Хотите дальше читать devby? 📝
Support us

«Каб не забывалiся, хто яны ёсць». Як айцiшнiкi навучаюць дзяцей па-беларуску

Папрасiлi айцiшнiкаў, якiя навучаюць сваiх дзяцей па-беларуску, расказаць пра гэта — i сабралi 9 такiх гiсторый: з Польшчы, Лiтвы i нават Швецыi i ЗША.

50 комментариев
«Каб не забывалiся, хто яны ёсць». Як айцiшнiкi навучаюць дзяцей па-беларуску

Папрасiлi айцiшнiкаў, якiя навучаюць сваiх дзяцей па-беларуску, расказаць пра гэта — i сабралi 9 такiх гiсторый: з Польшчы, Лiтвы i нават Швецыi i ЗША.

«Шэсць чалавек — індывідуальны падыход. Але больш ніхто ў наш клас пераходзіць не хоча»

  • лакацыя: Беларусь, Заслаўе
  • навучанне дзяцей па-беларуску: у сям’і і ў беларускім класе

— Мы пачалі размаўляць у сям’і па-беларуску, калі яшчэ не было сям’і. Калі я зразумеў, што хачу пражыць з гэтай дзяўчынай усё жыццё разам, то ў галаве адразу паўстала пытанне: на якой мове будзем размаўляць мы і нашы дзеці? Давялося, вядома, крыху паўгаворваць, але цяпер мая жонка часам шчыруе больш за мяне ў пытаннях мовы.

Першай мовай, якую засвоілі мы з дзяцінства, была руская, але для нашых дзяцей першымі словамі былі ўжо беларускія словы. Ці захочуць яны падтрымаць наш выбар у будучыні — не ведаю, але хочацца спадзявацца, што нашы высілкі не будуць марнымі.

Вельмі шкада бачыць, як многія бацькі, якія налева і направа пазіцыянуюць сябе самымі шчырымі беларусамі, гадуюць сваіх дзяцей па-руску. Пройдзе адно пакаленне — і ад вашай беларускасці не застанецца і следу.

У нас чацвёра дзетак, але цяпер самыя малодшыя ў садок не ходзяць — у нас і так дома свой садок. Мы цяпер жывем у Заслаўі, і адшукаць беларускую адукацыю ў адным з самых старажытных гарадоў Беларусі — задача нерэальная. Калі жылі ў Мінску, было нашмат прасцей. Так, садкі каля дома былі рускамоўнымі, але калі патраціць крыху часу на дарогу, можна адшукаць і беларускія садкі, і школы. 

А вось у Заслаўі пакуль нам толькі ўдалося дабіцца адкрыцця аднаго беларускага класа. На жаль, наша пачынанне так і засталося ўнікальным — у наступныя гады жадання адкрыць яшчэ адзін першы беларускі клас не знайшлося ні ў бацькоў, ані ў чыноўнікаў. Так і вучацца шэсць дзетак у адзіным беларускім класе на ўвесь горад.

Здавалася б, шэсць чалавек — гэта практычна індывідуальны падыход, як у найлепшых прыватных школах, на роднай мове ды яшчэ і на фоне астатніх перапоўненых класаў. Але не, больш ніхто ў наш клас пераходзіць не хоча.

Наконт будучыні мовы і беларускай адукацыі я пакуль маю не надта аптымістычныя прагнозы. Але хто ведае — у любы момант сітуацыя раптам можа пачаць мяняцца ў лепшы бок, таму не ўсё яшчэ страчана.

«Гадаванне ў мультылінгвальным асяроддзі спрыяе шматбаковаму развіццю»

  • лакацыя: Літва, Вільня
  • навучанне дзяцей па-беларуску: у сям’і і ў беларускамоўнай школцы выходнага дня

— У мяне чацвёра дзяцей, я з імі размаўляю пераважна па-беларуску, але часам яшчэ і па-англійску, бо ў Вільнi, дзе мы жывем ад 2020 года, у школах заняткі на англійскай мове. Менавіта так раблю ад моманту нараджэння першага сына, яшчэ ў 2006 годзе. 

Тут у Літве дзецi часам наведваюць беларускамоўную школку выходнага дня, якая ладзіцца ў Беларускім Доме на Віленскай, 20. Там створана добрае асяроддзе.

У Беларусі старэйшы сын хадзіў у беларускамоўную гімназію нумар 4. Але расчараванне ад дзяржаўнай сістэмы адукацыі падштурхнула нас у бок стварэння сваёй прасторы для нефармальнай адукацыі. І ад 2019 года з’явілася суполка бацькоў, пераважна айцішнікаў, якія цікавяцца беларускай мовай i стварылі прыватны дзіцячы садок. Мы ладзiлi там майстар-класы i заняткі-развівашкі як для тапункоў, так і для старэйшых дзетак, разам святкавалi святы і гэтак далей. 

Пакуль мы не з’ехалі з Беларусі, нашыя малодшыя дзеці менавіта там і атрымлiвалі сваю дашкольную адукацыю.

