«Не туда ідзе гэтая краіна». Амерыканская мара ўсё? Спыталі ў айцішнікаў у ЗША
Яшчэ нядаўна ЗША ў вачах многіх айцішнікаў выглядалі «запаветнай зямлёй».
Яшчэ нядаўна ЗША ў вачах многіх айцішнікаў выглядалі «запаветнай зямлёй».
Яшчэ нядаўна ЗША ў вачах многіх айцішнікаў выглядалі «запаветнай зямлёй».
Свабода і самая высокая на планеце сярэдняя зарплата ў ІТ перакрывалі агульнавядомыя амерыканскія недахопы накшталт дарагога жылля і «нязвыклай» сістэмы медыцынскага забеспячэння. Але апошнім часам арэол айцішнага раю над Штатамі пачаў рассейвацца.
Шмат у чым гэта звязана з неадназначнымі крокамі адміністрацыі прэзідэнта Дональда Трампа (сярод апошніх можна ўзгадаць, напрыклад, павелічэнне збору за выдачу рабочых віз H-1B да $100 000, пастражэнне візавага рэжыму, шматмесячныя затрымкі з выдачай ліцэнзій для найму замежнікаў амерыканскімі кампаніямі).
У той жа час у амерыканскім ІТ становіцца ўсё складаней шукаць працу, а ўсю галіну ліхаманіць ад адных толькі заяў Трампа (так, у сакавіку 2025 года амерыканскі тэхналагічны сектар страціў больш за $1 трлн, калі прэзідэнт ЗША ў інтэрв’ю для Fox News адмовіўся выключаць рызыкі рэцэсіі). І ў дадатак да ўсяго гэтага паводле некаторых ацэнак ЗША падчас другога тэрміну Трампа рухаюцца да аўтарытарызму, што нівеліруе важную для многіх перавагу ў выглядзе свабоды і дэмакратыі.
Што думаюць пра магчымы канец «амерыканскага ІТ-цуду» беларускія айцішнікі? Сваімі ацэнкамі з намі падзяліліся спецыялісты з Джорджыі і Паўночнай Караліны. Спойлер: іх меркаванні шмат у чым не супадаюць.
Salesforce Developer Міхаіл* жыве ў Паўночнай Караліне. Ён пераехаў у ЗША з жонкай у мінулым годзе па грын-карце, якую выйграў у латарэю Дзяржаўнага дэпартамента ЗША па праграме Diversity Immigrant Visa. У сувязі з гэтым у яго зараз няма складанасцяў з легалізацыяй:
— У мяне няма расчаравання ад жыцця і працы ў ЗША, бо не было завышаных чаканняў. Калі шчыра, я нават не ведаў, што нейкі амерыканскі айцішны цуд існуе. Ёсць краіна з гіганцкім рынкам, вось і ІТ-спецыялісты патрэбныя. Хіба што з’явілася адчуванне, што ў апошні час сталі больш карыстацца рознымі нон-код рэчамі, але гэта іншая размова. У цэлым жа, як па мне, ЗША — гэта дастаткова добрае месца для жыцця і працы. Са сваімі мінусамі і плюсамі.
Я тут усяго год і цалкам не валодаю ўсёй інфармацыі, таму не магу ацаніць змены ўзроўню зарплат у галіне. Ды і жыву ў сваёй бурбалцы. Але мне маёй зарплаты цалкам хапае, «гарэць» дзеля прымальнага ўзроўню даходу на працы не даводзіцца. І гэта пры тым, што мая зарплата, хутчэй, ніжэй за сярэднюю па рынку.
Дарэчы, амерыканцы — гэта наогул не пра «гарэць», не сказаў бы, што на працы яны моцна напружваюцца.
Нейкіх дадатковых праблем з легалізацыяй у апошні час у мяне не ўзнікала. Відавочна, гэта звязана з нашым прыездам па грын-карце. Зрэшты, не магу сказаць, што вялікія праблемы ёсць нават у людзей з падвешаным статусам, наколькі магу меркаваць па мясцовай рускамоўнай супольнасці.
