Галеры большыя, весляроў менш? Як ШІ зменіць аўтсорс

Сабралі прагноз ад кіраўнікоў буйных ІТ-кампаній

ШІ змяняе бізнес-інструменты, прадукты і нашы працоўныя звычкі. Ужо зараз 90% беларускіх айцішнікаў выкарыстоўваюць ШІ-інструменты, хаця большасць і не верыць, што штучны інтэлект іх заменіць.

Як у агляднай будучыні ШІ трансфармуе аўтсорс-бізнес? Ці стане распрацоўшчыкаў менш, ці будуць яны больш універсальнымі? Ці павялічыць трэнд на ШІ-рашэнні колькасць замоваў для аўтсорс-кампаній (вось тут Добкін даваў справаздачу, што ШІ стымулюе дэманд), ці чакаць рэнесансу аўтсорсу? Ці наадварот, распрацоўка стане такой простай справай, што прадпрыемствы адмовяцца ад паслуг сэрвісных кампаній? Уявіце, наймуць у штат пару айцішнікаў, якія з дапамогай AI будуць рабіць усё-ўсё. Аўтсорс-кампаній стане больш ці менш?

Што наогул цяпер вывучаць шараговаму айцішніку, каб уліцца ў наступнае дзесяцігоддзе?

Пагаварылі пра гэта з двума кіраўнікамі буйных сэрвісных кампаній.

Прагноз першы. Трансфармацыя без узрушэнняў, мінус 30% айцішнікаў, плюс новыя скілы і рэйты тым, хто застанецца

СЕО Andersen Аляксандр Хоміч раней думаў, што ШІ прывядзе да тэктанічных зрухаў на рынку, так што многія айцішнікі страцяць працу. Зараз ён змяніў сваё меркаванне: трансфармацыя аўтсорсу будзе, яна ўжо ідзе, аднак без рэвалюцый.

— Замоўцы цікавяцца AI-тэхналогіямі, але не спяшаюцца прымяняць, — кажа ён. — Ды і часам пераход на AI каштуе даражэй, чым рашэнне задач па-старому, напрыклад, з выкарыстаннем спецыялістаў з Індыі.

Ці адмовяцца прадпрыемствы ад паслуг аўтсорсу?

— Не адмовяцца. Паспрабуйце, напрыклад, спраектаваць мост праз буйную раку. Трэба ўлічыць тысячы дробязяў. Так і на ІТ-праектах. Аўтсорс-кампаніі вырашаюць не толькі тэхнічныя задачы, але і арганізацыйна-лагічныя.

Ці будзе рэнесанс?

Як зменяцца ІТ-кампаніі і распрацоўшчыкі?

Аўтсорсінг стане больш буйным і кансалідуецца. Будзе некалькі гігантаў тыпу Accenture — гэта бачна ўжо зараз па ажыятажы, з якім буйныя кампаніі набываюць маленькія.

А агульная колькасць айцішнікаў скароціцца, напэўна, працэнтаў на 30%. Проста насычэнне рынку ўжо адбылося, і мода прапала.

AI зробіць ІТ-паслугі даражэйшымі і ў той жа час больш комплекснымі. Спецыяліст, які валодае AI-інструментамі, будзе прадавацца даражэй. Але і патрабаванні да яго будуць вышэйшыя, і рабіць ён будзе больш, чым айцішнік з 10-х гадоў.

Што вывучаць і як вучыцца?

— Вучыцца глядзець на задачы шырэй: як яны ўзаемадзейнічаюць з іншымі блокамі, якія ёсць рызыкі пры інтэграцыі і г. д. То бок распрацоўшчык павінен быць не толькі кодарам, але таксама крыху бізнес-аналітыкам, PM’ам, дэвопсам.

Прагноз другі. AI драйвіць попыт, але кодынг больш не вузкае месца, рухаемся ў бок Product Mindset

Яшчэ адзін кіраўнік буйной сэрвіснай кампаніі ўспамінае футуралагічную лекцыю па ўвядзенню ў спецыяльнасць для першакурснікаў у 1984 годзе. Выкладчык яшчэ тады папярэджваў: хутка праграмісты будуць не патрэбныя.

— Распавядаючы аб будучых дысцыплінах, лектар заўважыў, што сярод іншых будзе прадмет «праграмаванне», але не варта надаваць яму асаблівую ўвагу. Прычына простая: ужо праз некалькі гадоў распрацуюць універсальную мову праграмавання і ўніверсальны інтэрфейс чалавек-кампʼютар (тэрмін «штучны інтэлект» тады быў не вельмі папулярны, але сутнасць чаканняў апісвалася правільна). Інжынеру трэба будзе толькі правільна сфармуляваць задачу і апісаць яе на натуральнай мове. Распрацоўку такой мовы і інтэрфейсу зробіць невялікая колькасць «прасунутых праграмістаў», мы ж павінны засяродзіцца на сваіх профільных прадметах. Не варта марнаваць каштоўны час на вывучэнне праграмавання.

Гэтыя прагнозы выявіліся няправільнымі з пункту гледжання хуткасці ўвасаблення, аднак з затрымкай у ~40 гадоў яны пачынаюць рэалізоўвацца. Пакуль ШІ спраўляецца ў асноўным з рутыннымі задачамі, аднак ніякіх абмежаванняў у яго развіцці няма.

