Як маюцца дзеці, якія перайшлі з прыватных школ у дзяржаўныя (і не толькі)

Спыталіся ў айцішнікаў, чые дзеці вучыліся ў прыватных навучальных установах, як прайшоў для іх гэты месяц.

«У дзяржшколе сыну было нармальна»

Сын два тыдні правучыўся ў дзяржшколе — потым мы пераехалі ў Польшчу, і ён пайшоў у прыватную.

У дзяржшколе сыну было «нармальна». Ён казаў, што на ўроках можна было спісваць, а яшчэ шмат хто прагульваў школу. Вядома, ежа для яго была нясмачнай, а яшчэ было шумна — з нязвычкі. Падручнікі цяжкія — іх трэба было насіць з сабой увесь час.

Што яшчэ: яму не падабалася, што настаўнікі дазвалялі сабе «моцныя» выказванні на адрас вучняў. Але ў цэлым усё было «не смяротна». Праблем з камунікацыяй з аднакласнікамі не ўзнікала — ён жа ў 11 класе, з усімі перазнаёміўся.

Тут, у Польшчы, вучоба ў школе на англійскай мове. У класе сына не толькі палякі, але ёсць таксама хлопцы з Беларусі, Украіны, Расіі — у асноўным усе пераехалі ад пачатку вайны. Не магу адназначна сказаць, што ўсё тут майму дзіцяці падабаецца, ёсць свае плюсы і мінусы — як усюды. І вядома, пакуль што яму няпроста.

«Прыйшлося ўзяць чатырох рэпетытараў»

— З дзяржшколай у нас пакуль не складваецца: на тле стрэсу ў дзіцяці пагоршылася здароўе. Уся нагрузка па навучанні зноў лягла на мяне. Настаўнікі ў новай школе не саромеюцца казаць бацькам: «Вучыце з дзецьмі ўрокі!» Па вусных прадметах амаль на кожным занятку — або самастойная работа, або практычная. Калі дзецям даюць матэрыял і ў якім выглядзе — незразумела. 

Ніхто з настаўнікаў нават не імкнецца перакласці тое, што напісана ў падручніках і метадычках, на зразумелую 11-годкам мову. Час на выкананне праверачных работ уразаюць. А яшчэ могуць даць запар дзве работы па адным прадмеце за адзін урок. Усё гэта прыводзіць да таго, што дзеці не хочуць хадзіць у школу. 

Мне прыйшлося ўзяць чатырох рэпетытараў:

• па матэматыцы, бо ў школе даюць матэрыял максімум на 5-6 балаў;
• па англійскай — паколькі ў прыватнай школе сын займаўся па іншай праграме і пайшоў далёка наперад. Каб яго веды не разгубіліся, мы працягваем заняткі па той жа праграме з рэпетытарам;
• па дызайне, бо дзіця добра малюе;
• і па геаграфіі. У школе з гэтым прадметам катастрофа, хаця мы лічым яго вельмі карысным.

І ў выніку ў дзіцяці зусім няма вольнага часу. А раней яно ўсё тое ж самае рабіла ў прыватнай школе — і, а 4 гадзіне было вольнае, і хатняе заданне было часткова выкананае. Навошта дзяцей у школу кожны дзень цягаюць — не зразумела. Ужо клікалі б толькі на экзамены — было б у школьнікаў хоць трохі асабістага часу, яны здаравейшыя былі б.

Сын ужо адаптаваўся ў класе. Сам клас хоць і вялікі — 29 чалавек, — але дзеці прыязныя. Настаўнікі не ставяцца да майго дзіцяці перадузята. Адзнакі ў яго праселі, хоць і не моцна, — цяпер у яго ад 7 балаў і вышэйшыя, а летась 7 было толькі па фізры. Але што горш — прасела якасць яго ведаў.

Мне, вядома, хацелася б, каб сын вярнуўся ў прыватную школу, калі гэта будзе магчыма, і займаўся не толькі зубрэннем таго, чаго не разумее, але развіваў і іншыя навыкі. 

«Дзіця вучылася анлайн, калі школу закрылі — пайшло ў мясцовую, не ў Беларусі» 

— Мы жывем не ў Беларусі. Нашае дзіця вучылася ў беларускай прыватнай школе анлайн, а калі яе закрылі — пайшло ў мясцовую. 

Нягледзячы на тое, што школа па месцы нашай цяперашняй рэгістрацыі перапоўненая, дзіця ўзялі туды без праблем. На наступны дзень яно ўжо наведвала заняткі. Дакументы мы яшчэ даносілі ў працэсе яго вучобы, бо не рыхтаваліся да такога павароту падзей.

Як і чакалася, сын мае праблемы з мовай. Але настаўнікі ставяцца да гэтага з разуменнем, ён не першы рускамоўны вучань у школе (і ў класе) — і яны ўжо маюць досвед працы з такімі дзецьмі. Наколькі я зразумела, школа робіць усё, каб дзіця не адчувала стрэсу. 

З аднакласнікамі сын размаўляе на сумесі рускай і англійскай, спрабуе самастойна вывучаць мясцовую мову (добра, што цяпер шмат матэрыялаў у інтэрнэце). Хатнія заданні робіць пры дапамозе перакладчыка ў тэлефоне.

