«Класуха прыніжала — будзеш дворнікам». Як у двоечнікаў усё атрымалася ў ІТ
Адзнакі і кар’ера — ці ёсць сувязь?
Заўважылі (ня)дзіўнае ў крызіс: джуны, якія пасля доўгіх пошукаў усё ж знайшлі працу і пагадзіліся расказаць пра гэта dev.by, выявіліся выдатнікамі. Міф пра паспяховых невукаў больш не працуе? А як наогул карэлююць поспехі ў вучобе і ў кар’еры? Папрасілі адгукнуцца тых, хто лічыць сябе паспяховым выдатнікам / няўдалым двоечнікам / выдатнікам-лузерам / двоечнікам-пераможцам. Лузераў не знайшлося зусім.
Паспяховы пафігіст. Гуляў, а не вучыўся, заваліў ЦТ, ледзь цягнуў у ВНУ, але потым усё наладзілася
Хто кажа: Валер, Senior Software Engineer на выпрабавальным тэрміне ў Польшчы, без пяці хвілін Engineering Manager. Да 2023 года — менеджар наймання і аперацыйны менеджар у EPAM.
Я, вядома, не сітх і не кідаюся ў крайнасці, але ў школе і ВНУ я быў пафігістам. У школе яшчэ выпаўзаў на ўзровень крыху вышэйшы за сярэдні (сярэдні бал 6,9), але на ЦТ набраў такія смешныя балы (40 па матэматыцы, і тое дзякуючы рэпетытару, 24 па фізіцы), што мне прадказвалі ПТВ і кар’еру механізатара. Але я ўсё ж пралез на платнае аддзяленне ў 2009-м.
Што ў школе, што ў ВНУ цікавыя мне былі толькі профільныя прадметы, якія я мог прымяняць на практыцы і якія патрэбныя былі мне для працы ў далейшым. Часта замест вучобы я проста гуляўся ў Lineage 2.
Але мяне заўсёды прыцягвала айцішка. Цікавасць з’явілася дзякуючы кружкам у мясцовым доме піянераў, у 98-м я абзавёўся першым ПК. А ў сярэдзіне нулявых ужо запускаў свае праекты на гасцявым інтэрнэце на ByFly.
І гэта, як мне здаецца, быў першы найважнейшы фактар. А другім стаў неверагодна круты выкладчык у ВНУ, які тлумачыў праграмаванне з пункта гледжання бізнэс-праблем і юзкейсаў (то-бок навошта і чаму, а не як).
Вучыцца ў ВНУ спачатку было дзіка складана, я моцна адставаў ад аднагрупнікаў па дакладных навуках. Потым стала лягчэй, але іх я так і не нагнаў. Дый па спецыяльных дысцыплінах было цяжка да другога курса ўключна, мозг не працаваў у патрэбным кірунку. Я займаўся з рэпетытарам, спісваў. Вось калі пайшоў працаваць, стаў лузаць профільныя прадметы як арэшкі, і толькі той найлепшы выкладчык (ён жа стаў маім калегам на працы) мог навучыць мяне чамусьці новаму. А з трэцяга курса я перайшоў на свабоднае наведванне.
Калі б з настаўнікамі ў школе мне пашанцавала (і калі б я сам не так моцна факусаваўся на камп’ютары), то так, у ВНУ мне было б лягчэй. Са мной на патоку вучыліся маладзёны з гімназій, у якіх выкладалі выкладчыкі з нашай ж ВНУ, яны лузалі праграму як арэшкі. Ды і ў цэлым гімназістам было лёгка.
Мой вобраз мыслення выключна практычны. Я вучу нешта і запамінаю асацыяцыямі і прыкладаннем ведаў на практыцы. Напрыклад, тэорвер — сумная штука, пакуль не пачнеш гуляць у блэкджэк (была опцыя здаць залік, перамогшы выкладчыка). Або тыя ж дыферэнцыйныя ўраўненні. Звычайна як? Мучым формулы і вырашаем, а калі б бралі практычную задачу, то было б і весялей і цікавей (напрыклад, разлічыць ваганні гітарнай струны). Калі я сам пачаў вывучаць каля-machine learning і data science, матэматыка стала давацца мне лягчэй, бо з’явілася матывацыя і практычнае прыкладанне ведаў.
У кар’еры галоўнае — умець вырашаць праблемы і болі бізнэсу, а не вучыцца і здаваць экзамены. Нашая сістэма адукацыі пабудаваная не на аналізе і разуменні, а на зубрэнні матэрыялу — у ёй няма культуры і працэсаў матывацыі і заахвочвання. Ты можаш вырашаць інтэгралы, але не будзеш разумець, як іх прымяніць у жыцці.
Таксама важнае ўменне сябе прадаць. Мы жывем у соцыуме, і правільны падыход да людзей + чуйка, як сябе падсвятліць, яшчэ важнейшыя за навыкі. Так што калі хочам расці ў менеджмент або на іншую грашовую пазіцыю, вучымся размаўляць і паводзіць сябе належным чынам. Сацыялізуемся. Сфармаваўшы добрыя сувязі ў той жа ВНУ, можна далёка пайсці (згадаем Лігу плюшчу, закрытыя клубы і розныя супольнасці, з якіх у Крэмніевай даліне фармаваліся кампаніі).
Як вынік. У школе я быў «тыпу стартапер», у ВНУ пачаў працаваць, актыўна развіваў камунікацыйныя навыкі, і гэта прывяло мяне ў менеджмент і ўласны бізнэс. Потым я ўсё роўна вярнуўся ў найманне, але цяпер адчуваю сябе выдатна з зп у верхнім перцэнтылі па рынку.