Падзялюся яшчэ адным цікавым назіраннем: выяўляецца, зараз у ЗША ўсе ведаюць, што такое Беларусь, што ёсць такая краіна. Раней, як я чуў, амерыканцы не мелі ўяўлення пра яе існаванне. Зразумела, і зараз яны ўяўляюць яе як сатэліта Расіі. Але гэта ніяк не ўплывае на стаўленне да людзей з Беларусі.
Я ніводнага разу не заўважыў якой-небудзь дыскрымінацыі ці адарвання з-за сваіх нацыянальнасці і грамадзянства. Прынамсі, выказаных у твар. Зрэшты, я не бачыў такога негатыву наогул ні да каго.
Product Manager Сяргей*, які ўжо каля чатырох гадоў жыве ў Атланце, расказваў нам пра жыццё і працу ў ЗША ў пачатку лета.
Сяргей тады знаходзіўся на этапе чакання грынкарты. У той час ён перасцерагаў калег-айцішнікаў ад рэлакацыі ў Штаты і рэкамендаваў пачакаць наступных прэзідэнцкіх выбараў у гэтай краіне:
— З моманту нашай мінулай размовы нічога не змянілася. Акрамя, напэўна, градуса напружанасці, ён падвысіўся. Нават людзі з амерыканскімі пашпартамі, якія нядаўна іх атрымалі, хвалююцца. А што ўжо казаць пра нас?
Ніякага расчаравання ад жыцця тут, у ЗША, у нас няма. Усё добра, часам нават лепш, чым мы чакалі. Але вось расчараванне ў міграцыйнай палітыцы і ў сітуацыі ў цэлым — яно, вядома, трошкі ёсць. Кудысьці не туды ідзе гэтая краіна, напэўна.
Вядома, гэта ЗША, «нацыя, што вагаецца». Сёння адна партыя ва ўладзе, заўтра іншая, усё мяняецца. Але такім рэлакантам і эмігрантам, як мы, канечче, цяжка.
Не сказаў бы, што зарплаты ў нашай сферы ў апошні час змяніліся. Зарплаты не павысіліся, гэта дакладна. Але вось кошт жыцця павялічыўся, і павялічыўся значна. У якім-небудзь 2016–2018 годзе чалавек мог прыехаць з Беларусі ў ЗША на зарплату ў $100-110 тысяч у год. І ён здымаў бы кватэру за $1200-1500 у месяц. Зараз тэарэтычна можна прыехаць на $120-130 тысяч у год. Але кватэру ты будзеш здымаць ужо за $2800-3000.
Не скажу, што падаражэлі прадукты харчавання. Калі я пераехаў, у 2021 годзе, бутэлька вады ў галон [3,7 літра] каштавала $1,60-1,70. А зараз яна каштуе $1,59-1,70, то бок можа быць нават крыху таннейшай. Але цэннік на розныя паслугі і сэрвісы вырас, і вырас значна, прыкладна ўдвая. Падрасла ў кошце нерухомасць, падрасла арэнда офісаў і іншых памяшканняў. Паступова падрасло ўсё. Нават страхоўка за дом зараз прыкладна ўдвая даражэй, чым у 2019–2020 гадах. Страхоўка за машыну таксама хутка расце. У цэлым выдаткі выраслі значна.
Калі чалавек з умоўнай Беларусі пераязджаў да пандэміі, ён мог разлічваць на тое, што яго зарплаты будзе хапаць як мінімум на добрае жыццё — і нейкую суму яшчэ можна будзе адкладваць на будучыню. Зараз такога ўжо няма.
Зараз ты або вядзеш нейкі больш-менш годны лад жыцця (не шыкоўны, проста камфортнае жыццё, як у Мінску да той жа пандэміі). Або ты эканоміш, і тады ў цябе атрымліваецца крыху адкладваць. То бок так, каб і жыць добра, і нешта заставалася — такога ўжо не атрымліваецца. Ад зарплаты да зарплаты.