Мы верым, што гадаванне ў мультылінгвальным асяроддзі спрыяе шматбаковаму развіццю дзетак, фармаванню нейронных сувязяў, і гэта сапраўды дапамагло ім даволі хутка адаптавацца тут у сістэме адукацыі на англійскай мове.

Першыя паўгода ў Вiльнi сын навучаўся ў гiмназii iмя Францыска Скарыны. У параўнанні з беларускімі дзяржаўнымі школамі, гэтая, вядома, пакідае значна лепшае ўражанне, але «беларускасць» там не ў той ступені, як нам бы таго хацелася. Таму мы вырашылі вучыць беларускую мову самастойна: чытаць казкі, слухаць Маляваныча на ютубе, — а школы выбралі прыватныя. I праз 2 гады тут малодшыя ўжо з лёгкасцю размаўляюць па-англійску.

«Гэта бяспечна: ніхто тут не паставіць сям’ю на ўлік праз беларускую мову»

  • лакацыя: Польшча, Беласток
  • навучанне дзяцей па-беларуску: у сям’і 

— Мы выхоўваем сваю маленькую дачку па-беларуску. Тут, у Беластоку, гэта бяспечна: ніхто не паставіць сям’ю на ўлік праз тое, што ў дзіцяці родная мова — беларуская. Лiчым, што асноўнае — асабісты прыклад, а школа і вуліца навучаць польскай, англійскай ды рускай.

Для гурткоў дачка яшчэ малая. Але ж у Польшчы можна знайсці беларускія кніжкі, а ў сеціве — беларускія мульцікі. Улюбёны мульцiк у дачкi — «Свінка Пэпа», таксама яна любiць кніжкі з серыі «Хвілінкі-цікавосткі». Нам ix падарылі сябры з Беларусі, але такія можна купіць на Alegro.pl.

«Усе размаўляюць па-беларуску, ад прыбіральшчыцы да дырэктаркі»

  • лакацыя: Літва, Вільня
  • навучанне дзяцей па-беларуску: у сям’і і ў беларускай гімназіі iмя Францыска Скарыны

— Я айцішнік, цяпер жыву ў Вільні. Дачка вучыцца ў беларускай гімназіі iмя Скарыны. Гэта цудоўная школа, навучанне ў якой вядзецца на беларускай мове.

Да 2020 года мы не размаўлялі ў сям’i па-беларуску, а цяпер — 50/50. Дачцэ 10 гадоў, яна вучыцца ў чацвёртым класе. Дагэтуль два гады вучылася ў Мінску ў гімназіі —  яна быццам таксама беларуская, але ад гімназіі адна толькі назва. Настаўніца на перапынках пераходзіла на рускую мову, таму і занурэнне было не паўнавартасным.

У гімназію iмя Скарыны мы патрапілі без складанасцяў, нягледзячы на тое, што прыехалі сюды ў ліпені, а падача дакументаў скончылася ў чэрвені. Дырэктарка пайшла нам насустрач. Тут усе размаўляць па-беларуску, ад прыбіральшчыцы да дырэктаркі. 

Дачка любiць мову, шмат чытае па-беларуску, вывучае гісторыю Беларусі. Кнiгi на мове мы шукаем па крамах у Вiльнi i ў Варшаве, а бабулi купляюць у Мінску i перадаюць нам.

«Навошта вучыць па-беларуску: каб не забывалiся, хто яны ёсць — беларусы»

  • лакацыя: Грузія, Батумі
  • навучанне дзяцей па-беларуску: у сям’і і часткова ў анлайн-школе

— Я сам размаўляю на беларускай мове ўжо 9 гадоў, з дзецьмi — а ў мяне сын-падлетак і дзяўчынка-немаўля — таксама. 

Мы ў Грузіі, сын вучыцца анлайн. Тут ёсць пэўныя цяжкасці, звязаныя з абмежаванай колькасцю беларускамоўных школ — як анлайн, так і афлайн, а таксама асяроддзем — яно амаль усё рускамоўнае. Таму, на жаль, i дзiця часта выбiрае кантэнт на рускай мове. Так, ён глядзiць мульты або кiно па-беларуску, але калi будзе выбар, ён аддасць перавагу рускай мове.

Пакуль мы жылi ў Беларусi, сын навучаўся спачатку па-руску, потым цалкам па-беларуску. Ну, а цяпер у яго змешанае навучанне — i на беларускай мове, i на ўкраінскай, i на рускай. Як так атрымалася? Наша анлайн-школа ўкраінская, але ў ёй ёсць дадатковыя заняткі для беларусаў на беларускай мове, а таксама некаторыя па-руску. 

Навошта навучаць сваiх дзяцей па-беларуску — для мяне гэта вiдавочна: каб не забывалiся, хто яны ёсць — беларусы. 

