай лічбай не будзе «3».

Ці значыць гэта, што атрымальнікі зп у злотых цяпер задаволена паціраюць рукі? Як ні дзіўна, не. Dzik Pic зладзіў экспрэс-апытанне чытачоў і высветліў, што большая частка зусім не радая такому стану рэчаў. Хаця пачуццё гумару ўсё адно захоўвае. «Так-так, гэта ж не Беларусь, тут долар умее не толькі расці, але і падаць», — піша хтосьці ў каментарах.

dev.by паразмаўляў з айцішнікамі і даведаўся, што яны думаюць пра курсавыя горкі, а заразом пра звычку вымяраць фінансавы дабрабыт з дапамогай амерыканскай валюты. Выяўляецца, у Польшчы яна паступова адпускае.

«Горш за ўсё тым, хто зп у валюце атрымлівае»

Цяпер горш за ўсё тым, хто ў валюце зп атрымлівае або ў злотых па курсе з прывязкай да абгаворанай сумы ў доларах. З кожным месяцам жытло/іншыя патрэбы выходзяць у доларах усё даражэйшымі і даражэйшымі, а зп у злотых усё меншай і меншай.

Я сам залічаюся да гэтай катэгорыі. Працую на фірму з ЗША як польскі ІП. Заробак фіксаваны ў доларах, дамовіліся на X тыс. $ год таму, перагляду з розных прычын яшчэ не было.

Калі я прыехаў у Польшчу два гады таму, курс USD/PLN целяпаўся ў дыяпазоне 3,85-3,95. І ўсе цэны, «паводле адчуванняў», стаялі плюс-мінус на месцы. Палякі лічаць сваю валюту стабільнай, таму не кідаюцца купляць долары і не пералічваюць цэны па меры змены курса. Прынамсі, так было раней.

Калі пачалася вайна ва Украіне, злоты значна саслабеў да астатніх валют + цэны на энерганосьбіты «хісталі рынак». На свой пік златуўка выйшла ў верасні, і гэта пацягнула за сабой цэны на ўсё.

Мой арэндадаўца пры падаўжэнні дамовы папрасіў крыху падняць кошт у злотых «з улікам усіх фактараў». Я пагадзіўся, бо на той момант мы проста вярталі першапачатковую цану арэнды ў доларах.

І вось цяпер курс шырокімі крокамі ідзе назад. Што праўда, мяркуючы з усяго, гэта не злоты ўмацоўваецца, а долар на яго фоне страчвае кошт. Пры гэтым цэны нікуды не спаўзаюць. У выніку ў доларах жыццё робіцца даражэйшым.

А цяпер вішанька на торце маёй фінансавай сітуацыі: я планую ўлетку ўзяць жытло ў іпатэку. Лічу, што не варта страчваць гэтую магчымасць. На даход у доларах большасць банкаў глядзелі б крывым вокам і крэдыту б не далі (так казалі «фінансавыя агенты»). Таму для візуальнага паляпшэння сваёй гісторыі я перайшоў на разлік у злотых.

Я, вядома, планую завесці размову пра павышэнне заробку, але для гэтага давядзецца абмяркоўваць інфляцыю і асабісты перфоманс. Спадзяюся, што перагледзець рэйты ўдасца.

Год таму, калі долар даражэў, настрой таксама быў не надта: я разумеў, што ўслед за ім уверх пойдуць і цэны. Вядома, радаваўся, калі штосьці «таннела», але гэта былі адзінкавыя выпадкі, увесь заробак я тады не абменьваў.

«Той выпадак, калі цешышся, што зп у злотых»

Год таму прыехаў у Польшчу, уладкаваўся па B2B-кантракце ў польскую фірму і адразу стаў атрымліваць зп у злотых. Пра зп па курсе тут мала хто чуў.

Ашчаджанні захоўваю ў злотых і еўра. Але ў злотых — большую частку, бо валюта адносна стабільная, а працэнты па ёй большыя. Ашчаджанняў у прынцыпе няшмат. Шмат грошай патрачана на пераезд.

Насамрэч я не сачу за курсамі і больш па гісторыі ведаю, што ён моцна вагаецца. Што праўда, калі ўвосень глядзеў на долар па 5, шкадаваў, што ўлетку здаваў валюту па 4,2.

Дый цяпер радуюся праз тое, што сума ў мясцовай валюце не стала меншай. Вось калі б яшчэ і цэны пайшлі ўслед за доларам, было б нашмат прыемней.

«Выбраў самы „гультайскі“ варыянт для інвестыцый. Праз паўтара года — каля нуля»

У мяне ў заначцы 44,5K злотых. У акцыях і аблігацыях. У плане страт/выйгрышу вынік у сярэднім каля нуля. Рэч у тым, што пару разоў зрабіў пакупкі няўдала — на высокай цане. Але гэта працяглыя інвестыцыі. Вайна скончыцца, крызіс скончыцца. Адрасце.

