Чаму адны паказваюць зарплату ў вакансіях (як Andersen), а іншыя не (як EPAM)? У якіх выпадках гэта добра/дрэнна?
Спыталі рэкрутараў і айцішнікаў, што стаіць за фігурай змоўчвання.
Спыталі рэкрутараў і айцішнікаў, што стаіць за фігурай змоўчвання.
Адны кампаніі ўказваюць у вакансіях прыкладныя зарплаты, а іншыя абыходзяць гэты аспект бокам. Замест канкрэтных лічбаў яны абяцаюць «канкурэнтную аплату» ці страхоўку, сік-дэйз і персанальны рост. Паспрабавалі разабрацца, што стаіць за рознымі стратэгіямі і як счытваць зашыфраваныя пасланні. Для гэтага пагутарылі з рэкрутарамі і спыталі меркаванне патэнцыйных саіскальнікаў.
Калі вілка проста закон
Рэкрутары дружна звяртаюць увагу на тое, што ў многіх краінах указанне зарплат — патрабаванне закона ці хутка стане такім. Так, заснавальніца рэкрутынгавай кампаніі Recrucial.nl Марына Хоміч нагадвае, што ў 2021 годзе Камісія ЕС прапанавала дырэктыву, накіраваную на ўзмацненне роўнай аплаты і празрыстасці зарплат (Pay Transparency Directive). Дзяржавы-члены павінны імплементаваць яе ў нацыянальныя заканадаўствы да чэрвеня 2026 года. Так што зусім хутка юрасобы ў ЕС будуць абавязаны публікаваць «вілкі» альбо ніжнія межы зарплаты.
— Ужо зараз на многіх еўрапейскіх джоббордах можна ўбачыць вакансіі з зарплатнымі «вілкамі», і Еўропа рухаецца ў бок большай празрыстасці гэтых дадзеных, — кажа Марына Хоміч.
У Беларусі гэта патрабаванне ўжо дзейнічае. З 1 студзеня, як вядома, усе аб’явы аб найме павінны публікавацца ў Агульнарэспубліканскай базе вакансій, пры гэтым яны абавязкова павінны змяшчаць памер зп.
У Мінпрацы нават тлумачылі, як менавіта фармаваць «вілку». Ніжняя мяжа — гэта «сума тарыфнай стаўкі (тарыфнага акладу, акладу, пасадавага акладу), яе павышэння, надбаўкі» (прасцей кажучы аклад), але не менш за мінімальную месячную зарплату, верхняя — гэта аклад + прэмія/бонусы ў разліку на месяц. Усе лічбы — згодна са штатным раскладам.
А калі гэта выбар кампаніі? Усё залежыць ад зарплатнай палітыкі
Хаця зарплатная «вілка» у звыклым разуменні — гэта ўсё ж такі іншае, зубцы ў ёй размешчаны не ад акладу да акладу з прэміяй, а ад менш каштоўнага кандыдата да больш каштоўнага. І не заўсёды абнародаванне зп — патрабаванне закона, часта публікаваць «вілку» ці не, кампанія вырашае ў залежнасці ад уласных інтарэсаў. Якіх жа?
«Вядома, чаму не публікуюць — аналізуюць, хто колькі просіць за сваю працу, параўноваюць запыты іншых кандыдатаў і выбіраюць найбольш прывабны для іх варыянт», — сказаў знаёмы айцішнік, чыё меркаванне мы спыталі.
А што кажуць пра гэта рэкрутары? У асноўным — што раскрыццё/нераскрыццё вілкі ў вакансіях залежыць ад унутранай структуры, культуры і мэтаў кампаніі.
— Некаторыя кампаніі прытрымліваюцца адкрытай зарплатнай палітыкі: у кампаніі прапісаны зарплаты ў залежнасці ад грэйдаў, а атрыманне грэйдаў празрыстае. Тады кампаніі публікуюць дыяпазон зарплат па вакансіі, таму што ім няма чаго хаваць: яны не баяцца, што супрацоўнікі ўбачаць гэтыя лічбы і вырашаць, што ім недаплочваюць.
Ёсць кампаніі з закрытай зарплатнай палітыкай, дзе зарплата падпадае пад пагадненне аб неразгалошванні: супрацоўнікі не могуць гэтым дзяліцца, а кампанія не раскрывае, каму за што і колькі плаціць, якія фактары ўплываюць на павышэнне і як уладкаваная прывязка да KPI. Кампанія пакідае гэта на меркаванне менеджара. У такім выпадку ў вакансіях вілкі не ўказваюць.