«Матэматычныя тэрміны і тэмы па мясцовым прадмеце Science я дублюю па-беларуску»

  • лакацыя: ЗША
  • навучанне дзяцей па-беларуску: у сям’і і ў анлайн-школцы раз на тыдзень 

— Мы пераехалі ў ЗША ўзімку 2022 года, да вайны. Абое працуем у IT. Дзяцей двое — дачцэ 10 гадоў, сыну 7 гадоў. На момант пераезду дачка вучылася ў 3-м класе, а малы хадзіў у сад і рыхтаваўся да школы. Абое ходзяць тут у мясцовую школу. 

Вывучэнне «як у школе» беларускай мовы атрымалася арганізаваць ад верасня 2022 года. Заняткі праходзяць у Беларускай школе ў Варшаве (кіраўнік Алесь Лозка). Для малодшага заняткі праходзяць анлайн раз на тыдзень у суботы. Дзецi вывучаюць літары, вершы, беларускую лексіку. Даецца хатняе заданне — пропісі, малюнкі, гульні на замацаванне лексікі, вершы на памяць. 

Для дачкі, якая цяпер у 4 класе, з заняткамі атрымалася складаней. Яе група займаецца ў будзень, калі ў Амерыцы сярэдзіна дня і дзеці ў школе. Настаўніца і бацькі вучняў пайшлі насустрач нам, і лекцыя запісваецца. Патрапіць на занятак з групай атрымалася ад верасня толькі два разы — калі дачка хварэла і заставалася дома.

А так яна прыходзіць са школы і праглядае відэа, піша класную работу, выконвае хатняе заданне. Верш на памяць чытае пад запіс, і дасылаем відэа настаўніцы. Займаюцца дзеці па стандартных беларускіх падручніках.

Задаюцца практыкаванні, вершы на памяць, на канікулы — пазакласнае чытанне. Таксама ёсць элементы гісторыі Беларусі. Гісторыі і літаратуры не хапае, але рэсурсы школы абмежаваныя. 

Мы з сабой прывезлі шмат вучэбных дапаможнікаў, сшыткі, кнігi. Матэматычныя тэрміны і тэмы па мясцовым прадмеце Science, якія праходзяць у амерыканскай школе, я перакладаю на беларускую і рускую мову дома. Гэта вельмі цяжка, шчыра кажучы, бо трэба заўсёды трымаць руку на пульсе і заходзіць час і сілы. Беларускія падручнікі дзеці чытаюць у электронным выглядзе. 

«Замест «размаўляем на мове» трэба казаць «размаўляем на роднай мове»

  • лакацыя: Літва, Вільня
  • навучанне дзяцей па-беларуску: у сям’і і ў беларускіх гуртках 

— Размаўляю са сваёй дачкой на роднай мове. Мы прывезлі з Беларусі ў эміграцыю дзіцячыя кнігi на роднай мове, глядзiм мульцікі на ёй. Я лічу,  замест «мы размаўляем на мове» трэба казаць «мы размаўляем на роднай».

Мы цалкам перайшлi на беларускую мову два гады таму. Дачцэ цяпер 5 гадоў. Яна ходзiць у садок, якi працуе на літоўскай мове, а таксама некалькі разоў на тыдзень наведвае беларускiя гурткi — займаецца маляўнічым i тэатральным мастацтвам, вывучае родную мову. Як мы даведалiся пра ix — у Вiльнi яны на слуху, мне здаецца, ва ўсіх бацькоў, нават шукаць не трэба было. 

Таксама ж мы чытаем кнiгi па-беларуску — «Пэтсан i Фіндус», «Гары Потэр», «Мама Му» і iншыя, глядзiм мульцікі — усё, што ёсць на каналах «Гаварун» ды Baybus, ну і Маляваныча, зразумела.

«Калі тры вучня жадаюць вывучаць родную мову, Швецыя прапануе такую мажлівасць»

  • лакацыя: Швецыя
  • навучанне дзяцей па-беларуску: у сям’і 

— Мы — маладая сям’я айцішнікаў. Ад 2020 году жывем у Швецыі. З жонкай ужо некалькі гадоў размаўляем выключна па-беларуску. Гадуем чатырохмесячную Паўлінку. Пакуль няшмат што можам расказаць наконт выхавання — апроч таго, што калыханкі і казкі слухаем на беларускай мове.

Летась народная амбасада Беларусі ў Швецыі рабіла апытанку сярод мігрантаў — ці жадаеце, каб вашы дзеці мелі мажлівасць вывучаць беларускую мову ў шведскіх навучальных установах. Пра яе вынікі яшчэ пакуль нічога не ведаем.

Але, наколькі мне вядома, калі ёсць прынамсі тры вучні ў школе, што жадаюць вывучаць сваю родную мову, дык Швецыя прапануе такую мажлівасць. Тым больш тут жывуць людзі, якія свайго часу працавалі настаўнікамі беларускай мовы ў Беларусі і не супраць весці заняткі і тут. 