Лічу, што школа акрамя агульнага базавага развіцця мне нічога карыснага не дала, а ВНУ дала толькі знаёмства з выдатнымі людзьмі і паперку, каб у Еўропе падавацца на пазіцыі з патрабаваннем MSc in Computer Science. Усе патрэбныя веды па-за працоўнай сферай я атрымліваў самастойна, як яны мне былі патрэбныя.
Так што адукацыя і адзнакі, па-мойму, важныя толькі ў тых навучальных установах, дзе факусуюцца на практыцы (калі гаворка не пра акадэмічную навуку). Напрыклад, у Harbour Space у Барселоне.
Кар’ерай сваёй я не зусім задаволены: калі б не крызіс 2022-2024, быў бы вышэй на пасадзе і зарплаце. Праз лішак манагераў прыйшлося вярнуцца ў актыўную распрацоўку, так кампаніі нос адварочвалі ад экс-манагера, які зноў на распрацоўшчыка падаецца. Але пашанцавала (спадзяюся).
Да таго ж у ІТ я ад 2007 года, ужо выгараў, што нядобра адбіваецца на кар’еры. Калі б знайшоў працу з супастаўнай зп, то сышоў бы са сферы назаўжды. Цяпер я ў Еўропе, на JDG, так што хутчэй за ўсё пачну развіваць свой бізнэс. Спачатку ў ІТ для падтрымання штаноў, а потым плаўна зрушу фокус у іншы кірунак (продажы або BizDev) і забуду айцішку як страшны сон.
З цяжкасцю скончыў школу, але дворнікам не стаў
Хто кажа: Ілля, увайшоў у ІТ пасля 30-і, працаваў тэсціроўшчыкам, цяпер без працы ў Еўропе
— Добры дзень адразу без знакаў прыпынку бо нагаворваю праз google ну ў мяне гісторыя такая што вучыўся ў школе быў харашыстам у старэйшых класах ну як можна так сказаць адышоў ад вучобы ледзь скончыў школу класна кіраўнік апошні сказаў табе дворнікам гэта наогул непісьменны да таго падобнае…
(далей мы перавялі камунікацыю ў галасавы рэжым — dev.by)
У школе я быў харашыстам, у старэйшых класах з’ехаў (у той час бацькі развяліся, і я моцна перажываў). Класуха пачала мяне зневажаць: маўляў, я нічога не знаю і буду дворнікам. Школу скончыў з цяжкасцю. Пайшоў у войска, вярнуўся, ажаніўся. Паступіў у каледж на эканаміста і скончыў яго па мерках групы вельмі добра: другі дыплом пасля старасты.
Пачаў працаваць: спачатку гандлёвым прадстаўніком, потым абслугоўваў камп’ютары як ІП. Самае цікавае: некалькі разоў я настройваў камп’ютар і сваёй класнай, якая абяцала мне працу дворнікам. Прасіла: «Ілюшу, прыедзь, дапамажы мне з камп’ютарам». А пасля 30-і я прыйшоў у айцішку. Проста скончыў курсы і выйшаў на працу. Потым перайшоў у аўтатэсціраванне.
Чаму ў каледжы змянілася стаўленне да вучобы? Напэўна, проста іншыя настаўнікі патрапіліся. Да таго ж эканамічныя дысцыпліны мне сапраўды былі цікавыя, спецыяльнасць я выбіраў свядома. А яшчэ ў жыцці на той час усё наладзілася, і я стаў лепш вучыцца.
Так што магу сказаць, што двоечнікі — гэта не дворнікі. І калі пра цябе нешта дрэннае кажуць у школе, гэта не значыць, што ў жыцці так і будзе. Сярод маіх прыяцеляў ёсць людзі, якія таксама ў школе вучыліся не надта, а потым адкрылі свой бізнэс або занялі добрую пасаду.
Поспех у кар’еры шмат у чым залежыць ад мэтаў, якія ты ставіш, і падтрымкі блізкіх. Мяне, напрыклад, падтрымлівала мая жонка.
Паспяховы выдатнік. Лёгка ў вучобе — лёгка ў кар’еры
Гэтым разам адгукнуўся толькі адзін выдатнік.
Хто кажа: Арцём Русаў, QA Tutor, вядзе блог і курсы па тэсціраванні, стварае суполкі тэсціроўшчыкаў.
— Я не заканчваў школы з залатым медалём, але вучыўся добра. У БДУ быў найлепшым выпускніком 2015 года. Плюс я заўсёды быў вельмі актыўным: вёў мерапрыемствы ў школе, пару разоў ездзіў у «Зубраня» ад школы і мясцовага дома мастацтваў, у ВНУ ўдзельнічаў у працы факультэцкай газеты і тэатра, заняў першае месца ў конкурсе для маладых спецыялістаў ад кампаніі Danone.
У нейкіх выпадках мне моцна дапамагала славалюбства: заўсёды хацелася быць першым. Нават на курсах па тэсціраванні я першым знайшоў працу — яшчэ ў сярэдзіне навучання.
На працы (я працаваў у многіх кампаніях) мне таксама ўдавалася паказаць сябе эфектыўна. А ў 2020 я пачаў працу над сваім блогам і прафесійным брэндам, што зрабіла мяне дастаткова паспяховым у медыйным плане.
Думаю, паміж маімі дасягненнямі ў кар’еры і добрай вучобай ёсць прамая сувязь. Наогул выдатнікі часцей дамагаюцца поспеху: звычайна іх актыўная жыццёвая пазіцыя і поспехі ў навучанні ўзаемаабумоўленыя. Але і актыўныя сярэднячкі могуць знаходзіць добрую працу. У 2024 годзе той жа нэтворкінг вырашае многае, адных поспехаў на курсе недастаткова.
Читать на dev.by