Таксама існуе меркаванне: хто першым раскрывае інфармацыю аб зарплаце, той прайграе, таму што зніжаецца магчымасць торгу. Калі ўказаць зарплату ў вакансіі, кандыдат, як правіла, запросіць верхнюю мяжу вілкі, і прыйдзецца тлумачыць, чаму кампанія не гатовая яе прапанаваць, калі па выніках інтэрв’ю кандыдат не паказаў поўнае супадзенне з патрабаваннямі.
11 прычын схаваць зп
Фаўндар і СЕО рэкрутынгавага агенцтва Mission Hire Марына Мендзелева называе 11 тыповых сцэнароў са сваёй практыкі, у якіх кампаніі закрываюць «вілкі» вакансій.
Марына Мендзелева:
Чаму бюджэт можа быць закрыты (з практыкі):
- Кампанія не ведае, колькі просяць патрэбныя ім хлопцы — напрыклад, упершыню адкрываюць такую вакансію і хочуць даследаваць запыты кандыдатаў. Таму вілка закрыта: яны хочуць пагутарыць з рознымі кандыдатамі, каб удакладніць профіль і бюджэт. У нас гэта частая сітуацыя, і звычайна яна не прывязана да найму таго, хто папросіць менш.
- Бюджэт кампаніі можа вагаццаў ў залежнасці ад кандыдатаў, што адгукнуліся. Часам кампаніі вызначаюць для сябе прыкладную столь, але гатовыя плаціць і больш, або просяць: «давайце не будзем ставіць столь». Калі здараецца мэтч па софтам і хардам і чалавек класна ўбудоўваецца ў задачы, бюджэт можа вырасці і ў два разы. Чаканні, што ён вырасце — прычына закрытай вілкі.
- Цяперашняя каманда складаецца з супрацоўнікаў з нераўнамерным досведам. Адна і тая ж пазіцыя ў падобных па профілі кліентаў ніколі не паўтараецца ў дэталях, досвед кандыдатаў таксама ўнікальны — многія кампаніі яго не робяць сярэднім, а ацэньваюць мэтч са сваімі задачамі і прапаноўваюць індывідуальны фікс. Да таго ж людзі нераўнамерна растуць унутры кампаніі — усё гэта спрыяе таму, што зарплаты там пад NDA. Адкрытая «вілка» ў гэтым выпадку ўнясе дысбаланс. Ці азначае гэта, што кампанія наймае па ніжнім парозе? Не.
- У кампаніі невялікі бюджэт на вакансію, але яны хочуць пазнаёміцца з кандыдатамі і індывідуальна дамовіцца, спадабацца ім, прапанаваць бонусы. Вілка закрыта, каб не адпужаць кандыдатаў, якія ім цікавыя, і прапанаваць у выніку па максімуму сваіх магчымасцяў. Гэта таксама нярэдкая сітуацыя, звычайна заканчваецца перагледам бюджэтаў у большы бок.
- Праактыўнае даследаванне рынку: кампанія плануе кагосьці наняць у будучыні, але не зараз, і гэта новая лакацыя, у якой мы ніколі не шукалі (напрыклад, у нас быў запыт на Бразілію). «Вілка» будзе закрытая, каб сабраць максімум дадзеных. Гэта рэдкі кейс.
- Праактыўнае даследаванне рынку, калі стаіць пытанне аб замене кагосьці ўнутры каманды. Дапусцім, чалавек працуе даўно, рынак не зразумелы.
- Калі рынак моцна ўпаў (як, напрыклад, геймдэў) і мінулыя дадзеныя ўжо не актуальныя. «Вілку» ў гэтым выпадку закрываюць, каб ацаніць змены і забюджэтаваць будучы наём пад новыя рэаліі.
- Вакансія адна, а лакацыі розныя — для кожнай лакацыі можа быць свой бюджэт. Каб не ўскладняць гэтыя апісанні, «вілку» робяць закрытай.
- Наймальнік — аўтстаф/аўтсорс-кампанія, у якой знешні бюджэт з боку заказчыка. Розніца паміж выдаткамі і даходамі наўпрост ўплывае на маржынальнасць, і закрытая «вілка» дапамагае знайсці тых, у каго досвед падыходзячы, а запыт не па верхняй мяжы бюджэту.