Але нам яшчэ няхутка ў школку, ды важней каб у сям’і гучала мова. На будучыню я набываю для Паўлінкі кнігі па гісторыі Беларусі і мастацкую літаратуру. Спадзяюся, яе гэтыя кнігі зацікавяць, калі вырасце. Цяпер мы ў асноўным глядзім ютуб-канал «Гаварун», а таксама слухаем беларускiя калыханкі і песенькі, i казкі ў мабільнай праграме

«У Батумi добрая беларуская дыяспара, у школах ёсць гурткі, i ў адным з іх — беларуская мова»

  • лакацыя: Грузія, Батумі
  • навучанне дзяцей па-беларуску: у сям’і і ў беларускім гуртку ў школе

— Дома мы размаўляем на беларускай мове — ад самага нараджэння дзяцей, якiя цяпер навучаюцца ў 2 i 4 класах, — у тым ліку абмяркоўваем з iмi дамашку па-беларуску. А ў школе (ад сакавiка 2022 года мы жывем Батумі) дзеці вучацца з усяго СНД — таму там навучанне вядзецца па-руску, i ёсць толькі беларускі гурток.

Тут у Батумi вельмi добрая беларуская дыяспара, у школах ёсць гурткі, i ў адным з іх — беларуская мова. У нас два такiя гурткі: адзiн для 2-4 класаў, а другi — для 5-6, вядуць ix гісторык і настаўніца беларускай мовы. Ходзіць прыкладна чалавек 5.

Калi мы жылi ў Беларусi, старэйшая дачка спачатку вучылася ў беларускамоўнай гімназіі, але мы расчараваліся ў якасці навучання там: часам дачка ведала мову лепш, ніж настаўніца. Мы пайшлі ў кааперацыю — гэта калi бацькі скідваюцца на навучанне і наймаюць настаўніка (або такая суполка ёсць ужо), а дзіця вучыцца па індывідуальным плане. 

Што б такога пачытаць паглядзець паслухаць паклiкаць на мове
Што б такога пачытаць, паглядзець, паслухаць, паклiкаць на мове
По теме
Што б такога пачытаць, паглядзець, паслухаць, паклiкаць на мове
З’явiўся навігатар па аўдыякнігах на беларускай мове
З’явiўся навігатар па аўдыякнігах на беларускай мове
По теме
З’явiўся навігатар па аўдыякнігах на беларускай мове
«Працую дворнікам верыце ці не». Беларус пераклаў Skyrim на родную мову
«Працую дворнікам, верыце ці не». Беларус пераклаў Skyrim на родную мову
По теме
«Працую дворнікам, верыце ці не». Беларус пераклаў Skyrim на родную мову
Помогаете devby = помогаете ИТ-комьюнити.

Засапортить сейчас.

Читайте также
Разработчиков в Канаде заставляют учить французский — отрасль под угрозой
Разработчиков в Канаде заставляют учить французский — отрасль под угрозой
Разработчиков в Канаде заставляют учить французский — отрасль под угрозой
В твиттере дискуссия про мову: может ли компания просить коммуницировать на беларуском?
В твиттере дискуссия про мову: может ли компания просить коммуницировать на беларуском?
В твиттере дискуссия про мову: может ли компания просить коммуницировать на беларуском?
1 комментарий
«Пошли в ближайший — без звонка». Кейс устройства старшеклассника в лицей в Польше
«Пошли в ближайший — без звонка». Кейс устройства старшеклассника в лицей в Польше
«Пошли в ближайший — без звонка». Кейс устройства старшеклассника в лицей в Польше
23 комментария
«Сюды не едуць па грошы». Распрацоўшчык пра жыццё, кошты i адукацыю ў Фiнляндыi
«Сюды не едуць па грошы». Распрацоўшчык пра жыццё, кошты i адукацыю ў Фiнляндыi
«Сюды не едуць па грошы». Распрацоўшчык пра жыццё, кошты i адукацыю ў Фiнляндыi
50 комментариев

Хотите сообщить важную новость? Пишите в Telegram-бот

Главные события и полезные ссылки в нашем Telegram-канале

Обсуждение
Комментируйте без ограничений

Релоцировались? Теперь вы можете комментировать без верификации аккаунта.

alexxp
alexxp
12

Мае дзецi ў Польшчы таксама вывучаюць беларускую мову. Дома таксама ўсё часцей размаўляем па-беларуску. Ганарымся што мы беларусы!

Пользователь отредактировал комментарий 21 февраля 2023, 12:29

perfokarta
perfokarta
-4

Ганарымся што мы беларусы!

Гэта гучыць гэтак жа, як калі б амерыканец прыехаў жыць у Беларусь і ўсім казаў "I am proud to be an American", ці рускі чалавек напісаў бы ў Беларусі "Я горжусь что я русский" і гэтак далей...

Дарэчы сёння на беларускiм ТБ ўсе гавораць на беларускай мове.
Са святам Роднай мовы!

Пользователь отредактировал комментарий 21 февраля 2023, 15:28

alexxp
alexxp
13

Нагадайце, колькi беларускамоўных школ засталося ў Беларусi?
Мы не па сваей воле прыехалi жыць у Польшчу, а як амаль усе беларусы тут, ратавалi сваё жыццё i жыццё нашых дзяцей ад небяспекi i дзяржаўнага тэрору, мы вымушана збеглi ад небяспекi для жыцця ў Беларусi. I пры першай жа магчымасцi плануем вярнуцца на родную зямлю. I я ганаруся што я беларус.

perfokarta
perfokarta
-6

Нагадайце, колькi беларускамоўных школ засталося ў Беларусi?

