Беларуская мова

Два гады таму я даведаўся, што штучны інтэлект здольны агучваць тэкст на ангельскай мове з натуральнымі інтанацыямі. Я адразу падумаў: «Калі гэта магчыма на ангельскай, то чаму б не на беларускай?». Тады мне прыйшла да галавы ідэя беларускамоўнага GPT-радыё.  Аднак тады яшчэ не існавала дасяжных мадэляў для якаснай агучкі па-беларуску і праект быў адкладзены ў шуфлядку. Зараз тэхнічны прагрэс дазваляе на такія «шалёнасці», таму мы запусцілі прататып першага беларускамоўнага GPT-радыё. 

Хоць я жыву на іншым канцы свету, у Новай Зеландыі, але не забываю на свае карані. Я родам з вёскі Опаль, што на беларускім Палессі, папулярызую мову і звычаі родных мясцінаў. Спачатку — праз свой інстаграм, а цяпер напісала кнігу, прысвечаную сваёй бабулі. На палесскай гутарцы! Публікую урывак адтуль на dev.by.  

Я даўно аматарскі займаюся перакладамі на беларускую мову. Мой новы праект — адаптацыя Project Zomboid, славутай камп’ютарнай гульні.

Плюс адзін цікавы праект па тэхнічных перакладах — аматар беларушчыны запусціў сайт «Linux па-беларуску». Там ён збірае спасылкі на самі пераклады (ад Telegram да duckduckgo), а таксама слоўнікі і сайты/праграмы, што дапамагаюць пісаць па-беларуску правільна. Пры гэтым ён не мовазнаўца і наогул працуе барменам у Італіі (што? так!). Пагутарылі пра сам праект, а скончылі разважаннямі, ці ж гэта нармальна, калі аматары перакладаюць камп’ютарныя праграмы.

На Палессі людзі размаўляюць на вельмі спецыфічнай мове. Яна адрозніваецца і ад беларускай, і ад украінскай.  І я падумала: чаму мы так не ганарымся, што мы маем? Чаму не распавядаем адусюль пра свае адметнасці? Чаму некаторыя людзі жывуць усё жыццё ў Беларусі і не ведаюць, што такое існуе? Таму я вырашыла стварыць Instagram-праект, прысвечаны маёй роднай вёсцы Опаль Іванаўскага раёну. 

На інтэрнэт-рэсурсе «Беларускі N-корпус» з’явіўся першы сінтэз беларускага маўлення — пакуль што тэставая версія, але даступная для ўсіх ахвотных.

Праект audiobooks.by, дзе сабраная найбуйнейшая база аўдыякніжак на беларускай, зрабіў свой код адкрытым. І цяпер стваральнікі шукаюць валанцёраў, каму будзе цікава дапамагчы з сайтам — і заадно папрацаваць разам з інжынерам Google. Расказваем пра гэты праект і каго туды шукаюць.

Распрацоўшчык і перакладчык Аляксандр Клюеў выклаў у агульны доступ беларускую ІТ-тэрміналогію. Сабралі некалькі цікавых альбо нестандартных прыкладаў. 

У ноч  з 19 на 20 красавіка 2021 году я шукаў беларускамоўны падкаст на гікаўскую тэматыку. Знайсці не атрымалася. Тады каманда з двух айцішнікаў вырашыла стварыць такі праект самастойна. Мы падзелімся важнымі парадамі, якія дапамогуць вам зрабіць праект мары. 

Айцішніца Вікторыя Вашчыленка раней працавала ў EPAM, а цяпер гадуе блізнят у Швейцарыі, куды яна з мужам пераехала тры гады таму. Не так даўно яна запусціла канал на YouTube «Добры курс» пра праграмаванне на беларускай мове. dev.by пагутарыў з ёй пра гэты праект і Швейцарыю.

Памятаеце гісторыю з Andersen ва Украіне, дзе адмовілі ў працы некалькім кандыдатам, бо яны не захацелі размаўляць па-руску? dev.by запытаўся ў беларускіх айцішнікаў, як на беларускую мову рэагуюць на сумоўях.