- Часам кампанія проста не хоча, каб іншыя кампаніі бачылі, колькі яна прапаноўвае сваім работнікам. Рэдка, але бывае.
- Уявіце сітуацыю: у цяперашняй каманды зарплаты да $4K, а ёй трэба наняць «гроўса» (growth marketer, абсалютна новая пазіцыя для кампаніі) з досведам маштабавання праектаў з мільённым рэвеню ў месяц. Запыт у такіх кандыдатаў будзе ў раёне $8K. Сам факт, што кампанія праводзіць сумоўе з чалавекам на такую зп, а значыць, «можа сабе дазволіць», з высокай верагоднасцю прывядзе да цэлага шэрагу праблем унутры каманды. І гэта яшчэ адна прычына не публікаваць «вілку». Важна безбалезна ўвесці ў каманду новую ролю, якая палепшыць агульны перфоманс праектаў і канчатковым выніку прывядзе да росту дабрабыту ўсіх.
Паводле слоў Марыны Мендзелевай, кліенты агенцтва шукаюць кандыдатаў, з якімі дакладна будзе мэтч і, як вынік, буст праекта, таму катэгорыямі «наняць танней» ці «па ніжняй мяжы» ніхто не мысліць.
— Ці могуць прапанаваць кандыдату менш яго чаканняў? — кажа яна. — Так, вядома, калі кампанія бачыць, што ёсць рызыкі/трэба данавучаць. Перамовы — нармальная частка працэсу найму. Напрыклад, адзін стартап з нашай дапамогай наняў Managing Director, які потым прызнаўся, што калі б адразу ведаў пра «вілку», то не адгукнуўся б. Але ў працэсе яны змаглі дамовіцца аб умовах, і абодва бакі засталіся задаволеныя.
Хаця мы бачылі і такія перамовы, у якіх кандыдат даходзіў да канца і атрымліваў офер на 40% ніжэй чаканага, і далей пачынаўся торг — з такімі кліентамі мы ўжо не працуем.
Дарафей Праляскоўскі: «Вілка вымалёўваецца недзе да канца найму»
Вядомы беларускі распрацоўшчык-картограф, заснавальнік maumap.com Дарафей Праляскоўскі апошнія гады больш сам наймае, чым шукае працу. І вось што ён робіць з «вілкамі».
— «Вілку» публікую, калі яна ёсць. «Вілка» ж не існуе ў свеце сама па сабе, гэта штучная агрэгаваная велічыня для спрашчэння перамоў, калі ўжо вымалявалася нешта стандартнае.
Так-та звычайна ёсць проста бюджэт і набор патрэбных для праекта скілоў — набірай іх, як хочаш з прыйшоўшых кандыдатаў, галоўнае — каб усе скілы былі. «Вілка» вымалёўваецца недзе да канца найму, калі ўжо зразумела, якіх скілаў не хапае, колькі грошай засталося і гэтая рэшты зразумелым чынам дзеліцца на ролі, што засталіся.
Той, хто прыходзіць першым, дамаўляецца ў большай прасторы магчымасцяў. Людзі ж складаныя істоты, вельмі рэдка прыходзяць кандыдаты кшталту «я ўмею толькі вось гэта і больш нічога рабіць не буду». Калі чалавек возьме на сябе задачы з «суседняй» вакансіі, можа, ён і частку бюджэту адтуль «перацягне», і наадварот.
Калі публікуеш аб’яву з «вілкай», паток рэзюмэ змяншаецца, менш ладзіш сумоўяў з нерэлевантнымі кандыдатамі. Гэта дрэнна для пазіцый, дзе патрабуюцца рэдкія скілы, гэта добра там, дзе на цябе валіцца тысяча параўнальных і амаль аднолькавых рэзюмэ і незразумела нават, як выбраць першую групу для сумоўя.
Калі ёсць «вілка», кандыдаты пачынаюць значна часцей патрабаваць верхнюю планку. Уявіце, вам трэба наняць некалькі чалавек рознага ўзроўню падрыхтоўкі, а усе джуны хочуць максімальную зарплату з пазіцыі «ну, у вас жа напісана, што можаце столькі плаціць». Але калі ў камандзе ўтварыўся неапраўданы перакос па зарплатах, змена палітыкі з «зп не пішам» на «цяпер пішам» можа дэматываваць супрацоўнікаў.