Я не знаю сколько. Но если желающие учиться в таких школах будут уезжать, то логично, что количество этих школ будет уменьшаться. Может вас утешит, что в школьных программах, как недавно передавали, будут увеличивать количество часов белорусского и русского языков, а английского - сокращать.

В вашем сообщении много патетики о Беларуси, про "збеглi". Но радзiма - это не только мова и любимая еда, а также и все то, что вам не нравится. Страну "делают" те, кто не "збеглi" - якiя ёсць, ва ўмовах якія ёсць, как умеют, на свой, а не на ваш вкус. Изучение беларускай мовы и гордость из-за границы - конечно, хорошо, но это не тот вклад, который дает право критиковать.

Кстати, вы похоже, застряли в том времени, когда уезжали. Возможно, вы бы удивились если бы приехали сейчас.

Пользователь отредактировал комментарий 22 февраля 2023, 15:02

Йозеф Швейк
Йозеф Швейк My na vojnu nepůjdeme в my se na ni vyséreme
5

Ну калі б ён гэта на плоце написаў вялікімі літарами - то так, гэта дрэнна.
А пісаць у інтэрнэце ніхто не забараняе.
У дадатак, чаму нельга жыць у адной краіне, але ганарыцца, што ты беларус?

vivkine
vivkine
4

Амерыканцы, дарэчы, едуць працаваць ва многія краіны свету. І жывуць там не адзін год. Але там яны з гонарам кажуць:

I am proud to be an American. I love this country.

Раю і вам паводзіць сябе так і так казаць пра Беларусь.

perfokarta
perfokarta
-3

Ганарыцца сваёй нацыянальнасцю і любіць сваю краіну - розныя рэчы.

Напрыклад, мне лёгка ўявіць, як мы абодва (калега амерыканец і я) гаворым адзін аднаму, што любім свае краіны, i не ўяўляю сітуацыі, калі ён мне кажа, што ганарыцца тым, што ён амерыканец, а я адказваю, што ганаруся тым, што я беларуска.

Але гэты артыкул зусім пра іншае.

tehop
tehop
-1

Смешались кони люди. Американец, пожалуй, не лучший пример. Лучше подойдет, да, русский, или, скажем, датчанин. Так вот, если условный датчанин приехал в Беларусь временно ввиду сложности пребывания на Родине, то абсолютно нормально, что он будет любить свою Данию и гордиться тем, что он датчанин. И, собственно, так они себя и ведут. Что плохого в том, чтобы гордится своими предками, культурой и тд ? Если же он решил переехать навсегда(вне зависимости от ситуации в Дании), то также абсолютно нормально, что он будет гордиться своим датским происхождением. А вот горячая любовь к Родине - уже будет некоторым лицемерием.

Пользователь отредактировал комментарий 22 февраля 2023, 13:16

perfokarta
perfokarta
-4

А что значит - гордиться своим происхождением, особенно в другой стране? В чем заслуга человека?
И как это для общей истории: любить предков из прошлого, о которых вы знаете только из книг, и не любить соотечественников в настоящем, которые станут предками для следующих поколений?

Пользователь отредактировал комментарий 22 февраля 2023, 14:25

tehop
tehop
1

"гордиться своим происхождением, особенно в другой стране? В чем заслуга человека?" - очень просто, к примеру, достойной жизнью своих дедушек/бабушек, прадедушек/прабабушек. Не знаю как у вас, мне есть чем гордиться. В чем наша с вами в этом заслуга? Естественно, не в чем, мы тогда не жили. Но данное чувство и пример являются стимулом для нас сейчас. Как и наша достойная(если она таковая) жизнь и передача информации о предках - послужит примером для будущих наших поколений.

"любить предков из прошлого, о которых вы знаете только из книг" - я знаю о своих предках не только из книг. Но если говорить о нации в целом, то, да, в том числе и из книг. В чем проблема?

Что же касается "соотечественников в настоящем и будущем" - вы выбрали очень хорошее слово "соотечественник", оно происходит от слова "отец". Так вот, в настоящем наши соотечественники нам известны. Будут ли у уехавших сейчас беларусов дети/внуки/правнуки и тд иметь иных соотечественников кроме беларусов? Не факт, но вполне возможно. В таком случае область их "соотечественников" будет шире.

perfokarta
perfokarta
0

В общем, ушли от ответа (с) 🙂

Пользователь отредактировал комментарий 22 февраля 2023, 21:07

tehop
tehop
0

@perfokarta
Даже близко не собирался. Либо вы не поняли ответа, либо я не понял вопроса. Если второе, поясните, что вы имели ввиду.

perfokarta
perfokarta
0

поясните, что вы имели ввиду

@tehop, я имела в виду просто уход от первоначальной темы

Меня зацепил самый первый комментарий в статье, в котором была какая-то неувязка в моем понимании, несмотря на привлекательный текст. Захотелось понять что не так, начались обсуждения. Вообще, национальные вопросы лучше не трогать без нужды, с другой стороны, опасно неправильно смешивать понятия. 

