«За 1,5 года кампаніі навучыліся працаваць па-новаму». У каго ўкладзе грошы Маханёк — і ці блізка канец крызісу

Венчурная кампанія з беларускімі каранямі Geek Ventures абвясціла аб тым, што сабрала інвестфонд на 23M для фінансавання стартапаў з фаўндарамі, якія пераехалі ў ЗША. Мы пагутарылі з заснавальнікам і кіраўнічым партнёрам Geek Ventures Ігарам Маханьком пра тое, нашто запускаць інвестфонд у крызіс, каму дастануцца грошы і калі ўжо ІТ-галіне стане лягчэй.

Чаму імігранты

Ігар, збор сродкаў у інвестфонд пачаўся яшчэ ў кастрычніку 2021 года, з яго ўжо прафінансавана 35 стартапаў. Чаму пра запуск абвешчана толькі цяпер? 

Бо да нядаўняга часу яшчэ ішоў збор сродкаў. Паводле амерыканскіх правілаў, мы не можам раскрываць дэталі датуль, пакуль фонд канчаткова не сфармаваны. Цяпер збор закрыты, і мы можам казаць пра гэта публічна. 

Нягледзячы на тое, што 35 каманд ужо прафінансаваныя, выдаткаваная толькі невялікая частка фонду — большая будзе ўкладзеная найбліжэйшай парай гадоў.

Фокус на стартапы з фаўндарамі-імігрантамі зроблены хутчэй на казанне сэрца ці з бізнэс-меркаванняў?

Вядома, тут ёсць велізарны бізнэс-складнік. Чаму мы інвестуем у імігрантаў? Я прыехаў у ЗША больш за 10 гадоў таму і выявіў, што тут ёсць выдатная ніша: шмат выдатных прыезджых фаўндараў, у якіх ёсць матывацыя і ўменне добра працаваць, адаптавацца да культуры, наймаць супрацоўнікаў па-за межамі ЗША (а значыць танней), праходзіць праз крызісы.

Даказана, што ў мігрантаў выдатныя шанцы на перамогу: больш за палову амерыканскіх аднарогаў заснаваныя перасяленцамі. У той жа час імігранты знаходзяцца ў слабейшай пазіцыі ў частцы прыцягнення грошай. У іх няма такога асяроддзя, як у тых, хто нарадзіўся ў ЗША, якое дапаможа ім выйсці на венчурных інвестараў і падняць раўнд. Я бачу, што наш досвед развіцця нэтварку тут вельмі запатрабаваны. 

PandaDoc — яркі прыклад. Я інвеставаў у іх, калі яны ўжо выходзілі на амерыканскі рынак і заснавальнікі пераязджалі ў ЗША. 

Крытэры адбору

Акрамя імігранцкага якія яшчэ крытэры адбору?

Мы інвестуем у тэхналагічныя кампаніі на ранніх стадыях, ад ідэі да 1,5M выручкі на год. Толькі ў тыя кампаніі, у якіх высокі шанец стаць аднарогамі. Яны мусяць працаваць на вялікіх рынках — аб’ёмам 10B на год і больш. Перш за ўсё на рынку ЗША: калі кампанія не факусуецца на амерыканскіх кліентах, мы не можам у яе ўкладваць.

Таксама мы глядзім на каманду: нам важна, чаго гэтыя людзі дамагліся раней. І яшчэ нам важны market fit: ці робяць людзі стартап у той сферы, у якой яны добра разбіраюцца.

Мы лічым за лепшае інвеставаць на ранняй стадыі: ідэальны выпадак, калі ў кампаніі выручка каля 100K на год. Але дапускаем і да 1,5М на год. 

Звычайна мы заходзім з чэкам ад 50 да 200K. Прычым не ў адзіночку, а ў рамках раўнда. Калі мы ўкладваем 100K, то чакаем, што кампанія падымае 500K і мы толькі адныя з інвестараў. Калі кампанія перформіць добра, у наступных раўндах можам дадаваць да 1М.

Ці ёсць у вас арыентацыя на пэўныя рэгіёны паходжання стартапаў? 

Мы першапачаткова наладжаныя на тое, што можам працаваць з фаўндарамі з любым культурным кодам. Асабліва добра атрымліваецца з фаўндарамі з Усходняй Еўропы — Беларусі, Украіны, Літвы, Польшчы і г. д. Там добры патэнцыял, гэта даказана такімі камандамі, як PandaDoc, People.ai, Grammarly і інш. Шкада, што недастаткова інвестараў, якія на такіх стадыях разглядаюць такія каманды насур’ёз.

Нашая задача — знайсці гэтых фаўндараў, распазнаць іх раней за іншых амерыканскіх інвестараў і дапамагчы ім дарасці да вялікіх раўндаў. У нас гэта выдатна атрымліваецца з некалькімі першымі кампаніямі, якія мы ўжо праінвеставалі.

Прэферэнцыі беларусам

Колькі з 35 праінвеставаных Geek Ventures каманд родам з Беларусі?

Чатыры. 

— Filmustage — AI-рашэнне для прадзюсавання фільмаў і серыялаў;

— Yope — мабільная праграма для камунікацыі;

— Narrative.bi — AI-рашэнне для аналітыкі вэб-сайтаў;

— Qibus — діптэх-рашэнне, якое дазваляе любой машынай кіраваць з офіса.