Не ведаю, як усё павернецца і ці застанемся мы тут, ці паспее дзіця скончыць мясцовую школу, але лічу, што гэта вельмі цікавы і карысны досвед адаптацыі.

«Да настаўнікаў пытанняў няма. Але некаторыя бацькі лічаць нармальным, што дзеці б’юцца — нібыта так выяўляецца лідарства»

— Дзіця месяц ходзіць у дзяржшколу. Спачатку нам, бацькам, было вельмі няпроста. У прыватнай школе быў зручны графік: дзяцей можна было прыводзіць, а 9:00, а забіраць, а 19:00. У нашай дзяржшколе заняткі пачынаюцца, а 8:00 — у сувязі з гэтым прыйшлося памяняць усю ранішнюю лагістыку, каб у час адвозіць і сына ў школу, і іншых дзяцей у сад.

Найскладанейшае для нас — у тым, што ў першым класе ўсяго 4 урокі, і працоўным бацькам трэба неяк прымудрыцца забраць дзіця ў 11:45 дадому. Ёсць, вядома, прадоўжаны дзень, але скажу шчыра: бойкі і ўсё самае жудаснае здараецца менавіта там.

У нас усе пытанні былі да бацькоў дзяцей, а таксама да паводзін школьнікаў. Відавочна, што ў прыватных школах адбываецца своеасаблівае адсяванне: у большасці выпадкаў гэта дзеці інтэлігентных бацькоў — дома іх вучаць не крыўдзіць іншых, паважаць аднакласнікаў, не чапаць іх рэчаў — за гэтым у прыватных школах вядзецца кантроль. 

А некаторыя бацькі цяперашніх аднакласнікаў сына лічаць нармальным, што іх дзеці б’юцца, — і нават заахвочваюць да такіх паводзін, думаючы, што так выяўляецца лідарства. Вось толькі нам зусім не даспадобы, што дзіця прыходзіць дадому ў сіняках і расказвае, як яго душылі ў школе. Нікому не хочацца, каб аднаго дня сын стаў інвалідам праз безадказнасць бацькоў іншых дзяцей.

Да настаўнікаў у дзяржшколе пытанняў няма — яны завіхаюцца, але яны самі закладнікі сітуацыі, калі ў іх па 35 дзяцей у класе. А выбіраць дзяцей і бацькоў яны, вядома ж, не могуць. 

Наконт вучобы таксама пытанняў няма: дакладна скажу, што ў прыватнай школе праграма не мацнейшая. Хаця нашае дзіця дадаткова займаецца з рэпетытарам. Перавагі дзяржшкол — вялікая колькасць бясплатных гурткоў, але для іх трэба вольны час у сярэдзіне дня. 

Яшчэ думкі

— Нашую прыватную школу 1 верасня не адкрылі — чыноўнікі не далі дазволу, і дзіцяці давялося ісці ў дзяржаўную. 

На шчасце, нашая школа адкрылася ўжо праз пару дзён, і мы перавяліся ў яе. Але не прайшло і месяца, як усе прыватныя школы закрылі. Дзіця пайшло ўжо ў трэцюю школу — гэта была гімназія не па прапісцы. 

Аднак бяда не прыходзіць адная — праз тыдзень на працы сказалі: «Праектаў няма». Цяпер мы ў Польшчы, і дзіця пайшло ўжо ў польскую школу. Яно ў першым класе — і гэта чацвёртая школа за 2 месяцы.

— Нашая дачка вучылася ў прыватнай школе, потым перайшла ў мясцовую. Нічога жудаснага наогул не здарылася, але яна з нецярпеннем чакае адкрыцця прыватнай — хоча вярнуцца. Сказала нам: «У гэтай школе і паразмаўляць няма з кім». І тое ж самае кажуць дзеці майго старога сябра, якія таксама вымушаныя былі перайсці з прыватнай школы.

У дадатак знікла матывацыя вучыцца. З дачкой зноў трэба разам рабіць хатняе — як раней, калі яна вучылася ў малодшай школе (мы забралі дзіця з дзяржшколы ў красавіку мінулага года). А ў прыватнай школе яна любіла заставацца на прадоўжаны дзень і выконваць хатнія заданні разам з іншымі дзецьмі. 

— Мы вымушаныя былі перавесці дзіця ў дзяржшколу з прыватнай. Яно пайшло ў першы клас — і ўсяго за месяц адчула розніцу: скардзіцца на пастаянны шум, на ежу — яму двойчы трапляліся валасы ў ежы, цяпер яно адмаўляецца снедаць у школе і мы кормім яго сняданкам, а 7:00. Мы чуем ад дзіцяці, што настаўнік на ўроку не дапамагае.

Пачатак урокаў, а 8:00. Для нас гэта мінус: дзіця не паспявае прачнуцца і ўзбадзёрыцца. А яшчэ ў школе ёсць нешта накшталт дзядухі: старэйшыя дзеці не даюць першаклашкам схадзіць у туалет (у іх няма кабінак, якія замыкаюцца) — дражняць, чапляюцца на перапынках.

Агульны ўзровень ведаў, якія даюць у дзяржшколе, — ніжэйшы. У прыватнай школе за 3 тыдні дзеці вывучылі больш матэрыялу, чым у дзяржаўнай за 2 месяцы.