Родная мова. Разговаривание на каком-либо языке не говорит о принадлежности к какой-либо национальности. Знание английского языка не делает белорусов англичанами или американцами, разговоры на русском никого не делают россиянами, разговаривающий на белорусском языке американец не становится белорусом, а разговаривающий на французском белорус не перестает быть белорусом. Упреки от уехавших белорусов, начавших говорить на беларускай мове, в сторону оставшихся в Беларуси, говорящих у себя дома на том языке, на котором удобно - вот они выглядят нелепыми.

У каждого своя история с родным языком. У меня с детства было два родных языка: в деревне бабушки и дедушки разговаривали на белорусском, в городе - все говорили на русском (причем, в деревне было принято говорить только по-белорусски, а в городе тогда - лучше по-русски). В то время русский язык был языком не России, а языком Советского Союза (Россия была одной из 15 республик). Тогда была "историческая общность - советский народ": то есть, и литовцы, и узбеки, и русские назывались еще и советскими людьми, говорящими на одном языке. Поэтому по тогдашнему самоощущению я была белоруской, живущей в Советском Союзе. Когда СССР распался на 15 стран, связи между отдельными людьми не исчезли, и общий язык остался, благодаря чему мы выживали в перестройку челноча между бывшими "республиками-сестрами".
Сейчас белорусский язык для меня стал более родным,  но русский язык остается средством коммуникации на огромном пространстве, да и мировая литература переведена в основном на русский язык, к тому же, это красивый язык. Но это тоже другой разговор.

С вами мы обсуждали слова "Ганарымся што мы беларусы!" (когда находишься в другой стране). В моем понимании в них есть что-то или от превосходства, или от самозащиты. Поэтому она неуместна в другой стране, и не имеет смысла в своей. А если еще одновременно издалека ненавидеть соотечественников, то вообще теряет всякий смысл.

Пользователь отредактировал комментарий 23 февраля 2023, 20:02

tehop
tehop
0

@perfokarta
Понятно. Я отвечал именно на предыдущий ваш комментарий.
Итак, во-первых, надо сказать, что почти со всем, что вы сейчас написали, я согласен. Любые упреки уехавших беларусов оставшимся, выглядят не просто нелепыми, они вредны, ибо вносят раздор. А деление на "сапраўдных і не сапраўдных" - вообще какая-то гнилая тема. Усе сапраўдныя.
Русский язык прекрасен, и нет совершенно никакой проблемы в том, что у беларуса(у меня или у вас) два родных языка - русский и беларуский.

А вот в чем у нас с вами противоречие - это в понимании значения слова "гордость". У вас оно имеет негативную коннотацию, ассоциации с превосходством. У меня - позитивную. Для меня гордость ассоциируется с вдохновением и положительным примером(если говорим о предках или культуре), и радостью о хорошо сделанном деле(если говорим о себе). И именно такие ассоциации для этого слова я вижу в мире. Гордость - это не гордыня или высокомерие. Я думаю, этот сумбур с некоторыми ключевыми понятиями свойственнен нам, "рожденным в СССР". К примеру лет 20 назад, съездив на Запад, я вдруг узнал, что амбициозность это не негативная характеристика(типо "слишком много хочет"), как это было принято у нас. А позитивная - желание достичь большего.

Пользователь отредактировал комментарий 25 февраля 2023, 17:38

alexxp
alexxp
9

Я кажа мой сын - расейская мова ўвогуле не патрэбна будзе ў жыццi. Калi знiкне лукавы [cenzored], у Беларусi будзе беларуская мова, а калi прыдзецца жыць за мяжой, то будзе патрэбна мова той замежнай краiны. А для паразумення з iншаземнымi сябрамi, патрэбна ангельская, польская цi ўкраiнская.

Пользователь отредактировал комментарий 21 февраля 2023, 12:30

copycat
copycat
-12

сами хоть верите в это бред? русский язык то в чём виноват? не надоело в русскими словами воевать?)

alexxp
alexxp
3

хто з расейскай мовай ваюе? Можа ў маскве расейскамоўныя школы пазачынялi? Я кажу што у жыццi яна не патрэбна.
А як справы ў Мiнску с беларускамоўными школамi? Якую мову знiшчаюць?

copycat
copycat
-11

кто вам запрещает учить и говорить по белоруски в беларуси? в школах учат белорусский язык, что не говори русский язык практичнее, я например с украинскими ребятами на русском говорю и они со мной тоже, а уж если бы вы хотели продвигать белоруский язык и себя так идентифицируете, то чего вы живёте в польше тогда? делали бы это на родине, в польше в любом случае кроме польского и английского языков не воспринимают, есть куча примеров стран с 2 гос языками, и всё равно люди приемущественно выбирают один из них, элементарно более удобный и применимый, это тоже уничтожение языка?

