«Адказ ад банка чакаў 1,5 месяца». Як беларус паўгода адкрываў бізнес у Польшчы

Магу дастаткова хутка рабіць сайты

— Я жыву ў Польшчы апошнія 8 гадоў, з тых часоў, як прыехаў сюды на навучанне ў Ягелонскі ўніверсітэт. Цяпер мне 25 гадоў, і я нядаўна запусціў свой бізнес.

Гэта агенцтва вэб-дызайну: мы робім UX/UI па запыце і можам ствараць сайты пад ключ. На дадзены момант выкарыстоўваем як платформы Framer/Webflow, так і працуем на стэку Sveltekit, Pismic як CMS supabase для баз дадзеных і Vercel для хостынгу.

Акцэнт — на стварэнні сайтаў з інтэрактыўным 3D (для Framer/Webflow выкарыстоўваем Spline 3D, а ў цэлым Three.js). Пакуль што запускаем неабходныя для працы сэрвісы, бо працуем па мадэлі B2B. Наша мэтавая аўдыторыя — стартапы да года з Еўропы ці ЗША.

Форма бізнесу — Spółka z o.o. (таварыства з абмежаванай адказнасцю), бо я пакуль не маю магчымасці адкрыць ІП.

Спачатку ў мяне быў від на жыхарства як у выпускніка польскай ВНУ. Гэта калі табе даюць ВНЖ на 9 месяцаў, каб ты паспеў знайсці працу. І калі знайшоў, то можаш атрымаць яшчэ адну карту побыту. Мне далі ВНЖ па працы на тры гады (як выпускніку польскай ВНУ, без прывязкі да працадаўцы). Але вось ІП па ёй адкрываць нельга.

Пайсці ў ІТ вырашыў па некалькіх прычынах. Па-першае, аднойчы я год не мог знайсці працу, нават на нейкіх базавых офісных пасадах. Хоць у мяне быў досвед працы ў карпарацыях, у прыватнасці, я працаваў рэкрутэрам у Hays і Adecco.

Па-другое, я зразумеў, што магу дастаткова хутка рабіць сайты (да гэтага займаўся 3D-мадэляваннем). Пры гэтым асабліва не знайшоў вакансій фармату «вэб-дызайн + frontend-распрацоўка з 3D» і вырашыў зрабіць сваё. Скарыстаўся магчымасцю, якая мне выпала.

На запуск бізнесу сышло паўгода

— Толькі барацьба з ужондамі заняла ў мяне каля двух месяцаў. І каля пяці месяцаў працягвалася барацьба з банкамі. Я зарэгістраваў спулку ў жніўні, а бізнес-рахунак нам адкрылі толькі ў снежні 2024 года.

Справа ў тым, што ў ужондаў некалькі розных сістэм сувязі з судом для рэгістрацыі кампаній. Напрыклад, ёсць платформа S24, на якой ты падаеш заяву на адкрыццё спулкі ў Krajowy Rejestr Sądowy. Туды можа прыйсці ліст з суда з патрабаваннем данесці дадзеныя. Ты можаш адказаць там жа — але яны гэты ліст не прымуць. Прамая сувязь з ужондамі ёсць на платформе КРС.

Атрымліваецца, што ты атрымліваеш ліст у адной сістэме, адказваеш у іншай, а адказ табе наогул дасылаюць на е-мейл. Акрамя таго, на кожнае выпраўленне альбо пытанне патрабаваўся тыдзень-паўтара. Напрыклад, столькі ў мяне сыйшло, каб унесці дадзеныя аб месцы пражывання маёй маці, з якой я адкрыў спулку. Яны ўжо былі пазначаны ў чатырох розных месцах у дакументах.

Затым я ўнёс дакумент на S24 аб статутным капітале. Але ён ці не прымацаваўся, ці там было два подпісы замест аднаго, ці яшчэ нешта. Карацей, яго не прынялі, і з гэтым у далейшым узнікла вялізная колькасць праблем. Прычым спулку ў выніку мне ўсё роўна зарэгістравалі — хоць без гэтага дакумента і не павінны былі.

А пасля пачаліся банкі. Яны ўвогуле вельмі «любяць» беларусаў. Напрыклад, некаторыя банкі патрабавалі, каб у кампаніі ўжо быў банкаўскі рахунак. Іншыя запытвалі бізнес-план на год плюс кантракты з кліентамі. Што, на мой погляд, дзіўна. Магчыма, я недастаткова дасведчаны, усё ж гэта мая першая справа. Але ў кантракце, напэўна, трэба паказваць загадзя рахунак, на які будуць пераводзіцца грошы за аплату паслуг. Да таго ж спулцы на той момант было толькі два тыдні.

«Прабачце, вы не прайшлі фільтр»

— Акрамя таго, у банкаў узмацніўся фільтр супрацьдзеяння адмыванню грошай і фінансаванню тэрарызму. У нас не было ніякіх перадумоў, што мы будзем фінансаваць тэрарызм і адмываць грошы. Але ў некаторых банках гэты фільтр мы так і не прайшлі.

Як я зразумеў, зараз польскім банкам, каб адкрыць бізнес-рахунак іншаземцу, трэба атрымаць дазвол ад галаўнога офіса. На гэта можа спатрэбіцца ад 5 дзён да паўтара месяца. Напрыклад, ад галаўнога офіса аднаго з банкаў я чакаў адказ 1,5 месяца. Адказ быў станоўчым. Але калі я ўжо падпісваў дамову, мне раптоўна сказалі: «Прабачце, вы не прайшлі фільтр».

Але самая смешная сітуацыя была з маім любімым ING банкам. Яны мне ўжо неяк раз закрылі асабісты рахунак (я тады знаходзіўся па падоўжанай праз пандэмію візе).

Літаральна назаўтра пасля рэгістрацыі спулкі самі мне патэлефанавалі і прапанавалі адкрыць бізнес-рахунак. Я з радасцю пагадзіўся, запоўніў дакументы. Але ўжо на наступны дзень атрымаў адмову без тлумачэння прычын. Прычым у далейшым яны пачалі выкарыстоўваць мае асабістыя дадзеныя без маёй згоды і дасылаць рассылкі кшталту «топ-10 спосабаў вядзення бухгалтэрыі».

У выніку нам усё ж удалося адкрыць рахунак у банку Crédit Agricole. Але там ёсць свае складанасці. Напрыклад, з іх карткі нельга аплачваць пэўныя сэрвісы накшталт Google Workspace для карпаратыўнай пошты. А для спулак на 2-3 чалавекі няма магчымасці аплачваць падобныя паслугі фактурамі. Так што пакуль плачу з асабістай карткі.

Але хачу сказаць, што яно так ці інакш варта выдаткаваных нерваў. Гэта неабходная мера, каб адкрыць сваю справу і развівацца. Можна сказаць, хрышчэнне агнём.