У Lesta забаранілі лаяцца матам. А хочацца? А дзе можна?

Нашае экспрэс-апытанне (амаль 1600 удзельнікаў) паказала, што нецэнзурная лексіка — часта ці ў выключных выпадках — гучыць амаль усюды. Але прыкладна палова ўдзельнікаў адказала, што лаяцца матам у іх усё ж не прынята, а кожны 12-ы — што гэта да таго ж строга забаронена.

«Кампаній без мата я яшчэ не бачыў». Меркаванні простых айцішнікаў

Пры гэтым строгія забароны айцішнікам відавочна не падабаюцца. Настолькі, што для кагосьці гэта становіцца трыгерам для змены працы. Вось якую гісторыю распавёў чытач:

— На ўсіх маіх працах быў мат. Забароны, спушчаныя зверху, заўсёды дрэнна, — лічыць іншы чытач.

Іншым нецэнзурная лаянка не падабаецца, але яны яе дапускаюць у экстрэмальных сітуацыях.

— Я думаю, што ў чатах не варта, ды і ў офісе таксама. Але часам, калі гэтага патрабуе сітуацыя, можна дазволіць сабе: «Гэта, прабачце за мат, ***». Так вельмі даходліва і расстаўляе акцэнты. Злоўжываць ні ў якім разе гэтым нельга, — падзялілася меркаваннем яшчэ адна айцішніца.

«У чатах усё вельмі стэрыльна». Ці лаюцца на Захадзе

У заходніх культурах да нецэнзурнай лаянкі, здаецца, менш талерантнае стаўленне. Распрацоўшчык, які рэлакаваўся з Беларусі ў ЗША ўнутры адной карпарацыі, сцвярджае, што ў амерыканскіх працоўных чатах «усё вельмі стэрыльна». Калі ж у вуснай мове англамоўныя калегі хочуць сакавіта выказацца, то часцей выкарыстоўваюць «нейтральна гучныя фразы, якія абазначаюць нешта нецэнзурнае», то бок эўфемізмы.

— Але ў чатах не выкарыстоўваюць нават іх, — дадае ён. — А калі гутарка вядзецца ў прысутнасці замежнікаў, значыць, усе будуць камунікаваць плюс-мінус цэнзурна. Таму што замежнікі такую размову не зразумеюць, і давядзецца праз фразу тлумачыць.

Пры гэтым сярод рускамоўных калег беларус не саромеецца ў выразах.

У абарону рускамоўных калег распрацоўшчыка, аднак, кажа, што, акрамя яго, ніхто асабліва не лаецца — «усе інтэлігентныя».

Што да камунікатыўных звычак у мінскіх офісах, дзе айцішнік працаваў раней, там усё залежала ад гендэрнага раскладу.

— У маёй апошняй мінскай камандзе былі дзве дзяўчыны і тры хлопцы — ну, і пры дзяўчынах там ніхто не выражаўся. А да гэтага я працаваў у чыста мужчынскіх калектывах — вось там ніхто не стрымліваўся, — згадвае ён.

«Лаяцца нікога не прымушаем». А што думаюць СЕО

Здзіўляе, але ў асяроддзі кіраўнікоў разброс меркаванняў нашмат шырэйшы. Мы спыталі, якія правілы ў іх кампаніях у дачыненні да мата, і атрымалі самыя разнастайныя адказы.

CEO Fibery Міхаіл Дубакоў рубануў са сваёй адкрытасцю:

— Я думаю, што гэта [нецэнзурная лексіка на працы] за***ь. Гэта разнявольвае і дазваляе камунікаваць хутчэй, свабодней і крэатыўней. Усё можна, толькі нельга пераходзіць на асобы і абражаць людзей.

Ніякіх стылістычных абмежаванняў у Fibery (як у свой час і ў Targetprocess) само сабой няма і не было.

— Лаюцца, — пацвердзіў Дубакоў і ўдакладніў. — Ну, хто хоча, вядома. Хто не хоча — не лаецца, мы лаяцца нікога не прымушаем.

CEO Intetics Барыс Канцавы настолькі ж катэгарычны, але ў супрацьлеглай ацэнцы.

— У вашым апытанні [у тэлеграм-канале] я адказаў, што не, у нас не лаюцца. Але ніхто і не забараняў. Проста ніколі не лаяліся — культура іншая. Дзіка, што 80% лаюцца. Навошта? — здзіўляецца ён.

І тут жа дадаў, што «да людзей так [выкарыстоўваючы мат] ставіцца нельга!» Маўляў, тэрмін «абсцэнная лексіка» гучыць прыгожа, але па сутнасці «гэта проста хамства».

СЕО Andersen Аляксандр Хоміч лічыць, што нецэнзурная лексіка — «гэта вельмі дрэнна».

— Але я сам дастаткова часта лаюся, за што няспынна сябе папракаю, — кажа ён. — Увогуле, мы грэшныя, але выпраўляемся. У нас нават жартаўлівыя штрафы за мат ёсць, праўда толькі для «бліжэйшага кола». На шараговых супрацоўнікаў яны не распаўсюджваюцца.

Бізнес-анёл Кірыл Голуб, некалі саўладальнік і CEO Aheadworks, успамінае, што ў іх у кампаніі «было правіла — не мачыцца міма ўнітаза ў офісных прыбіральнях».

— А астатняе неяк само сабой склалася, гэта ж пытанне агульнай культуры, — дадае ён.

У цэлым жа пра нецэнзурную лаянку Голуб кажа так:

— Абсцэнная лексіка дзе заўгодна — гэта НЕнармальна, АЛЕ натуральна і НЕпазбежна. Не важна, у працоўных чатах, курылцы, зале пасяджэння савета дырэктараў на саракавым паверсе.

А вось сузаснавальнік Placy.ai Сяргей Восіпаў паспрабаваў развесці «мат» і «мат».

— Мат ад мата адрозніваецца, — лічыць ён. — Гэта можа быць слова, якое надае эмацыйную афарбоўку, а не грубасць. Калі вы ўмееце карыстацца мовай, як Ала Пугачова ці Альгерд Бахарэвіч — вядома. Калі не ўмееце, то лепш размаўляйце, як Гугл.Перакладчык.

Сам Восіпаў выкарыстоўвае «неадназначныя» словы нават на сцэне, але толькі калі выступае на англійскай.

— Проста ў англійскай амаль няма табуяваных выразаў, у адрозненне ад славянскіх моў, — тлумачыць ён.

Новыя менеджары, адмена штрафаў, непатызм? Як жыве мінская Lesta пасля нацыяналізацыі «мамы»

Па тэме

Новыя менеджары, адмена штрафаў, непатызм? Як жыве мінская Lesta пасля нацыяналізацыі «мамы»