— З самой працай таксама стала значна складаней. Сітуацыя прыкметна пагоршылася нават літаральна за гэты год, з вясны. Усё аптымізуецца, ва ўсе працэсы актыўна ўводзіцца AI. Я не ведаю, які трэнд тут пераможа. Або трэнд на тое, што будуць заставацца больш сеньёрныя спецыялісты з ведамі AI, а джуноў ніхто не будзе набіраць у індустрыю. Або наадварот, сеньёраў пазвальняюць, а усю працу замест іх будуць выконваць некалькі джуноў, якія добра ўмеюць выкарыстоўваць AI.
Напэўна, ніхто пакуль гэтага не ведае, што і як будзе. Але справа ў тым, што спецыялістаў ужо патроху скарачаюць. Такіх масавых скарачэнняў, як адразу пасля пандэміі, зараз не назіраецца. Можа, дзесьці яны і ёсць, але людзі ўжо прызвычаіліся, таму ніхто пра гэта ўжо так не крычыць, як калі гэта было ў першы раз. Выглядае так, што людзей патроху скарачаюць, і павышэння зарплат на гэтым фоне ніхто асабліва не чакае.
Раней, як мы жартуем з калегамі, матывацыя была якая? Даць прэмію, падняць зарплату. А зараз матывацыя якая? Даць яшчэ больш працы, нагрузіць мацней, каб чалавек адчуў сябе карысным, атрымаў нейкую ўпэўненасць у тым, што яго не папросяць пакінуць кампанію заўтра ўвечары.
Цяпер наконт легалізацыі і атрымання розных неабходных папер. На самай справе, такія працэсы, як атрыманне якой-небудзь даведкі, запісы дзяцей у школу, адкрыцця рахунку — гэта ўсё ў ЗША стандартызавана. І нічога новага тут не здарылася, напэўна, за апошнія гадоў дзесяць. Усё ж такі Амерыка — краіна даволі кансерватыўная, яны да гэтага часу чэкамі карыстаюцца.
А вось з пытаннем легалізацыi ўсё заўважна змянілася. І змены не асабліва пазітыўныя, мякка кажучы.
Па-першае, зараз у краіне шатдаўн. Урад не працуе. І не працуе не ў тым сэнсе, што недзе нехта ў парламенце не засядае ці сакратары на працу не выходзяць. Праца вельмі многіх людзей у краіне аплочваецца за кошт федэральнага бюджэту, напрыклад, авіядыспетчары. І многія з іх зараз не працуюць.
Не працуюць у тым ліку і людзі, якія займаюцца разглядам усіх гэтых папер, працэсаў і сітуацый, звязаных з эміграцыяй. Сама працэдура легалізацыі ў ЗША складаная, шматузроўневая. Існуе шмат разнастайных магчымасцяў для легалізацыі ў краіне, уключаючы нешта накшталт польскага «сталэга побыта». Але ўсюды, якім бы шляхам ты не пайшоў, зараз затрымкі. І затрымкі прыкметныя.
Гэта пры тым, што і раней гэта быў працэс няхуткі. Для грамадзян Індыі час чакання рашэння быў больш за 10 гадоў. Зусім нядаўна разглядаліся заявы, якія людзі падавалі ў 2011 годзе! А зараз усё гэта стала яшчэ даўжэй. Праўда, для грамадзян Індыі гэты тэрмін крыху скарацілі — наколькі ведаю, зараз разглядаюць заявы тых людзей, якія падаваліся на грынкарту ў 2013 годзе.
Усе астатнія чакаюць. І нават латарэя па розыгрышу грынкарт, Diversity Immigrant Visa, у гэтым годзе, напэўна, упершыню ў гісторыі не пачалася ў свой звычайны час. А яна ўжо больш за 30 гадоў праводзіцца, з пачатку 1990-х гадоў. Шчыра кажучы, я не асабліва веру, што ў гэтым годзе яна наогул пачнецца. Увогуле, усё няпроста.
