За мяжой трывожней, чым у Беларусі. Буйныя кампаніі зацягваюць. Беспрацоўных увогуле менш за 1%. Наш вялікі рэсёрч

Беларускія распрацоўшчыкі падзяліліся на два лагеры: адзін у краіне, а другі раскідала па ўсім свеце, хоць большасць і ў суседніх краінах. Як пры гэтым змяніліся іх погляды на прафесійныя перспектывы? Які ў цэлым ландшафт рынку працы? Распавядаем у другой частцы штогадовага даследавання devby.

Галоўнае

• Узровень беспрацоўя <1%.
• Упершыню больш за палову айцішнікаў працуюць у кампаніях 500+ супрацоўнікаў.
• 31,3% беларускіх айцішнікаў кажуць, што з’ехалі назаўсёды.
• Задаволенасць працай не аднолькава плаўна зніжаецца і ў Беларусі і за мяжой.
• За мяжой скептычней ставяцца да сваіх перспектыў, чым у Беларусі.

Вакансій няшмат, але ўсе пры справе

Нехта згаджаецца на менш прывабныя ўмовы ці адкрыта даўншыфціць. Але пры наяўнасці партфоліа і жадання — праца, хай і не адразу, знойдзецца.

А вось наколькі праца цешыць ў матэрыяльным і прафесійным аспектах — асобная размова. Вакансій мары ўсё менш, і опцыі пачакаць/павыбіраць ужо таксама не назіраецца практычна нідзе.

Жарты пра галеры губляюць актуальнасць

Трэнд на зніжэнне долі аўтсорс-распрацоўкі ў індустрыі ідзе не першы год. Але зараз нават з агаворкамі пра змяшаную мадэль (часта проста прыгожая вербальная ўлоўка) чыста прадуктовы дэвелапмент ужо пачынае дамінаваць.

Беларускія распрацоўшчыкі ўнутры краіны, а тым больш за яе межамі з кожным годам усё менш цікавыя замоўцам. З аднаго боку, на аўтсорсераў ціснуць санкцыйная сітуацыя, з другога банальная канкурэнцыя — брута распрацоўшчык без падатковых ільгот і іншых прэферэнцый знаходзіцца ў адным становішчы з натыўнымі польскімі, нямецкімі або нават нідэрландскімі калегамі. Відавочна, як мінімум для рэлакаваных спецыялістаў прыярытэт — паспрабаваць знайсці месца напрамую, без пасрэднікаў.

Частка «маладых тыграў» імкліва сціснулася, некаторыя і наогул пакінулі рынак. Вялікія кампаніі таксама не без праблем, але застаюцца дастаткова стабільнымі хаця б у кароткатэрміновым перыядзе.

Яшчэ не так шмат беларускіх распрацоўшчыкаў пачалі працаваць напрамую на вялікія еўрапейскія ці амерыканскія кампаніі, але іх лік будзе няўхільна расці.

Грошы да грошай

Асноўным драйверам распрацоўкі застаецца фінтэх, з кожным годам ён займае ўсё большую долю рынку. Калі дадаць e-камерс і іншыя спалучаныя сферы, будзе амаль палова ад занятых у галіне.

Геймдэв упарта трымае сваю дзесяціну, і мы ўсе выдатна ведаем за кошт каго — тым не менш яго перспектывы даволі туманныя. Галоўныя драйверы нацыянальнай галіны або даядаюць плады папярэдніх поспехаў, або аператыўна карэктуюць штаты ў залежнасці ад настрою галаўных офісаў.

Хелфстэк — вельмі спецыфічная сфера. Калі прыбраць за дужкі Flo як пэўны феномен, то амаль усе астатнія занятыя застануцца ў рамках аўтсорса. Сама спецыфіка галіны рэдка прадугледжвае нейкія бурныя старты ці невялікія праекты. Тым не менш колькасць уцягнутых усё яшчэ не менш, чым у распіяраным геймдэве.

Лік незадаволеных працай расце, але павольна

Нягледзячы на ўсе пертурбацыі ў Беларусі, праблемы з прафесійнай акліматызацыяй за мяжой, а таксама пагрозы ад ШІ — дынаміка задаволенасці працай не так ужо хутка рухаецца ў бок скепсісу.

Можна параўнаць паказчыкі задаволенасці працай у Беларусі і за мяжой.

Пры наяўнасці працы эмоцыі ад яе прыкладна ідэнтычныя ва ўсіх лакацыях. Нярэдка гэта звязана з тым, што змянілася толькі лакацыя, а кампанія засталася той жа, таму многія звязваюць пытанне выключна з абстаноўкай у рамках працоўнай камунікацыі. А яна прыкладна тая ж, асабліва на аддаленцы: прамых зносін ля кававарыцы і так няма, а рутына ёсць рутына.

Усё дрэннае ўжо адбылося і зараз ідзе тая ж праца, проста ў новых умовах.