Вось вынік маіх інвестыцый за апошнія паўтара года:

Нашто спатрэбілася канвертацыя

Пасля пераезду ў заначцы засталося каля 3,5К, я проста перавёў іх у злотыя і скарыстаўся першым, што было даступнае, — фондамі PKO. А потым проста стаў прытрымлівацца стратэгіі «папаўняй і не даставай».

Выбар валюты захоўвання абумоўлены не рацыянальнасцю, а даступнасцю. Я не захапляюся трэйдынгам, мне і без таго забаў стае. Пры гэтым нейкіх выгадных дэпазітаў я не ўбачыў, таму стаў шукаць ETF у Польшчы, якія былі б прывязаныя да індэксаў, накшталт S&P 500. Задача была пакласці грошы на працяглае захоўванне, каб у сярэднім даход быў большы, ніж на дэпазіце.

Можна было б набыць адзінкі праз іншыя краіны і іншых брокераў. І значна больш выгадна. Але я абраў самы «гультайскі» варыянт. Да таго ж праца праз малых брокераў заўсёды спалучаная з рызыкай нарвацца на ашуканцаў або якія-небудзь складанасці з падаткамі. А тут сэрвіс сам лічыць і спісвае падаткі з прыбытку пры вывадзе.

Фонды заўсёды маюць рынкавую цану, і неістотна, да якой валюты прывязаныя. Важна, што ў партфелі і якая сітуацыя на рынку. У кожным разе цана адзінкі ўдзелу будзе ісці за рынкам.

З пачаткам вайны, у красавіку, акцыі рэзка ўпалі, але дакупіць іх я не мог праз санкцыі, магчымасць прадоўжыць інвестыцыі з’явілася толькі ў лістападзе 2022-га з атрыманнем карты побыту.

Калі казаць пра таннейшыя механізмы, то цяпер акрамя PKO TFI стаў даступны яшчэ адзін моцны брокер — inPZU. Але пакуль што мне не да ашчаджанняў — спрабую стварыць невялікую фірму.

Валацільнасць злотага мне, вядома, не падабаецца. Я люблю прадказальнасць. Іншая рэч, што крызіс — гэта заўсёды шанец. На большасці крызісаў, якія былі да вайны, мы з калегамі вельмі нядрэнна зараблялі — без усялякіх шэрых схем і абыходу санкцый. Дзесьці праз рост патрэбнасці ў аналітыцы, дзесь праз рост патрэбнасці ў аўтаматызацыі.

І ў гэтым цяжкім крызісе ёсць свой плюс: вызваленне і патанненне высокакваліфікаваных кадраў, ды і ў цэлым матывавальны «выспятак» для тых, хто падзаседзеўся.

«Праз год зразумеў, што курс долара асабліва не цікавы»

Пераехаў у Польшчу паўтара года таму, працую на кампанію з беларускімі каранямі, заробак у PLN.

Пры рэлакацыі, калі ўзгаднялі заробак у злотых, курс улічваўся. І атрымалася крыху несумленна: адным палічылі зп па курсе 4, а іншым, хто пераехаў на паўгода пазней, лічылі па 4,5+.

У мяне перагляд заробку раз на год, апошні раз я заклаў туды інфляцыю, мясцовы рынак і г. д. У выніку ў злотых зп вырасла на 50%.

Але насамрэч я толькі першы год сачыў за доларам. Па звычцы. А потым зразумеў, што курс асабліва не цікавы.

Па-першае, усе выдаткі ў злотых, у тым ліку арэнда кватэры (гадавы кантракт з фіксаванай сумай). Іпатэка таксама будзе ў злотых.

Па-другое, злоты — адносна стабільная валюта на адрэзку ў 20-25 гадоў. Зразумела, што курс вагаецца, але ў параўнанні з BYN гэта менавіта ваганні курсаў, а не бясконцыя дэвальвацыі.

Вось і атрымліваецца, што моцна пераймацца пра курс долара няма сэнсу. Пры гэтым у мяне ёсць некаторыя заначкі ў еўра і доларах, але гэта менш за палову ашчаджанняў.

Значна больш цікавіць інфляцыя і суадносіны майго заробку з сярэднім заробкам у краіне: гэта ўплывае на ўзровень жыцця мацней за курс долара.

dev.by, як і іншым сумленным медыя, сёння вельмі складана: рэдакцыя працуе па-за межамі краіны, а нашыя рэкламныя даходы скараціліся ў некалькі разоў.

Але мы даем рады — з вашай дапамогай. Гэта вы дзеліцеся з намі інфанагодамі, думкамі, досведам, часам і ўвагай. А 170 чытачоў падтрымліваюць нас данатамі. У 2023 годзе мы хочам сабраць 1000 чытачоў-падпісчыкаў. 

Дапамагчы нам можна праз Patreon. 

З Беларусі — праз Donorbox.

І яшчэ крыптой, тут гаманцы.

Дзякуй, што прачыталі гэтае паведамленне.