У мінулы раз я казаў пра тое, што не рэкамендую эміграваць у ЗША — вядома, калі ў вас няма грынкарты, калі вы яе не выйгралі. Зараз пад гэтай парадай я падпісваюся абедзвюма рукамі. Зараз ехаць не варта.
Што тычыцца амерыканскага цуду… Не ведаю, не было тут ніякага цуду і раней. Калісьці, вядома, казалі: «Калі ты хочаш жыць добра, каб твае дзеці жылі добра — пераязджай у ЗША». Але калі гэта было? У пачатку 2000-х гадоў.
А што зараз? Якія ў ЗША ёсць плюсы? Інфраструктура, вядома, тут і зараз больш развітая, чым у Беларусі. Сітуацыю лепш за ўсё апісаць трыма словамі: тут ёсць усё. Усё, што ты захочаш купіць, ты зможаш тут купіць. Пасля ўвядзення ўсіх гэтых тарыфаў даражэй, чым раней, але можаш. Усё, што ты хочаш паспрабаваць, ацаніць, адчуць, тут можна паспрабаваць, ацаніць, адчуць.
Куды б ты ні паехаў, нават у самы закінуты нацыянальны або лакальны парк, там заўсёды будзе туалет. У якім заўсёды будзе вада, туалетная папера і ўсё такое. Не Нарвегія, канечне, але таксама ўсё ёсць.
А яшчэ ўсё амаль усюды accessible. Што гэта значыць? Калі ў цябе маленькія дзеці, і ты возіш іх у вазку па Мінску, ты успрымаеш гэтыя розныя бардзюры, выбоіны, ямы, лужыны як нешта натуральнае. А зараз, пасля некалькіх гадоў жыцця ў ЗША, я не разумею, як можна было так жыць. Тут такога няма. Нават тут (мы жывём на Поўдні), дзе ідуць трапічныя ліўні — вада на дарогах не стаіць. Цябе не апырскае машына, якая праязджае міма. І ты, ідучы па ходніку, не будзеш думаць, як абысці гэтую здаравенную суперлужыну: справа ці злева?
Таму, калі разважаць з побытавага пункту гледжання, у пераездзе сюды сэнс ёсць. І, вядома, чалавек тут будзе жыць добра. Прынамсі, лепш, чым у Беларусі зараз.
Але ніякага цуду тут не будзе. З такім жа поспехам, а, можа, нават і большым можна пераехаць ва ўмоўную Польшчу. Польшча хаця б будзе развівацца. І зараз там за адэкватныя грошы яшчэ можна купіць жыллё, якое праз некалькі гадоў адназначна вырасце ў кошце.
А што будзе тут — незразумела. Гэтая няўпэўненасць зараз адчуваецца паўсюдна. І самі амерыканцы не ведаюць, што будзе далей. Ну і ў цэлым такога вось спакою, як да пандэміі, у 17-18-19 гадах, зараз не адчуваецца.
Людзі, вядома, працягваюць жыць. Усё добра, усё як звычайна. Але вось пра палітыку сталі менш размаўляць. Таму што падзел грамадства па гэтай прыкмеце стаў у апошнія гады і месяцы вельмі прыкметным. Раней не кранаць палітыку ў размовах было проста правілам добрага тону, а зараз гэта ўжо табу.
Сапраўднага амерыканскага цуду, напэўна, не было. Няма яго і зараз. А калі глядзець у будучыню, не факт, што ён адбудзецца ў бліжэйшым часе. Можа, дзесьці ў 2027–2028 годзе ўсё і вернецца да стану такога добрага спакою. Але пакуль усё інакш.
Прыцэльвацца зараз на эміграцыю ў ЗША, напэўна, сэнсу мала. Хіба што ў вас ужо ёсць грынкарта на руках — тады, вядома, можна прыязджаць і жыць. Тут будзе лепш, чым у Беларусі — я ж параўноўваю з Беларуссю.