AI дадае працы аўтсорсу? Так

Наш спікер адзначае, што ўжо зараз ІТ-кампаніі адчуваюць устойлівы запыт на ШІ-рашэнні і мадыфікацыю старых рашэнняў пад новую ШІ-рэальнасць. Іншы пастаўшчык замоваў — венчурны бізнес і стартапы, простымуляваныя штучным інтэлектам.

— AI дазваляе венчурным прадпрымальнікам спрабаваць розныя паўтаральныя ідэі з меншай колькасцю пачатковых укладанняў. Мы бачым стартапы, якія зрабілі першы крок, выкарыстоўваючы AI, пасля чаго звяртаюцца за кваліфікаванымі сэрвісамі і рэсурсамі да сэрвісных кампаній, якія могуць развіць ідэю ў прадукт.

Пакуль AI стварае попыт для прадуктовых кампаній, патрабуючы наяўнасці тых ці іншых AI-функцый, гэта падтрымлівае попыт у аўтсорс-кампаніях. Многія кампаніі, у якіх былі стабільныя старыя рашэнні, усвядомілі, што яны не гатовыя да новага свету з AI і зараз актыўна іх мадэрнізуюць, што таксама падтрымлівае попыт у аўтсорс-кампаніях.

Дык кодарам можна не хвалявацца? Крыху

— AI накладвае дадатковыя патрабаванні да навыкаў распрацоўшчыкаў, якія ўплываюць на якасць і хуткасць працы. Пры гэтым напісанне кода перастала быць вузкім месцам, у той час як product design па-ранейшаму застаецца ключавой задачай. Безумоўна, нас чакае сур’ёзная трансфармацыя ІТ-сэрвісаў, аднак, гаворка ідзе не аб поўным замяшчэнні іх штучным інтэлектам, а аб іх якасным развіцці на аснове разумнага выкарыстання AI.

Каго AI дакладна не звольніць? Добрага прадуктовага менеджара!

— Думаю, што прапорцыі спецыялістаў у кампаніях будуць дынамічна змяняцца. Нейкія ролі будуць запатрабаваныя ў меншай ступені, нейкія — у большай. Ужо зараз велізарны выклік — тэставанне AI-рашэнняў, мозг інжынера павінен выкладвацца на 120% на працягу ўсяго працоўнага дня. Узнікае новы тып распрацоўшчыкаў — Vibe Coding-інжынеры, якія ствараюць праграмны прадукт выключна з выкарыстаннем AI assistant, але пакуль гэты трэнд толькі зараджаецца. Складаныя прадукты і складаныя рашэнні ўсё яшчэ робяць дасведчаныя інжынеры, а вось простыя задачы ўжо можа браць на сябе AI.

Галоўнае змяненне — гэта зрух у бок Product Mindset. Зараз кліент прыходзіць за тым, каб яму дапамаглі зрабіць прадукт, а не проста рэалізавалі нейкі функцыянал. Гэта патрабуе праактыўнага падыходу, разумення патрэбаў кліента і яго інтарэсаў. Product Manager — інжынер, які ўмее рабіць прадукты, якія любяць канчатковыя карыстальнікі, які заўважае лепшыя рашэнні на рынку і можа на іх аснове сінтэзаваць новае, — будзе запатрабаваны заўсёды.

Чаму AI не звольніць усіх і не заб’е аўтсорс? Таму што ўсё ўскладняецца

— Распрацоўшчыкі вырабляюць ІТ-рашэнні, якія з кожным годам робяцца складанейшымі і складанейшымі. AI яшчэ больш павялічвае ўзровень складанасці ІТ-рашэнняў, прычым хутчэй, чым раней. Ці зможа такім складаным рашэннем кіраваць меншая колькасць людзей, узброеных ШІ? Не думаю, бо чалавечыя здольнасці абмежаваныя.

А міграцыю аўтсорсу з Усходняй Еўропы ў «цёплыя краіны» AI можа затармазіць? Наўрад ці

— У нас добрая матэматычная і інжынерная школа, што важна для авалодання AI-інструментамі — гэта дапамагае нам заставацца ў спісе перспектыўных рэгіёнаў.

Аднак нашы канкурэнты з «цёплых краін» таксама актыўна засвойваюць AI-інструменты, і гэта ў нейкай меры нівелюе перавагі адукацыі і досведу інжынераў з Усходняй Еўропы. Як кажацца ў амерыканскай прымаўцы, «Гасподзь Бог стварыў усіх людзей рознымі, а палкоўнік Кольт зрабіў іх роўнымі».

Дык чаму зараз вучыцца айцішнікам? Здаецца, усяму

— Свет моцна змяняецца. AI змяняе адукацыю і метады атрымання інфармацыі, дазваляючы праводзіць комплекснае даследаванне на працягу хвілін ці нават секунд. Пры гэтым фундаментальныя веды (матэматыка, computer science), крытычнае мысленне і ўменне знаходзіць прычынна-выніковыя сувязі па-ранейшаму вельмі важныя.

Узрастае важнасць міждысцыплінарных ведаў і досведу: свет робіцца больш складаным, ён назапашвае больш ведаў і досведу, важна не адставаць. Патрэбны практычныя веды, уменне рабіць і ствараць новае.

Што да AI-інструментаў, уменне імі карыстацца будзе патрэбна ўсюды. Як кажуць нам кліенты, AI first approach.