Узровень энтузіязму з нагоды праектаў плаўна пераходзіць у рэжым «праект ёсць, і ў цэлым нядрэнна».

Калі браць у цэлым, то настроі наконт праектаў нават крыху палепшыліся. Змены, праўда, нязначныя. Літаральна на працэнт павялічылася колькасць незадаволеных, на пару працэнтаў — тых, хто на пазітыве.

У Беларусі змены крыху больш яскравыя, але ўсё роўна не радыкальныя. Хутчэй гэта прыкмета агульнай стагнацыі. Адразу на 7-8 працэнтаў вырасла лік тых, каму праект падабаецца, — у роўнай ступені за кошт тых, каму вельмі падабалася, і тых, каму было ў цэлым нармальна.

За межамі Беларусі агульнае пазітыўнае ўражанне ад праектаў пры гэтым зніжаецца. У першую чаргу за кошт тых, каму раней хутчэй падабалася або проста задавальняла.

Ужо менш за 10% усур’ёз разглядаюць рэлакацыю, але палова не супраць — калі запросяць

Асноўныя хвалі міграцыі беларускіх айцішнікаў ужо прайшлі, пераезды зноў індывідуальная практыка.

Але тым не менш больш паловы спецыялістаў пры магчымасці не супраць змяніць абстаноўку. Гэта яскравае сведчанне таго, што нягледзячы на агульны штыль у большасці работнікаў поўнай упэўненасці ў будучыні на радзіме няма.

Траціна айцішнікаў страчана назаўжды?

Палова з рэлакантаў гатовая вярнуцца ў родныя пенаты ў выпадку грамадска-палітычных зменаў. Гэта не ўцёкі за лепшым у матэрыяльным сэнсе жыццём: большай частцы спецыялістаў нядрэнна жылося і ў Беларусі з лёгкім падатковым рэжымам, сваёй нерухомасцю і ў цэлым звыклым укладам.

Тым не менш, дзеці пайшлі ў замежныя школы, і паступова частка пераехаўшых больш інтэграваліся ў мясцовыя супольнасці. Лагічна, што плаўна расце значэнне тых, хто ўжо ў прынцыпе не разглядае вяртанне ў Беларусі. Праз год іх будзе больш за траціну ад усіх, хто з’ехаў.

Планы па хуткім вяртанні выраслі ў паўтара разы сярод рэспандэнтаў, вось толькі гэта ўсяго 3% замест 2%.

Нават ШІ пакуль не палохае з пункту гледжання прафесійнай будучыні

Пасля шокаў 2022 года, калі колькасць песімістаў вырасла адразу ў тры разы да 12%, а аптымістаў — упала з 70% да 40%, гэтыя паказчыкі стабілізаваліся на тых самых значэннях і не змяняюцца ўжо тры гады.

Нават бурнае развіццё ШІ ў апошні час, усё большы ўплыў на індустрыю распрацоўкі не змяніла настрояў беларускіх айцішнікаў.

Паказальна, што ў Беларусі нават намеціўся рост пазітыўных настрояў. Калі падчас пертурбацый у грамадстве і індустрыі вы працягваеце працаваць і нават часам атрымліваеце паведамленні ад HR, значыць усё не так ужо дрэнна на сённяшні дзень.

Большасць рэлакаваліся ў якасці работнікаў беларускіх або экс-беларускіх кампаній — лагічна, што калі пасля заканчэння праекта або аптымізацыі штата яны выходзяць на рынак працы, то прайграюць лакальным кадрам. У выніку пошук працы робіцца куды больш складаным заняткам, чым гэта было ў ранейшых беларускіх рэаліях, калі дасведчаны работнік выбіраў, а не яго выбіралі.

Рэзюмэ

• Айцішнікі кансалідуюцца ў буйных кампаніях. У новых рэаліях кампаніям меншага памеру прыходзіцца складаней.
• Рэзка расце колькасць тых, хто не настроены з’язджаць з Беларусі, такіх ужо амаль 40%.
• Амаль трэціна тых, хто з’ехаў, ужо ніколі не вернуцца, а больш паловы — толькі ў выпадку прынцыповых зменаў у краіне.
• Вялікай розніцы ў задаволенасці працай і праектамі беларускіх распрацоўшчыкаў у залежнасці ад лакацыі няма. Пэўнае расчараванне расце ў абодвух выпадках, але плаўна.
• Пры гэтым у будучыню за мяжой глядзяць з большай асцярогай. У Беларусі схіляюцца да таго, што дно ўжо пройдзена.

Рэлакейт усё, джуны таксама (ну, амаль). Якім ІТ прыйшло да 2025 — наш вялікі рэсёрч

Па тэме

Рэлакейт усё, джуны таксама (ну, амаль). Якім ІТ прыйшло да 2025 — наш вялікі рэсёрч