За апошні год да нас прыйшлі 20-30 кампаній з беларускімі заснавальнікамі, але, натуральна, мы не можам інвеставаць ва ўсе — толькі ў самыя шматабяцальныя.

Ці моцна беларускі пашпарт перашкаджае прыцягваць інвестыцыі ў ЗША? І ці ёсць адрозненні ад расійскага пашпарта?

Хутчэй не перашкаджае. Расійскі пашпарт, магчыма, перашкаджае, але нязначна, ужо значна менш, ніж у 2022 годзе. У ЗША глядзяць перш за ўсё не на пашпарт, а на месца жыхарства. Што дакладна перашкаджае, дык гэта працаўнікі ў Беларусі або ў Расіі. Геапалітычныя рызыкі ЗША звязваюць не з грамадзянствам, а з тым, куды кампаніі будуць пераводзіць грошы.

Якія беларускія каманды цяпер на чарзе па інвестыцыі?

У нас няма асобнай чаргі для стартапаў з Беларусі — каманды прыходзяць адусюль і канкурыруюць на роўных.

Мы можам дапамагчы беларускім фаўндарам, якіх мы праінвеставалі, пазнаёміцца з іншымі інвестарамі ў ЗША. Але для гэтага стартап мае нас уразіць. 

Якая роля Мікада і Барысюка?

А акрамя таго яны дасылаюць знаёмыя стартапы, якія мы разглядаем. 

Хто яшчэ з беларусаў праінвеставаў фонд?

Юра Мазанік (заснавальнік Belka Games), Ілля Лясун (заснавальнік Vochi), Віталь Лапцёнак (генеральны партнёр Flyer One Ventures). І ёсць яшчэ некалькі беларусаў — непублічных — якія таксама паўдзельнічалі ў фондзе. Усе яны імігранты. Некаторыя ніколі не стваралі кампаніі: яны зарабілі, быўшы, напрыклад, інжынерамі. А цяпер хочуць падтрымаць кам’юніці фаўндараў і зарабіць на інвестыцыях.

Калі ўжо канец крызісу

Крызіс не перашкодзіў вам сабраць грошы. Ці значыць гэта, што венчур ажывае?

Мы ж не ўчора паднялі гэтыя рэсурсы, мы прыцягвалі іх на працягу 2022 года. І не, гэта не прыкмета таго, што крызіс скончыўся — гэта значыць, што ў нас атрымалася сабраць грошы ў самы цяжкі час. Бо ў нас добрыя фаўндары, бо поспех PandaDoc дазволіў людзям паверыць у мяне як інвестара. У многіх не атрымалася. Калі б крызісу не было, я б сабраў больш і хутчэй. Але тут атрымалася наадварот: збіраць было складана, затое інвеставаць лёгка. 

Вялікай памылкай было ўкладаць у 2021 годзе, калі венчур быў вельмі актыўным. Стартапам цяпер знаходзіць грошы складаней, гэта трэба рабіць, каб жыць і развівацца.

І так, венчур цяпер паволі ажывае. За апошнія пару кварталаў збанкрутавала шмат кампаній, але ўжо відаць святло ў канцы тунэля. У гэтым годзе даволі шмат высокіх сід-раўндаў і ў цэлым атрымліваецца падняць больш грошай, ніж у 2022-м. 

У справаздачах бігтэху таксама намеціўся пазітыў — ці сведчыць гэта, што канец крызісу блізка?

Я бачыў шмат высноў, што інфляцыя не змяншаецца і магчымая новая рэцэсія. Не ведаю, ці будзе хуткі канец крызісу, ці ўсё будзе толькі ўскладняцца. Але я бачу, што бігтэх і іншыя кампаніі за апошнія паўтара года навучыліся працаваць па-новаму. 

Летась былі прынятыя складаныя рашэнні — скарачэнне штатаў, рэарганізацыя, і гэта дало пазітыўны вынік: зменшылася колькасць непрадукцыйных каманд, палепшылася эфектыўнасць. У стартапаў такая ж сітуацыя. Калі ў глабальнай эканоміцы не будзе катастроф, то сітуацыя будзе паляпшацца.

dev.by, як і іншым сумленным медыя, сёння вельмі складана: рэдакцыя працуе па-за межамі краіны, а нашыя рэкламныя даходы скараціліся ў некалькі разоў. Але мы даем рады — з вашай дапамогай. Гэта вы дзеліцеся з намі інфанагодамі, думкамі, досведам, часам і ўвагай. А 210 чытачоў падтрымліваюць нас данатамі.

У 2023 годзе мы хочам сабраць 1000 чытачоў-падпісчыкаў. 

Дапамагчы нам можна праз Patreon. 

З Беларусі — праз Donorbox.

І яшчэ крыптой, тут гаманцы.

Дзякуй, што прачыталі гэтае паведамленне.

Как Мельничек и Матвеенко делают точный (наконец-то!) прогноз погоды. Пока на час и километр

По теме

Как Мельничек и Матвеенко делают точный (наконец-то!) прогноз погоды. Пока на час и километр

У главного агростартапа беларусов — спин-офф. Делают полевую камеру с AI 

По теме

У главного агростартапа беларусов — спин-офф. Делают полевую камеру с AI