Пользователь отредактировал комментарий 21 февраля 2023, 17:49

vivkine
vivkine
6

І які ж выбар моў маюць беларускамоўныя ў Беларусі калі яны прыходзяць вучыцца ва ўніверсітэт, у паліклініку/ бальніцу, у суд, у армію, нават к дзяржаўную ўстанову?

Там усё на расейскай мове. Выбара няма ніякага.

alexsf
alexsf CEO в SF designer of the future

Комментарий скрыт за нарушение правил комментирования.
П. 4.1.2. Пользовательского соглашения — https://dev.by/pages/agreement

Йозеф Швейк
Йозеф Швейк My na vojnu nepůjdeme в my se na ni vyséreme
-2

А мы ещё не начинали, как говорится

goldenrock
goldenrock
4

Ведаеце, жыву без ужывання расейскай мовы ўжо 1.5 гады, аніякіх нязручнасцей не маю. З беларусамі па-беларуску, з украінцамі па-беларуску, нават расейцы прыстасоўваюцца 🙂 Расейская мова ні вінна не ў чым, яна проста замежная, вось і ўсё, проста мова іншага народу. Для мяне гэта проста пытанне самаэдэнтэфікацыі, а не якойсці вайны з расейскай мовай.

cobectb
cobectb
1

"Для мяне гэта проста пытанне самаэдэнтэфікацыі"
"жыву без ужывання расейскай мовы ўжо 1.5 гады"
кек, надта доўга вы спрабавалi самаiдэнтэфiкавацца.

goldenrock
goldenrock
0

Прыблізна гадоў 20 . Жывячы ў Беларусі вам цяжка зразумець хто вы, бо ў падручніку гісторыі адно, а на вуліцы іншае, краіна Беларусь, але ўсё па-расейску чамусці. У галаве з'яўляецца пэўны дысананс. Ведаеце дужа дапамаглі падарожжа ў Расею каб зразумець што я не расеяц. Насамрэч гэта жахліва што так позна да мяне гэта прыйшло, але такая наша беларуская рэчаіснасць.

nahes
nahes
1

Nobody tells you which language to speak, you are free to speak hebrew if you know it, just don't shake it in front of everyone's face.

alexsf
alexsf CEO в SF designer of the future

Комментарий скрыт за нарушение правил комментирования.
П. 4.1.2. Пользовательского соглашения — https://dev.by/pages/agreement

andy12345
andy12345
0

И благодать сойдёт на землю...

zabelarus19
zabelarus19 HR в оац Президента первого
-2

пускай релоканты один раз в году попразднуют, что у них когда то была своя история и язык

cobectb
cobectb
-3

Ага, удачы вам прыйсці да ўлады са "знiкне лукавы [cenzored], у Беларусi будзе беларуская мова", у народа спытаць не хочаце? Западная дэмакратыя ва ўсёй красе

Anonymous
Anonymous
0

Ну, че ты ему в голову вложил, он то и кажа

vivkine
vivkine
11

Цудоўны артыкул.
Аказваецца беларусы не толькі скардзяцца што іх родная мова выціскаецца з жыцця і паступова знікае, а знаходзяць шляхі каб навучаць сваiх дзяцей па-беларуску. І гэта нават не ў Беларусі, а ў Польшчы, Лiтве, Грузіі, Швецыi i ЗША.
У гэтым і есьць уся сутнасьць. Калі вы беларус трэба самім пачынаць размаўляць па беларуску. А не вінаваціць кагосьці ў тым што вы не размаўляеце.

vivkine
vivkine
6

Беларусом чтобы быть должен ты язык учить!

Папа часто иногда
Чешет странные слова!
Здэцца добра, што чуваць,
Калі ласка і прабач!

Очень уж хочу понять!
И язык отца узнать!
Удивлен я был строкой -
Это наш язык, родной!

От чего же на другом
Речь свою вокруг ведем?
Как же Вы все допустили,
Чтоб язык родной забыли?

В первом классе я узнал,
Папа в группу записал,
Чтоб язык я посещал!
Папу больше понимал!

Даспадобы мне заняткі!
Хлопец я занадта шпаркі!
Мову я вучу імкліва!
Патрыёт я твой, Радзіма!

Тата словы напісаў,
Каб іх кожны ўспрыняў!
А выразна прачытаў

Шабліч той, што Станіслаў!

Гэты верш напісаў тата хлопчыка Стасіка. У той час Стасік наведваў другі клас гімназіі ў Мінску. Ён змясціў верш у сваім Instagram. Было многа водгукаў / коментаў.

zabelarus19
zabelarus19 HR в оац Президента первого
-5

кто знает руский хорошо, того путин возьмет служить в полицайские северозападного региона росии, а кто не хочет знать , будет их кормить

Пользователь отредактировал комментарий 21 февраля 2023, 21:12

copycat
copycat
1

а что будет с тем кто живёт в польше но говорит по беларуски, не желая асимилироватся?

vivkine
vivkine
4

Вам не хапае кругагляду.