Ці будзе тут лепш, чым дзе-небудзь у Нідэрландах або ў Германіі? Не факт. Амерыка сама па сабе — краіна, камфортная для ўсяго жывога. Тут сябе добра адчуваюць розныя звяры, алені там, птушкі. Добра сябе адчуваюць і людзі, тут вельмі камфортна. Мала дзе ў Еўропе ёсць такі ўзровень камфорту. Але камфорт — гэта не значыць, што добра ўсё астатняе.
* — імя апавядальніка зменена на ягоную просьбу
Релоцировались? Теперь вы можете комментировать без верификации аккаунта.
Калинковичи — перспективный город для переезда. Стабильность, чистая природа и забота государства создают здесь идеальные условия для достойной жизни и уверенного будущего. Отличный выбор для релокации!
Все верно есть рабочие места где подвозят на поле даже горячее питание
По благословению преосвященного Леонида, епископа Туровского и Мозырского 9 июля в Калинковичах состялся Крестный ход на велосипедах "Ценить друг друга, любить свою землю, помнить свою историю!".
Очень правильный подход с уклоном на спортивное развитие общества
Скоро всей вашей Америке - кирдык.
Будет ли в Нидерландах или в Германии возможность зарабатывать 300+ тысяч в год, работая программистом или менеджером? В США она все еще есть. И налоги куда ниже. Понятно, что с зарплатой в 130к в Атланте, да еще снимая дом, будет не так радужно. Но после 4 лет ожидания гринка должна быть уже рядом, а в месте с ней и возможности.
Ну во-первых, 300+ платят малому количеству людей. В процентном соотношении 300+к долларов в год в АйТи в Европе столько же людей примерно получает.
Но в ЕС тебя хотя бы не уволят одним днем, если начальник захочет.
Я обычно пользуюсь levels.fyi, когда нужно что-то по зарплатам узнать. Он говорит, что медиана Software Engineer в всем Штатам - $187,375. Против $98,454 в Нидерландах и $91,454 в Германии. Разница в 2 раза. Медиана в Сиэттле - $245,000, Сан-Франциско - $270,000. Верю, что в Европе тоже можно найти места с зарплатой повыше. Швейцария, например, - $142,706. Может, где-то локально - еще выше. Ну, и мы про 300к говорим. Но по этим цифрам получается, что в США до этой планки дотянуться намного проще.
Можно взять конкретную компанию, например Amazon. SDE III (синьер по их меркам): в США $410,225, в Германии $177,882, по Швейцарии данных нет. Есть только по SDE II - $205,513.
Еще интересно было бы посмотреть на количество компаний, предлагающих такие деньги, но я не знаю, где. Разве что ИИ попросить глубоко поисследовать, но тут такого не любят. Ну, и чисто субъективно - я не знаю ни одного программиста в Европе с зп в 300к. Ты знаешь?
Да, в последнее время я как-то больше начал ценить стабильность. Когда поиски новой работы у знакомых занимают по полгода и больше. С другой стороны, стабильность - это ведь не бесплатно. Набрали балласта, а сбросить нельзя, когда год убыточный. Все в компании получат меньше бонусов и акций. Каждый возьмет немного ответственности за чужой провал. И нанимать такая компания будет меньше и осторожнее. Я бы все же предпочел широкий рынок, чем гарантию от увольнения.
Второй ноет, потому что без документов, не удивлюсь, что еще и по мутной схеме вроде талантов и политики. Плюс специальность не рабочая, что усложняет поиск и снижает потенциальную зарплату. Еще и локация странная, Атланта?
В бигтехе сеньорский старт от 300к и если не сильно транжирить, то вполне можно жить и накапливать.
А у бездокументных сейчас да, беда. В чатах постоянно пишут, что кого-то задержали и поселили в детеншен.