Мне здаецца, што ўсе кампаніі, якія дараслі да памеру «у нас ёсць вылучаны рэкрутар», маглі б публікаваць «вілкі», нават калі часам яны будуць крыху смешнымі (кшталту «ад $500 да $20000», калі задачу можа вырашыць натоўп інтэрнаў, а можа і адзін дасведчаны спецыяліст).
То бок адсутнасць вілкі — у цэлым нармальная з’ява, але я лічу, што гэта хутчэй этап, які кампанія павінна імкнуцца перарасці.
Чаму ў некаторых кампаній не «вілкі», а «вілы»
Дарафей Праляскоўскі закрануў цікавы аспект: у некаторых вакансіях паміж зубцамі «вілкі» — вялізная адлегласць. Пра што гэта гаворыць? Спыталі Марыну Хоміч.
— Вялікая розніца ўнутры грэйда дае кампаніі магчымасць павышаць зарплату, не мяняючы тайтл, — тлумачыць рэкрутар. — А часам кампаніі проста разглядаюць спецыялістаў на вакансію ад мідла да сеньёра. Напрыклад, вакансій некалькі, але сутнасць ролі адна. Так, кампанія набірае каманду распрацоўшчыкаў у адным стэку, пры гэтым тып задач для іх крыху адрозніваецца, у залежнасці ад узроўню. Аднаго возьмуць мацней, бліжэй да верхняй планкі, і двух — з перспектывай росту, з зп бліжэй да ніжняй мяжы.
Ці напружваюць айцішнікаў вакансіі без «вілак»
Спыталі стваральніка пашукавіка вакансій для рускамоўных рэлакантаў Jobr Kur…a Андрэя Палканава. Аказалася, не.
— Асабіста мне без розніцы, ёсць вілка ў вакансіі ці не, — адказаў ён і распавёў, як паводзіць сябе ў розных сітуацыях.
- Кампанія прыйшла да мяне — першым чынам спытаю «вілку», каб не марнаваць свой і чужы час. Калі пачынаюць цямніць і выдаваць адгаворкі кшталту «у нас гібкая індывідуальная вілка» — хутчэй за ўсё зп значна ніжэй рынку або яны проста манітораць абстаноўку. Па маім досведзе, далейшая размова бессэнсоўная — проста страта часу.
- Я сам прыйшоў да кампаніі — тут ужо лепш падрыхтавацца і мець у галаве канкрэтныя лічбы.
- Я прыйшоў да кампаніі і гэта той рэдкі выпадак, калі мэтч з вакансіяй выглядае проста на 146%. У такія моманты я пастараюся максімальна нівеляваць уплыў грашовага пытання на перамовы. Скажу нешта кшталту: «Мне вельмі цікавая гэта вакансія па такіх-та і такіх-та меркаваннях, я адчуваю вялізнае натхненне, бо буду вельмі карысным тым-та і тым-та, не хачу, каб грашовае пытанне неяк уплывала на наша абмеркаванне, таму давайце зыходзіць з вашага бюджэту на вакансію — не сумняваюся, што вы прапануеце годную рынкавую кампенсацыю».
Не ўпэўнены, што гэта правільная стратэгія, бо, па маім досведзе, кампаніі звычайна ў гэтым месцы зліваюцца. Можа, палохаюцца такога адкрытага і сумленнага, на мой погляд, падыходу, а можа, яны з тых, хто спрабуе ўрваць сеньёра па цане пачатковага мідла — праўды мы ніколі не даведаемся.
Што рабіць, калі «вілкі» няма, а цікава
Рабіць, як яшчэ адзін наш знаёмы айцішнік, якога адсутнасць канкрэтных сум у вакансіях таксама ніяк не турбуе.
— Я зусім на гэта не звяртаю ўвагі, бо усе заробкі гляджу праз сайты як Glassdoor.
«У аўтсорсе пераглядаюць толькі найважнейшым супрацоўнікам». Падвышаць зп контроферамі — ужо стандарт?
«У аўтсорсе пераглядаюць толькі найважнейшым супрацоўнікам». Падвышаць зп контроферамі — ужо стандарт?
«Когда зп $1000 со старта, чувствуешь себя особенным». Разработчик из Бреста рассказывает про зарплаты, атмосферу и работу
«Когда зп $1000 со старта, чувствуешь себя особенным». Разработчик из Бреста рассказывает про зарплаты, атмосферу и работу
Рэлацыраваліся? Цяпер вы можаце каментаваць без верыфікацыі акаўнта.