У некалькіх гмінах Падляскага ваяводства беларуская мова з'яўляецца дзяржаўнай. Разам з польскай канешне. Гэта таму што там жыве даволі вялікая колькасьць этнічных беларусаў.
У Гайнаўцы і Бяла Падляска ёсьць беларускія гімназіі.
На Польскім радыё Беласток кожны дзень напрацягу гадзіны ідзе перадача на беларускай мове.
На Беларускім радыё Рацыя што ў Беластоку кожную суботу праходзіць канцэрт пажаданняў. Напрацягу трох гадзін беларусы Падляшша тэлефануюць каб павіншаваць сваіх родных і любых. Уся размова вядучых і тых хто телефануе вядзецца на беларускай мове.

А што са ўсяго гэтага ёсьць у беларусаў што жывуць у Смаленскай губерніі?

tehop
tehop
4

Живем не в Беларуси. Самостоятельно каждый день занимается беларуским и русским языками. Дополнительно посещаем беларускую школу выходного дня.
Отличная статья, спасибо.

Anonymous
Anonymous
0

Допустим, еще можно понять желание язык свой не забыть и передать детям. Но вот вырастят эти дети, учившись на белорусском языке. Окей, будешь в жизни там экскурсоводом, или учителем белорусского, ну или так или иначе в профессии, где можно применить белорусский - это понимаю. Но вот захочешь ты развиваться по технической или экономической специальности, все ж труды написаны на английском или русском (в нашей области), все основные понятия и прочее. Как ты собираешься учиться дальше и развиваться, если из языков у тебя отличное значение белорусского. Как общаться с коллегами по профессии(не только белорускоязычными), если вот быть таким принципиальным и учится на белорусском только.

Anonymous
Anonymous ceo в localhost
0

вырастят дети
вучы лепей мову.

Anonymous
Anonymous
0

Сейчас разрыдаюсь из-за ошибки. По теме есть что дополнить или возразить?

Пользователь отредактировал комментарий 26 февраля 2023, 12:57

seniorg-exhausted-toad-_uc_er
seniorg-exhausted-toad-_uc_er Хлауны ветифлюгер в Ветифлюгерная переробатывающая фа
-1

Да-да, надо детям и латынь преподавать и древнегреческий, а вось пригодиться в обиходе. Сохраняйте традиции, разговаривайте на белорусском языке ;)

vivkine
vivkine
8

І чаму гэта вам беларуская мова так перашкаджае жыць? І чаму вам так не падабаюцца беларусы якія размаўляюць па беларуску? Што яны вам зрабілі дрэннага?
Для мяне гэта цяжка зразумець.

Ведаеце, баран часам кідаецца на браму і з сілай б'е яе рагамі.
Чаму?
Цяжка зразумець.

cobectb
cobectb
-3

Для мяне гэта цяжка зразумець.
Так вы не то пытаетесь понять. Это скорее новым беларускамоўным всё мешает, мова акупантаў и тд. Это выглядит очень жалко, если честно.

vivkine
vivkine
2

Новым беларускамоўным, асабліва тым што пераехалі працаваць у другую краіну, расейская мова ніяк не перашкаджае. Проста таму што там яе няма ні ў дзяржаўных установах, ні ва ўніверсітэтах, ні ў паліклініках ды бальніца, etc.
І ніхто не глядзіць падазрона на людзей што размаўляюць па беларуску.

cobectb
cobectb
-7

Да не, все тру патреоты, до 2020-2022 кормили власть, т.к. всё было ок. До 2022 99.9% говорили на русском(и белорусский только по телеку слышали), т.к всё было ок. Сейчас резко переобулись, брызжут своей желчью, всех, кто не согласен - на костёр.
Инфантильные дети и жертвы пропаганды, да и только.
В случае социальной катастрофы в Польше, будут рассказывать о свободе и любви к РБ где-то в другом месте. Не будут же бороться за что-то)

Anonymous
Anonymous
-3

Любовь к Польше, до первого аборта или непродления ВНЖ, как говорится.
Такова суть бегунков-рылокейтеров. Они постоянно куда-то бегут. Им не нужна демократия, они просто стадо, управляемое телеграмом. Будут платить дань польским панам за аренду и зус, а у самих к старости не будет ни кола, ни двора.

alexsf
alexsf CEO в SF designer of the future

Комментарий скрыт за нарушение правил комментирования.
П. 4.1.2. Пользовательского соглашения — https://dev.by/pages/agreement

alexsf
alexsf CEO в SF designer of the future

Комментарий скрыт за нарушение правил комментирования.
П. 4.1.2. Пользовательского соглашения — https://dev.by/pages/agreement

copycat
copycat
1

To mnie pasuje, dziękuję

goldenrock
goldenrock
9

Цырк на дроце гэта ганебнае стаўленне да роднай мовы ! Моўныя патугі ? Што кепскага ў тым што людзі хочуць захаваць родную мову ?

ololeha
ololeha
8

Клоуны при сЕловеках конечно же лучше других разбираются в видах цирков. Не пались, 15-рублевый